ΣΙΑΤΛ. Μία σελίδα στην ιστορία των αερομεταφορών έκλεισε την Τρίτη με τη διακοπή κατασκευής των θρυλικών αεροσκαφών Boeing 747 Jumbo, με το προσωπικό να γιορτάζει την παράδοση του τελευταίου τέτοιου αεροσκάφους, με αριθμό σειράς 1.574.
Η γραμμή παραγωγής του Jumbo λειτούργησε αδιάλειπτα για 54 χρόνια, με το τελευταίο αεροσκάφος να φέρει διακριτικό αυτοκόλλητο στη μύτη με τη μορφή του αεροναυπηγού Τζο Σάτερ, ο οποίος πέθανε το 2016. Το Jumbo αποτέλεσε σταθμό στις αερομεταφορές, χάρη στην ικανότητά του να μεταφέρει 550 επιβάτες (660 με τον επανασχεδιασμό της καμπίνας τη δεκαετία του 1990), έναντι μόλις 189 για το αμέσως προηγούμενο μοντέλο μεγάλης ακτίνας δράσης της Boeing, το 707. Το Jumbo απέκτησε το παρατσούκλι του χάρη στην ευρεία του άτρακτο, που θυμίζει ελέφαντα.
Η συμφωνία του 1965
Το 1965, δύο από τους ισχυρότερους άνδρες στην αεροπορική βιομηχανία, ο Μπιλ Αλεν της Boeing και ο ιδρυτής της Pan Am, Χουάν Τριπ, έφθασαν σε συμφωνία κυρίων κατά τη διάρκεια εξόρμησης για ψάρεμα, με στόχο την κατασκευή του μεγαλύτερου επιβατικού αεροσκάφους στον κόσμο. «Ο Τριπ είπε: “Αν το φτιάξεις, θα το αγοράσω”. Ο Αλεν απάντησε: “Θα το φτιάξω, αν το αγοράσεις”. Δεν υπέγραψαν κάποιο συμβόλαιο, αλλά έτσι ξεκίνησε το πρόγραμμα», έγραψε αργότερα ο Σάτερ. Ο Χουάν Τριπ ήθελε διακαώς ένα μεγάλο αεροσκάφος. Ηλπιζε αρχικά ότι οι αεροναυπηγοί του θα σχεδίαζαν αεροσκάφος δύο ορόφων, κολλώντας ουσιαστικά τις ατράκτους δύο 707 τη μία πάνω από την άλλη. Το σχέδιο αυτό όμως ναυάγησε.
Το 747 αποτέλεσε συμβιβαστική λύση μέχρι την αναμενόμενη την εποχή εκείνη επικράτηση των υπερηχητικών αεροσκαφών, όπως το Concorde και το Boeing SST, η κατασκευή του οποίου εγκαταλείφθηκε το 1971. Το Jumbo επρόκειτο αρχικά να χρησιμοποιηθεί αποκλειστικά ως εμπορικό μεταγωγικό αεροσκάφος.
Η μεγάλη διάμετρος της καμπίνας όμως (έξι μέτρα) αποδείχθηκε ιδανική για επιβάτες.
Τον Ιανουάριο του 1971, το 747 πραγματοποίησε το παρθενικό του ταξίδι από τη Νέα Υόρκη στο Λονδίνο, ενώ το 1975 ο στόλος των Jumbo είχε ήδη μεταφέρει περισσότερους από 100 εκατομμύρια επιβάτες. Τον Οκτώβριο του 1993, η Boeing παρέδωσε το χιλιοστό της Jumbo, με την αεροπορική εταιρεία Singapore Airlines να παραλαμβάνει το αεροσκάφος.
Παρά τις ικανοποιητικές παραγγελίες όμως η Boeing συνειδητοποίησε στις αρχές της δεκαετίας του 2000 ότι η εποχή των μεγάλων τετρακινητήριων αεροσκαφών είχε πια παρέλθει. Το τελευταίο μοντέλο του Jumbo, το 747-8, βρήκε ελάχιστους αγοραστές, ενώ η Airbus έδωσε και αυτή τέλος στην κατασκευή του γίγαντα των αιθέρων A380, δεκαέξι μόλις χρόνια μετά την παρθενική του πτήση.
«Ακόμη και στην 100ή επέτειο του 747 το 2069, θα υπάρχουν Jumbo στον αέρα. Η “βασίλισσα των αιθέρων” θα συνεχίσει να πετάει για πολλά ακόμη χρόνια», λέει ο ιστορικός της Boeing, Μάικλ Λομπάρντι.