Περισσότεροι από 64 εκατομμύρια ψηφοφόροι καλούνται να επιστρέψουν στις κάλπες, έπειτα από ένα πολύ έντονο πολιτικά μεσοδιάστημα δύο εβδομάδων, με αποστολή να εκλέξουν τον ηγέτη που θα αναλάβει την προεδρία της Τουρκίας τα επόμενα πέντε χρόνια.
Εάν κρίνουμε από τη συμμετοχή που κινήθηκε σε πολύ υψηλά επίπεδα ξεπερνώντας το 87% στον πρώτο γύρο της 14ης Μαΐου, οι εκλογείς θα σπεύσουν μαζικά στην κάλπη, με τους αναλυτές ωστόσο να διερωτώνται εάν και σε ποιον βαθμό θα μπορούσαμε να δούμε μετατοπίσεις εκ μέρους των ψηφοφόρων.
Υπενθυμίζεται ότι στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών πριν από δύο εβδομάδες, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έλαβε ποσοστό 49,5% και 27,1 εκατομμύρια ψήφους.
Ο προεδρικός υποψήφιος της αντιπολίτευσης, Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, από την άλλη πλευρά, ήρθε δεύτερος με 44,9% και 24,6 εκατομμύρια ψήφους.
Ο τρίτος του πρώτου γύρου, Σινάν Ογάν (που ολοκλήρωσε την κούρσα με 5,2% και 2,8 εκατομμύρια ψήφους) έχει πια ανακοινώσει ότι στηρίζει τον Ερντογάν. Ένας από τους μέχρι πρότινος βασικούς υποστηρικτές της προεδρικής υποψηφιότητας του Ογάν ωστόσο, ο ηγέτης του κόμματος της Νίκης (Zafer) Ουμίτ Οζντάγ η παράταξη του οποίου έλαβε 1,2 εκατομμύρια ψήφους και ποσοστό 2,2% στις βουλευτικές εκλογές της 14ης Μαΐου, ανακοίνωσε ότι θα ψηφίσει Κιλιτσντάρογλου στον β΄ γύρο παίρνοντας έτσι θέση ενάντια στο δίδυμο Ερντογάν – Ογάν.
Οι περίπου 200.000 Σύροι της Τουρκίας που έχουν κατοχυρώσει δικαίωμα ψήφου ως Τούρκοι υπήκοοι πια έπειτα από χρόνια παραμονής στην Τουρκία, εκτιμάται ότι είναι πιο πιθανό να ψηφίσουν Ερντογάν.
Οι πηχυαίες επιγραφές στις προεκλογικές αφίσες του προεδρικού υποψηφίου της τουρκικής αντιπολίτευσης Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, που προαναγγέλλουν τη μαζική απομάκρυνση των Σύρων από την Τουρκία («Suriyeliler gidecek»), προφανώς δεν προσκαλούν την «προσφυγική» ψήφο, η οποία ωστόσο υπολείπεται κατά πολύ της «αντιμεταναστευτικής», πολύ δε περισσότερο στην τρέχουσα συγκυρία.
Η παρουσία περίπου 5 (ή μάλλον τουλάχιστον 5) εκατομμυρίων προσφύγων στην Τουρκία (τουλάχιστον 3,7 εκατομμυρίων Σύρων, εκατοντάδων χιλιάδων Αφγανών κ.ά.) αποτελεί πια – μέσα σε ένα περιβάλλον ολοένα μεγαλύτερων πληθωριστικών πιέσεων και οικονομικών δυσκολιών – βαρίδι για εκατομμύρια Τούρκους ψηφοφόρους προερχόμενους κυρίως από τα χαμηλότερα εισοδηματικά στρώματα.
Η εν λόγω αντιπροσφυγική/αντιμεταναστευτική «δυσφορία» διαπερνά μάλιστα τις διαχωριστικές γραμμές μεταξύ των πολιτικών δυνάμεων αποκτώντας υπερκομματικά χαρακτηριστικά, γεγονός το οποίο ενδεχομένως να εξηγεί – σε έναν βαθμό – και τη συνολική άνοδο των εθνικιστικών τουρκικών δυνάμεων στον α΄ γύρο των εκλογών πριν από δύο εβδομάδες.
Εάν αθροίσει κανείς τις ψήφους που έλαβαν όλοι μαζί οι εθνικιστές στις βουλευτικές και προεδρικές εκλογές της 14ης Μαΐου, θα δει ότι μιλάμε για πολλά εκατομμύρια ψηφοφόρους (5,5 εκατ. για το MHP του Μπαχτσελί, 5,3 εκατ. για το Καλό Κόμμα της Ακσενέρ, 1,2 εκατ. για το Κόμμα της Νίκης του Οζντάγ, 2,8 εκατ. για την προεδρική υποψηφιότητα του Ογάν κ.ά.).
Η επόμενη ημέρα
Ερντογάν και Κιλιτσντάρογλου μπήκαν στην τελική ευθεία προς τις κάλπες της 28ης Μαΐου ανεβάζοντας ακόμη υψηλότερα τους – ήδη υψηλούς – τόνους της μεταξύ τους προεκλογικής αντιπαράθεσης. Το διακύβευμα είναι, άλλωστε, και για τους δύο πια υπό μια έννοια υπαρξιακό. Όποιος χάσει ρισκάρει πάρα πολλά και το πιο πιθανό είναι ότι δεν θα έχει ξανά στο μέλλον την ευκαιρία να ανακάμψει.
Για τον 69χρονο Ερντογάν (τα προβλήματα υγείας του οποίου επανέρχονται ανά διαστήματα στη δημοσιότητα), το στοίχημα θα είναι να καταφέρει να εκλεγεί με μια όσο το δυνατόν μεγαλύτερη διαφορά, εξασφαλίζοντας ιδανικά ένα ποσοστό που θα είναι κοντά στο 55% ή και υψηλότερο.
Για τον 74χρονο Κιλιτσντάρογλου από την άλλη πλευρά, αυτή είναι κυριολεκτικά η τελευταία ευκαιρία. Εάν δεν καταφέρει να νικήσει τώρα τον Ερντογάν, τότε εκ των πραγμάτων «τελειώνει» πολιτικά. Υπενθυμίζεται άλλωστε ότι μιλάμε για έναν ηγέτη που έχει ήδη συμπληρώσει 13 χρόνια στο τιμόνι μιας αντιπολίτευσης όπως είναι εκείνη του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP) τα ποσοστά του οποίου παραμένουν όλα αυτά τα χρόνια κολλημένα στο 25% (πάνω – κάτω). Εάν δεν είχαν προηγηθεί οι επιτυχίες των – προερχόμενων από το CHP – Ιμάμογλου και Γιαβάς στις δημοτικές εκλογές του 2019 σε Κωνσταντινούπολη και Άγκυρα αντίστοιχα, το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα θα δυσκολευόταν ακόμη περισσότερο να εμπνεύσει εμπιστοσύνη στην ικανότητά του να νικήσει και να δώσει προοπτική.
Παρά τις παρελθούσες ήττες και τις πολλές δεύτερες θέσεις, αξίζει βέβαια να σημειωθεί ότι το 44,9% που εξασφάλισε ο Κιλιτσντάρογλου στον πρώτο γύρο των προεδρικών είναι το υψηλότερο ποσοστό που έχει ποτέ λάβει προεδρικός υποψήφιος της αντιπολίτευσης απέναντι στον Ερντογάν, έναν Ερντογάν ο οποίος παραμένει μεν πρώτος – και αυτός, και το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) του οποίου ηγείται – πλην όμως βλέποντας τα ποσοστά του να υποχωρούν ολοένα χαμηλότερα υπό το βάρος της φθοράς που προκάλεσαν τα 20 έτη (2003 – 2023) που εκείνος έχει συμπληρώσει πια στην εξουσία, αρχικά ως πρωθυπουργός (2003 – 2014) και εν συνεχεία ως πρόεδρος (2014 – 2023).
Παρά τα όσα εξόχως επεισοδιακά έχουν εκτυλιχθεί στην Τουρκία τα περασμένα χρόνια, – ειδικά από το 2013 (Γκεζί) και έπειτα: με ενδιάμεσους σταθμούς τις διπλές εκλογές του 2015, το πραξικόπημα του 2016, τις διπλές εκλογές στην Κωνσταντινούπολη το 2019, τον πρόσφατο καταστροφικό σεισμό κ.ά. – ο Ερντογάν επιστρέφει πια στην κάλπη της 28ης Μαΐου ως φαβορί, υποστηριζόμενος από μια πολυκομματική «Λαϊκή Συμμαχία» εθνικιστών και συντηρητικών.
Η αντιπολίτευση της «Εθνικής Συμμαχίας» των «έξι» ωστόσο, προς το παρόν τουλάχιστον, δεν έχει παραδώσει τα όπλα, ενώ και οι Κούρδοι του HDP ξεκαθάρισαν ότι θα συνεχίσουν να στηρίζουν την προεδρική υποψηφιότητα του Κιλιτσντάρογλου παρά τη συμφωνία Κιλιτσντάρογλου – Οζντάγ.
Η ενωμένη τουρκική αντιπολίτευση συνεχίζει, ως φαίνεται, να ελπίζει σε ένα «θαύμα» ενώ θέτει παράλληλα σε λειτουργία τον δικό της μηχανισμό διασφάλισης της αξιοπιστίας της εκλογικής διαδικασίας ενάντια στις όποιες απόπειρες νοθείας, στέλνοντας μάλιστα το μήνυμα ότι θα αμφισβητήσει το αποτέλεσμα ειδικά εάν εκείνο είναι οριακό υπέρ του Ερντογάν…
Ακολουθήστε το kathimerini.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στο kathimerini.gr