Σκληρή σύγκρουση Μπάιντεν – Πούτιν

Σκληρή σύγκρουση Μπάιντεν – Πούτιν

Ελάχιστα εικοσιτετράωρα πριν από τη συμπλήρωση ενός χρόνου από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, Τζο Μπάιντεν και Βλαντιμίρ Πούτιν συγκρούστηκαν μετωπικά με δύο βαρυσήμαντες ομιλίες, σκιαγραφώντας διαμετρικά αντίθετες στρατηγικές και οράματα για τη διεθνή τάξη πραγμάτων

5' 54" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Ελάχιστα εικοσιτετράωρα πριν από τη συμπλήρωση ενός χρόνου από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, Τζο Μπάιντεν και Βλαντιμίρ Πούτιν συγκρούστηκαν μετωπικά με δύο βαρυσήμαντες ομιλίες, σκιαγραφώντας διαμετρικά αντίθετες στρατηγικές και οράματα για τη διεθνή τάξη πραγμάτων.

Η πολύ ανησυχητική είδηση της ημέρας ήρθε από την ομιλία που εκφώνησε ο Ρώσος πρόεδρος ενώπιον των δύο νομοθετικών σωμάτων, της πολιτικής, στρατιωτικής και θρησκευτικής ηγεσίας της χώρας του. Υποστηρίζοντας ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες επιδιώκουν να μετατρέψουν την «τοπική» σύγκρουση της Ουκρανίας σε παγκόσμια, ο Πούτιν ανακοίνωσε την απόσυρση της Ρωσίας από τη συνθήκη ελέγχου των στρατηγικών πυρηνικών όπλων New START. Η συμφωνία, την οποία υπέγραψαν το 2010 ο Μπαράκ Ομπάμα και ο τότε πρόεδρος της Ρωσίας Ντμίτρι Μεντβέντεφ, είναι η μοναδική μείζονος σημασίας συνθήκη ελέγχου των εξοπλισμών που εξακολουθεί να δεσμεύει τις δύο πυρηνικές υπερδυνάμεις.

Επιπλέον, ο Βλαντιμίρ Πούτιν προειδοποίησε ότι η Ρωσία θα προχωρήσει σε πυρηνικές δοκιμές αν κάνουν το πρώτο βήμα οι Αμερικανοί και ανακοίνωσε ότι πριν από μία εβδομάδα υπέγραψε διάταγμα που έθετε σε ενεργό υπηρεσία νέες, χερσαίες πυρηνικές διατάξεις, χωρίς να δώσει περισσότερες πληροφορίες. Κατά τα λοιπά υποστήριξε ότι η Ρωσία αναγκάστηκε να αναλάβει στρατιωτική δράση στην Ουκρανία παρά τη θέλησή της γιατί η κυβέρνηση Ζελένσκι, υποβοηθούμενη από τους Αμερικανούς, σχεδίαζε να επιτεθεί στην Κριμαία, ενώ κατηγόρησε «τις ελίτ της Δύσης» ότι στόχος τους είναι «να καταστρέψουν τη Ρωσία».

Σκληρή σύγκρουση Μπάιντεν – Πούτιν-1
Στην ομιλία του ο Πούτιν κατηγόρησε τις ΗΠΑ ότι μετατρέπουν μια τοπική σύγκρουση σε παγκόσμια. Αίσθηση προκάλεσε η απουσία, σύμφωνα με τα κοινωνικά δίκτυα, του ιδρυτή της εταιρείας μισθοφόρων Wagner Γεβγκένι Πριγκόζιν και μερικών ακόμη αξιωματούχων. [Sputnik/Ramil Sitdikov/Kremlin via REUTERS]

 

Μετωπική σύγκρουση των δύο ηγετών με βαρυσήμαντες ομιλίες, σχεδόν ένα χρόνο μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.

Η απάντηση ήρθε λίγες ώρες αργότερα, όταν ο Τζο Μπάιντεν μίλησε σε ένα μεγάλο πλήθος Πολωνών που είχαν συγκεντρωθεί γύρω από το Βασιλικό Κάστρο της Βαρσοβίας. Ο Αμερικανός πρόεδρος διαβεβαίωσε ότι οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους «δεν σχεδιάζουν να επιτεθούν κατά της Ρωσίας και δεν θεωρούν εχθρό τους τον ρωσικό λαό». Απηύθυνε, δε, αυστηρή προειδοποίηση στη Μόσχα, τονίζοντας ότι «το άρθρο 5 του ΝΑΤΟ», που προβλέπει συλλογική άμυνα αν ένα μέλος της Συμμαχίας δεχθεί επίθεση, «είναι ακλόνητο» και ότι τυχόν επίθεση εναντίον ενός θα θεωρηθεί επίθεση εναντίον όλων.

Προερχόμενος από το Κίεβο, όπου μία ημέρα νωρίτερα είχε περιοδεύσει στο κέντρο της πόλης με τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ο Τζο Μπάιντεν αναγνώρισε ότι «έχουμε μπροστά μας δύσκολες, πικρές ημέρες», αναγνωρίζοντας ότι δεν υπάρχει άμεση προοπτική τερματισμού του πολέμου. Εμφανίστηκε όμως αισιόδοξος, τονίζοντας ότι στον χρόνο που πέρασε «οι Δημοκρατίες σε όλο τον κόσμο βγήκαν ισχυρότερες και τα αυταρχικά καθεστώτα ασθενέστερα», ενώ το ΝΑΤΟ, σε αντίθεση με ό,τι προσδοκούσε ο Πούτιν πριν από ένα χρόνο, «είναι σήμερα πιο ενωμένο και πιο ισχυρό από ποτέ».

Παραπέμποντας στις ιστορικές ευαισθησίες του πολωνικού ακροατηρίου του από την πολιτική του κατευνασμού του Χίτλερ που ακολούθησαν για ένα διάστημα οι Γάλλοι και οι Βρετανοί, ο Τζο Μπάιντεν τόνισε ότι «δεν μπορούμε να κατευνάσουμε τους δικτάτορες, εκείνο που οφείλουμε είναι να τους αντιμετωπίσουμε». Διαβεβαίωσε για άλλη μία φορά ότι η Αμερική και οι σύμμαχοί της θα συνεχίσουν να ενισχύουν την Ουκρανία «όσο χρειαστεί» και εξέφρασε την πεποίθηση ότι «είναι αδύνατο να νικήσει η Ρωσία» σε αυτή τη σύγκρουση. Τέλος, ανακοίνωσε ότι οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους θα ανακοινώσουν νέο πακέτο κυρώσεων εναντίον της Μόσχας αυτή την εβδομάδα.

Σκληρή σύγκρουση Μπάιντεν – Πούτιν-2
Πλήθος κόσμου με αμερικανικές, ουκρανικές και πολωνικές σημαίες παρακολούθησε την ομιλία Μπάιντεν στο βασιλικό κάστρο, στη Βαρσοβία. [REUTERS / Evelyn Hockstein]

Πιο κοντά Ρωσία και Κίνα

Απαντώντας στις υψηλού συμβολισμού επισκέψεις του Αμερικανού προέδρου Τζο Μπάιντεν στο Κίεβο και στη Βαρσοβία, η Ρωσία και η Κίνα επιβεβαίωσαν τη σταθερότητα της συμμαχίας τους, ενώ ο Κινέζος ηγέτης Σι Τζινπίνγκ αναμένεται να εκφωνήσει σημαντική ομιλία την ερχόμενη Παρασκευή, όταν θα συμπληρώνεται ένας χρόνος από τη ρωσική εισβολή, για να παρουσιάσει τις ιδέες του για την ειρήνευση στην Ουκρανία. Στη Μόσχα βρίσκεται από χθες ο Ουάνγκ Γι, μέλος του Πολιτικού Γραφείου του Κομμουνιστικού Κόμματος Κίνας και υπ’ αριθμόν ένα αξιωματούχος στο πεδίο της εξωτερικής πολιτικής. Ο Ουάνγκ Γι συναντήθηκε με τον Νικολάι Πατρούσεφ, γραμματέα του Ρωσικού Συμβουλίου Ασφαλείας, ο οποίος δήλωσε ότι οι σχέσεις με την Κίνα αποτελούν άμεση προτεραιότητα για τη Μόσχα, ενώ εξέφρασε τη συμπαράστασή της αναφορικά με τα θέματα της Ταϊβάν, του Σιντζιάνγκ, του Θιβέτ και του Χονγκ Κονγκ. Από την πλευρά του, ο Γι τόνισε ότι η συμμαχία Ρωσίας – Κίνας «είναι ακλόνητη και θα αντέξει όλες τις δοκιμασίες της διεθνούς κατάστασης». Ο Κινέζος αξιωματούχος θα συναντηθεί σήμερα με τον Ρώσο υπουργό Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ, ενδεχομένως και με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν. 

Ολοταχώς για μεγαλύτερη Ρωσία

Οι βλέψεις του Βλαντιμίρ Πούτιν για μια ακόμη μεγαλύτερη Ρωσία δεν φαίνεται να σταματούν στις τέσσερις ουκρανικές επαρχίες που προσαρτήθηκαν, τουλάχιστον στα χαρτιά, από τη Μόσχα τον περασμένο Σεπτέμβριο. Δημοσιογράφοι ομάδας διεθνών μέσων ενημέρωσης, στα οποία περιλαμβάνονται τα Yahoo News και η γερμανική εφημερίδα Süddeutsche Zeitung, έδωσαν στη δημοσιότητα έγγραφο για απορρόφηση της Λευκορωσίας από τον μεγάλο της γείτονα μέχρι το 2030, βεβαιώνοντας ότι απηχεί ειλημμένες αποφάσεις του Πούτιν.

Στρατηγικοί στόχοι

Κάτω από τον τίτλο «Στρατηγικοί στόχοι της Ρωσικής Ομοσπονδίας στη Λευκορωσία», το εν λόγω ντοκουμέντο –έκτασης 17 σελίδων– καταστρώθηκε στο Κρεμλίνο, όπως αναφέρουν οι δημοσιογράφοι που το ανακάλυψαν, το καλοκαίρι του 2021. Πρόκειται για ένα σχέδιο ρωσικής διείσδυσης στα νευραλγικά πολιτικά, οικονομικά και στρατιωτικά κέντρα της γειτονικής χώρας.

Οι συντάκτες του κάνουν διάκριση ανάμεσα σε βραχυπρόθεσμους στόχους μέχρι το 2022, μεσοπρόθεσμους με ορίζοντα το 2025 και  μακροπρόθεσμους, που τοποθετούνται στο 2030, οπότε προβλέπεται να ολοκληρωθεί η διαδικασία της ενοποίησης.

Μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ενωσης, οι σχέσεις ανάμεσα στις δύο γειτονικές χώρες παρέμειναν θερμές, ιδιαίτερα ύστερα από την άνοδο στην εξουσία, το 1994, του Αλεξάντερ Λουκασένκο, ο οποίος παραμένει στο πόστο του μέχρι σήμερα. Το 1999, Μόσχα και Μινσκ υπέγραψαν συμφωνία που έθετε ως τελικό στόχο τη δημιουργία μιας «Ενωσης κρατών», αλλά λίγα πράγματα προχώρησαν στην πράξη. Αν και διατηρούσε πάντα καλές σχέσεις με τη Μόσχα, κάτι που του εξασφάλιζε φθηνή ενέργεια, ο Λουκασένκο κρατούσε  μέχρι πρόσφατα τις ισορροπίες με τη Δύση και την Ουκρανία. Δεν είναι τυχαίο ότι οι ειρηνευτικές συμφωνίες για το Ουκρανικό μετά την κρίση του 2014 υπογράφτηκαν στο Μινσκ της Λευκορωσίας.

Σκληρή σύγκρουση Μπάιντεν – Πούτιν-3
Θερμή υποδοχή από τον Πούτιν στον σύμμαχό του Λουκασένκο (φωτ.), που δεν έκρυβε τον ενθουσιασμό του τον Μάρτιο του 2022. Φωτ. Mikhail Klimentyev, Sputnik, Kremlin Pool Photo via AP

Η κατάσταση άλλαξε άρδην ύστερα από τις εκλογές του 2020, όπου ο Λουκασένκο κατηγορήθηκε για νοθεία, εξαπέλυσε εκστρατεία καταστολής εναντίον της αντιπολίτευσης, ήρθε σε σύγκρουση με τη Δύση και διασώθηκε χάρη στην υποστήριξή του από τον Πούτιν. Σε αντάλλαγμα, επέτρεψε στη Ρωσία να χρησιμοποιήσει τα εδάφη της για να εισβάλει στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022.

Διασυνοριακή συνεργασία

Δυτικός αξιωματούχος που μίλησε στα Yahoo News με την προϋπόθεση της ανωνυμίας, ανέφερε ότι το εν λόγω ντοκουμέντο καταστρώθηκε από τη Διεύθυνση Διασυνοριακής Συνεργασίας του Κρεμλίνου, που δημιουργήθηκε τον Οκτώβριο του 2018 με αποστολή την προώθηση των ρωσικών στρατηγικών συμφερόντων στις δημοκρατίες της Βαλτικής, την Ουκρανία, τη Λευκορωσία και τη Μολδαβία.

Αν η ένωση με τη Λευκορωσία προχωρήσει, η Ρωσική Ομοσπονδία θα συνορεύει στο μέλλον με τη Λιθουανία και την Πολωνία, δύο χώρες-μέλη του ΝΑΤΟ και της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή