«Πρέπει να παραδεχτούμε ότι θα είναι μεγάλη πρόκληση να κρατήσουμε ενθουσιώδεις τις χώρες της ΕΕ. Την ξυπνήσαμε τη Δύση, οπότε δεν μπορούμε να την αφήσουμε να κοιμηθεί ξανά», δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ο πρωθυπουργός της Πολωνίας Ματέους Μοραβιέτσκι, με φόντο τον πόλεμο στην Ουκρανία που σε λίγα 24ωρα συμπληρώνει έναν χρόνο συγκρούσεων. Ο Μοραβιέτσκι αναφερόταν στον κίνδυνο που υπάρχει η Δύση να σταματήσει, λόγω κόπωσης, κάποια στιγμή να στηρίζει την Ουκρανία ενάντια στον ρωσικό επιθετικό αναθεωρητισμό.
Ηγέτες από την Κεντρική Ευρώπη, τη Βαλτική και τις σκανδιναβικές χώρες, του Μοραβιέτσκι συμπεριλαμβανομένου, βλέπουν την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία διαφορετικά από ό,τι οι ομόλογοί τους στη Δυτική Ευρώπη, γράφει ο Τζέιμι Ντέτμερ στο Politico.
Χώρες που είχαν κληθεί να αντιμετωπίσουν τη ρωσική ή τη σοβιετική επιθετικότητα στο παρελθόν, ανησυχούν τώρα πολύ περισσότερο για όσα συμβαίνουν στην Ουκρανία.
«Βλέπουν το μέλλον τους ως άρρηκτα συνδεδεμένο με το μέλλον της Ουκρανίας και μια νίκη της Ρωσίας – μερική ή μη – ως δική τους ήττα κι όχι μόνο ως ήττα της Ουκρανίας. Για αυτές τις χώρες, δεν γίνεται να παγιωθεί εκεί μια νέα παγωμένη σύγκρουση, ούτε να ακολουθήσουν διαπραγματεύσεις που θα μπορούσαν να δώσουν στον Ρώσο Πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν την ευκαιρία να ανασυντάξει τις δυνάμεις του και να επιστρέψει…», εξηγεί ο Ντέτμερ απηχώντας μια άποψη την οποία είχε εκφράσει προ μηνών και ο Ιβάν Κράστεφ μέσα από άρθρο που είχε δημοσιεύσει στους New York Times. Σύμφωνα με εκείνο το άρθρο, οι Ανατολικοευρωπαίοι φοβούνται την επιστροφή των χωρών τους υπό μια ρωσική σφαίρα επιρροής σε περίπτωση ήττας της Ουκρανίας.
Οι διαφορετικές ενδονατοϊκές προσεγγίσεις για το πώς θα μπορούσε να τελειώσει ο πόλεμος στην Ουκρανία επανέρχονται, πια, στο προσκήνιο με φόντο τη Διάσκεψη Ασφαλείας του Μονάχου που διεξάγεται το τριήμερο 17 – 19 Φεβρουαρίου στην πρωτεύουσα της Βαυαρίας.
Απουσία αντιπροσωπειών από τη Ρωσία και το Ιράν που δεν προσκλήθηκαν στη φετινή Διάσκεψη, όλα τα βλέμματα στρέφονται πλέον στην Κίνα από τη μια πλευρά, που θα δώσει το «παρών» φέτος στο Μόναχο (αξιοποιώντας την ευκαιρία της μετάβασής του στη Γερμανία, ο κορυφαίος Κινέζος διπλωμάτης Ουάνγκ Γι θα έκανε μάλιστα και μια μίνι περιοδεία στην Ευρώπη τις προηγούμενες ημέρες), και στους δυτικούς συμμάχους από την άλλη, που μένει να φανεί εάν θα μπορέσουν να «ευθυγραμμιστούν» υιοθετώντας κοινή γραμμή έναντι της Ουκρανίας.
Μέχρι στιγμής, η Δύση έχει επιδείξει αξιοσημείωτη συνοχή απέναντι στη ρωσική εισβολή, πράγμα που είναι βέβαιο ότι θα τονιστεί ξανά και ξανά κατά τη διάρκεια της φετινής Διάσκεψης του Μονάχου.
Τους περασμένους δώδεκα μήνες ωστόσο, το δυτικό μέτωπο γνώρισε παράλληλα και σειρά από διαφωνίες. Διαφωνίες οι οποίες μπορεί να ξεπεράστηκαν μεν… αλλά για ακόμη πόσο καιρό άραγε θα ξεπερνιούνται, από τη στιγμή που δεν έχουν εκλείψει;
«Ήταν 26 Ιανουαρίου του 2022, όταν η τότε υπουργός Άμυνας της Γερμανίας ανακοίνωσε ότι το Βερολίνο θα στείλει 5.000 κράνη στην Ουκρανία… Έκτοτε έγιναν πάρα πολλά, με τους Γερμανούς να επιδίδονται σε μια σειρά από διστακτικές μεν πλην όμως αλλεπάλληλες μετατοπίσεις, στέλνοντας στην Ουκρανία όχι μόνο κράνη αλλά και αντιαρματικά, αντιαεροπορικά, αυτοκινούμενα πυροβόλα… τεθωρακισμένα οχήματα μάχης Marder και άρματα μάχης Leopard 2», γράφαμε στην «Κ» τον περασμένο Ιανουάριο, διερωτώμενοι τότε πότε ακριβώς θα φτάσουν τα Leopard στην Ουκρανία, πόσα θα είναι αυτά που θα φτάσουν εκεί και πώς θα επηρεάσουν τις εξελίξεις επί του πεδίου.
«From tents to tanks» («Από τις σκηνές στα τανκς»), σημείωσε σε δική του ανάλυση προ ημερών το Associated Press, αποτυπώνοντας τις διαδοχικές μετατοπίσεις που έχουν σημειωθεί τους περασμένους δώδεκα μήνες στα (ολοένα μεγαλύτερα και ισχυρότερα στρατιωτικά) περιθώρια στήριξης των νατοϊκών συμμάχων προς την Ουκρανία.
Οι διαφωνίες ωστόσο εντός του νατοϊκού στρατοπέδου παραμένουν, με τους Ανατολικοευρωπαίους (τις χώρες της Βαλτικής, κάποιες χώρες της Κεντρικής Ευρώπης κ.ά.) να ζητούν τώρα να δοθούν στην Ουκρανία και δυτικά μαχητικά αεροσκάφη, εκτός από δυτικής κατασκευής άρματα μάχης, προωθώντας έτσι ένα αίτημα το οποίο όμως οι Δυτικοευρωπαίοι προς το παρόν απορρίπτουν.
Ο φόβος του Πολωνού πρωθυπουργού Μοραβιέτσκι και πολλών άλλων, είναι ότι η δυτική Ευρώπη, εάν ανακύψει τους προσεχείς μήνες μια ευκαιρία συμβιβαστικής διευθέτησης της ουκρανικής κρίσης που θα γίνεται αποδεκτή από την πλευρά της Μόσχας, θα σπεύσει να την αρπάξει προς μεγάλη απογοήτευση του Κιέβου, της Βαρσοβίας κ.ά.
Ειρήσθω εν παρόδω, ο Αντρίι Ζαγκορόντνιουκ, πρώην υπουργός Άμυνας της Ουκρανίας, είχε διατυπώσει πρόσφατα την εκτίμηση ότι εάν οι Ρώσοι καταφέρουν να πάρουν ολόκληρη την περιοχή του Ντονμπάς (σ.σ. ανατολική Ουκρανία) τους προσεχείς μήνες, τότε θα ανακοινώσουν την ολοκλήρωση της ρωσικής «ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης» ανοίγοντας τον δρόμο για ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις. Το Κίεβο έχει ξεκαθαρίσει ότι δεν πρόκειται να δεχθεί κάτι τέτοιο. Τι θα κάνουν, όμως, οι Δυτικοί… ενόψει 2024, με την υποσημείωση ότι το 2024 είναι χρονιά προεδρικών εκλογών… στις ΗΠΑ αλλά και στην Ουκρανία.
«Ουκρανία: Οι κάλπες του… 2024 μπορεί να κρίνουν την έκβαση του πολέμου το 2023», γράφαμε στην «Κ» πίσω στις αρχές της χρονιάς.
Οι «ρεαλιστές», οι «αισιόδοξοι» και οι «αναθεωρητές»
Στη δική του ανάλυση για τις σχολές σκέψης που διαφωνούν αναφορικά με το τέλος του πολέμου στην Ουκρανία, ο Ιβάν Κράστεφ χώριζε τους Ευρωπαίους σε «ρεαλιστές», «αισιόδοξους» και «αναθεωρητές». Οι «ρεαλιστές» βλέπουν έναν συμβιβασμό, όχι επειδή τον επιθυμούν ηθικά αλλά επειδή εκτιμούν ότι δεν πρόκειται να υπάρξουν περιθώρια για κάτι άλλο. Οι «αισιόδοξοι» βλέπουν μια καθαρή στρατιωτική νίκη της Ουκρανίας που θα συνοδεύεται από την ανάκτηση των ουκρανικών εδαφών που βρίσκονται σήμερα υπό ρωσικό έλεγχο, της Κριμαίας συμπεριλαμβανομένης. Ενώ οι «αναθεωρητές» βλέπουν τη… διάλυση της Ρωσικής Ομοσπονδίας.
Τι θα μπορούσε να γίνει στην πράξη; Αμερικανικές πηγές (και η Αμερική είναι η χώρα που έχει παράσχει τη με διαφορά μεγαλύτερη στρατιωτική βοήθεια στην Ουκρανία) έχουν αφήσει να εννοηθεί ότι δεν μπορούμε να περιμένουμε μεγάλες αλλαγές επί του πεδίου μέσα στο 2023 υπέρ της Ουκρανίας.
O αρχηγός του γενικού επιτελείου των αμερικανικών ενόπλων δυνάμεων στρατηγός Μαρκ Μίλεϊ, ο Αμερικανός υπουργός Άμυνας Λόιντ Όστιν κ.ά. έχουν αφήσει να εννοηθεί ότι θα είναι πολύ δύσκολο δύσκολο οι Ρώσοι να χάσουν μέσα στο 2023 εδάφη από εκείνα που σήμερα κατέχουν εντός των ουκρανικών συνόρων.
Οι χώρες της Κεντρικής Ευρώπης (οι «αισιόδοξοι» και οι «αναθεωρητές» του Κράστεφ) φοβούνται, από την άλλη πλευρά, μια νέα «προδοσία του Μονάχου» με το βλέμμα στραμμένο στο ιστορικό προηγούμενο της «Συμφωνίας του Μονάχου» που είχαν συνάψει οι Τσάμπερλεϊν, Μουσολίνι και Νταλαντιέ με τον Χίτλερ στο Μόναχο το 1938, επιτρέποντας τότε στη Γερμανία να πάρει ένα κομμάτι της Τσεχοσλοβακίας…
Αυτές οι διαφορετικές ενδονατοϊκές προσεγγίσεις αναμένεται να «συγκρουστούν» στο… Μόναχο το προσεχές διήμερο.
Ακολουθήστε το kathimerini.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στο kathimerini.gr