Ανήσυχοι οι Ελληνες της Ουκρανίας παρακολουθούν τις δραματικές εξελίξεις, με τον φόβο ότι η κλιμακούμενη ένταση μπορεί διαταράξει τις μειονοτικές ισορροπίες και να πλήξει την αρμονική συμβίωση των εθνοτήτων. «Είμαστε Ελληνες στη συνείδηση αλλά πολίτες της Ουκρανίας, πονάμε με αυτά που γίνονται και ανησυχούμε να μη χαλάσουν οι σχέσεις μας με τις άλλες εθνότητες που τόσο χρόνια ήταν φιλικές, άριστες…», δήλωσε επωνύμως στην «Κ», ηγετικό στέλεχος της ελληνικής ομογένειας.
Δεν πέρασαν λίγα λεπτά από την τηλεφωνική μας επικοινωνία και δέχθηκα νέο τηλεφώνημα, αυτή τη φορά από άλλο παράγοντα που ευγενικά διατύπωσε την παράκληση να μην καταχωρισθεί το όνομα του συνομιλητή.
«Ανωνυμία γιατί;» ρώτησα. «Τα πράγματα είναι πολύ άγρια, εδώ έχουμε μια εικονική δημοκρατία, αν εμπλακείς με τη μία ή την άλλη πλευρά, κινδυνεύεις, δεν ξέρεις πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα…», πρόσθεσε. Ο ελληνισμός της Ουκρανίας δεν εμφανίζεται διατεθειμένος να πάρει θέση υπέρ του ενός ή του άλλου αντιμαχόμενου σε μια διαμάχη που σε μεγάλο βαθμό έχει να κάνει με τη νομή της εξουσίας σε επίπεδο ολιγαρχίας και τη σύγκρουση ισχυρών γεωστρατηγικών συμφερόντων και λιγότερο με τη βελτίωση της ζωής των 158 (!) κατοχυρωμένων εθνοτήτων που απαρτίζουν το πληθυσμιακό μωσαϊκό μιας χώρας 45 εκατομμυρίων ανθρώπων. Εξάλλου οι περισσότεροι από τους 200.000 Ελληνες –η δέκατη σε πληθυσμό εθνότητα– έχουν κατακτήσει ζηλευτή θέση στις κοινωνίες των περιοχών της μετασοβιετικής Ουκρανίας όπου ζουν και διαπρέπουν. Μέχρι και εκπροσώπους στο ουκρανικό Κοινοβούλιο εκλέγουν.
Προς τι η αγωνία; «O φόβος των εθνοτικών διωγμών δεν έχει εξαλειφθεί από τις ψυχές τους, μολονότι τώρα πια μπορεί να θεωρηθεί υπερβολικός έως αδικαιολόγητος», είπε στην «Κ» πηγή στο Κίεβο που παρακολουθεί από πολύ κοντά τις εξελίξεις.
Οι διωγμοί της δεκαετίας του ’30, όταν εκτοπίστηκαν κατά χιλιάδες Ελληνες στις στέπες του Καζαχστάν, όπου πολλοί πέθαναν από το ψύχος και τις κακουχίες και άλλοι υπέκυψαν κατόπιν φρικτών βασανιστηρίων, δεν έχουν εκλείψει από τη μνήμη όσων επέζησαν και των απογόνων εκείνων που θανατώθηκαν. «Πρέπει να τους κατανοήσουμε. Εχουν υποστεί τα πάνδεινα. Κοιτάζοντας την Ιστορία βλέπει κανείς ότι έγιναν προσπάθειες να τους ξεριζώσουν, να τους αφομοιώσουν, να τους εξοντώσουν. Δικαίως ανησυχούν. Ο φόβος είναι η ενστικτώδης αντίδρασή τους», τόνισε η ίδια πηγή, ενώ ακόμα και η… γεωγραφία τροφοδοτεί ανασφάλεια στους ελληνικής καταγωγής πολίτες. Και τούτο γιατί ζουν στην πλειονότητά τους στις ανατολικές περιοχές της χώρας που παραδοσιακά τελούν υπό τη ρωσική επιρροή και αποτελούν το προπύργιο του φιλορώσου προέδρου Γιανουκόβιτς, γεγονός που τους τοποθετεί απέναντι στην εξεγερμένη δυτική επικράτεια. Την τεταμένη ατμόσφαιρα ηλεκτρίζουν «πληροφορίες» ότι οσονούπω θα καταφθάσουν στις ανατολικές περιφέρειες «εχθροί» του Γιανουκόβιτς από τις δυτικές επαρχίες, για να καταλάβουν δημαρχεία και κτίρια.
Σε τέτοιο κλίμα διχασμού η ομογένεια προσπαθεί να κρατηθεί μακριά από τους ανταγωνισμούς, ώστε να μην υποστεί τις συνέπειες μιας εμπλοκής της. Το ένστικτο της επιβίωσης την κρατάει μακριά από την καταιγίδα. Αυτό την έσωσε και σε χειρότερες θύελλες.
