Ο Βλαντιμίρ Πούτιν μπορεί να ανακοίνωσε πρόσφατα ότι θα προτιμούσε η Κάμαλα Χάρις να κερδίσει στις αμερικανικές προεδρικές εκλογές, η δράση όμως των μυστικών του υπηρεσιών άλλα μαρτυρεί.
Σύμφωνα με περίληψη των ευρημάτων του Γραφείου του Διευθυντή Υπηρεσιών Πληροφοριών (ODNI) των ΗΠΑ, που είδε την περασμένη εβδομάδα το φως τη δημοσιότητας, μεταξύ των τριών χωρών που παρακολουθεί στενά σχετικά με επιχειρήσεις επιρροής στις εκλογές, η Ρωσία είναι η πιο δραστήρια (οι άλλες δύο είναι η Κίνα και το Ιράν) στη χρήση παραγωγικής τεχνητής νοημοσύνης (generative AI) για να χειραγωγήσει την αμερικανική κοινή γνώση, με μηνύματα, φωτογραφίες, ψεύτικα ηχητικά και βίντεο.
Η χρήση αυτή της Τ.Ν., σύμφωνα με το σημείωμα, «είναι συνεπής με τις ευρύτερες προσπάθειες της Ρωσίας να ενισχύσει την υποψηφιότητα του τέως προέδρου και να δυσφημήσει την αντιπρόεδρο και το Δημοκρατικό Κόμμα, και μέσω συνωμοσιολογικών αφηγημάτων». Το περιεχόμενο που παράγουν μέσω Τ.Ν. οι ρωσικές μυστικές υπηρεσίες, προσθέτει το σημείωμα, «επιχειρεί επίσης να δώσει έμφαση σε διχαστικά ζητήματα στις ΗΠΑ, όπως η μετανάστευση».
Η απόπειρα παραπλάνησης παίρνει και λιγότερο τεχνολογικά προηγμένες μορφές: σε ενημέρωση δημοσιογράφων, αξιωματούχοι των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών την περασμένη εβδομάδα είπαν ότι συμφωνούν με την πρόσφατη εκτίμηση ερευνητών της Microsoft ότι ένα βίντεο όπου μία ηθοποιός κατηγορεί ψευδώς τη Χάρις ότι την τραυμάτισε σε αυτοκινητικό ατύχημα και μετά έφυγε ήταν ρωσικής προέλευσης. Το βίντεο διαδόθηκε ευρέως, φτάνοντας τα 7 εκατομμύρια views μόνο στο X.
Το «μέρισμα του ψεύτη»
Σύμφωνα με τη Βάλερι Γουίρτσαφτερ, εταίρο του Ινστιτούτου Brookings στο Artificial Intelligence and Emerging Technology Initiative, «παραμένει αδιευκρίνιστος» ο βαθμός του αντίκτυπου των πειραματισμών ξένων δυνάμεων με την παραγωγική Τ.Ν. στην αμερικανική κοινή γνώμη. Η Γουίρτσαφτερ, σε επικοινωνία της με την «Κ», μνημονεύει τις πρόσφατες διώξεις που άσκησε το υπουργείο Δικαιοσύνης σχετικά με ρωσικές παρεμβάσεις στην αμερικανική πολιτική, στις οποίες αναδεικνύεται η χρήση της Τ.Ν. για τη λειτουργία bot farms και για την παραγωγή περιεχομένου για πλαστούς ιστότοπους. Επιπλέον, σημειώνει, η OpenAI έχει δημοσιοποιήσει περιστατικά όπου μπλόκαρε τη χρήση των εργαλείων της που είχαν επιστρατευθεί από τη ρωσική προπαγάνδα.
Ο,τι δεν ευνοεί τους πολιτικούς χαρακτηρίζεται προϊόν της Τ.Ν. Είναι μια πολύ πιο εύκολη και αποτελεσματική μέθοδος άρνησης της πραγματικότητας.
Παρότι ξένες υπηρεσίες αναζητούν τρόπους αξιοποίησης της προηγμένης Τ.Ν., «φαίνεται ότι η επιρροή τους μέχρι στιγμής είναι περιορισμένη και τα εργαλεία τους συχνά χρησιμοποιούνται με αδέξιο τρόπο», αναφέρει η ειδικός του Brookings.
Η παραγωγική Τ.Ν. «επιταχύνει τις τρέχουσες τάσεις, δεν δημιουργεί νέες δυνατότητες από το μηδέν», συνεχίζει η Γουίρτσαφτερ. «Πράγματα που γίνονταν ένα ένα (π.χ. η τροποποίηση μιας φωτογραφίας) τώρα μπορούν να γίνουν πολύ ταχύτερα και σε μεγάλη κλίμακα».
«Το πεδίο όπου αναδεικνύεται η μοναδικότητα της Τ.Ν. είναι η δυνατότητα που παρέχει στους πολιτικούς να αρνούνται την αλήθεια όταν αυτή είναι άβολη (ένα κατά κάποιον τρόπο μέρισμα του ψεύτη)», τονίζει. «Ο,τι δεν τους ευνοεί χαρακτηρίζεται προϊόν της Τ.Ν. Είναι μια πολύ πιο εύκολη και αποτελεσματική μέθοδος άρνησης της πραγματικότητας – όπως είδαμε π.χ., με τις αναφορές [του Τραμπ] για το μέγεθος του πλήθους σε προεκλογική συγκέντρωση της Χάρις στο Ντιτρόιτ».
Παρότι η χρήση της παραγωγικής Τ.Ν. για πολιτική προπαγάνδα είναι ακόμα σε εμβρυακό στάδιο, η εξέλιξή της ενδέχεται να είναι ταχεία, και ο κόσμος –οι ψηφοφόροι, οι ελεγκτικές αρχές, ακόμα και οι κολοσσοί του Big Tech– δεν είναι έτοιμος.
Ειδικότερα, όπως εξηγεί, «υπάρχουν δύο κρίσιμες στιγμές» όπου ενδέχεται η νέα τεχνολογία να σπείρει το χάος: η μέρα των εκλογών και οι αμέσως επόμενες ημέρες. Σχετικά με την ημέρα των εκλογών, όπως αναφέρει, «στοχευμένες απόπειρες καταστολής της ψήφου μπορεί να αποδειχθούν αποτελεσματικές» (π.χ. το διαβόητο τεχνητό robocall του Τζο Μπάιντεν παραμονές των προκριματικών στο Νιου Χαμσάιρ).
Στις μέρες μετά την 5η Νοεμβρίου, αν το αποτέλεσμα δεν έχει κριθεί ή αν ηττημένος υποψήφιος (ειδικά αν είναι ο Ντόναλντ Τραμπ) το αμφισβητεί, τα ψευδή αποδεικτικά στοιχεία εκλογικής απάτης «δεν χρειάζεται να είναι ιδιαιτέρως πειστικά για να ωθήσουν τους πιο θερμόαιμους σε πράξεις πολιτικής βίας».