ΑΓΚΥΡΑ. Την ελευθερία της έκφρασης και τα ατομικά δικαιώματα παραβίασε η κυβέρνηση Ερντογάν με την απαγόρευση της πρόσβασης στο Twitter στις 21 Μαρτίου, αποφάνθηκε χθες το Συνταγματικό Δικαστήριο της χώρας.
Η τουρκική αρχή τηλεπικοινωνιών είχε αποκλείσει την πρόσβαση στη δημοφιλή σελίδα ανταλλαγής σύντομων μηνυμάτων, μετά τη δήλωση του πρωθυπουργού Ταγίπ Ερντογάν για «εκρίζωση» του δικτύου. Η οργή του Ερντογάν προήλθε από τον κυκεώνα ηχητικών ντοκουμέντων που «ανέβηκαν» ανωνύμως στο Twitter και φέρονταν να αποκαλύπτουν κρούσματα διαφθοράς στον στενό πρωθυπουργικό κύκλο. Η απαγόρευση είχε προκαλέσει έντονες αντιδράσεις και μεγάλες διαδηλώσεις τόσο στο εσωτερικό της Τουρκίας όσο και στο εξωτερικό.
Παρά την απαγόρευση, όμως, οι Τούρκοι χρήστες του Twitter και της σελίδας βίντεο YouTube επινόησαν εναλλακτικές μεθόδους πρόσβασης στις σελίδες αυτές, μετατρέποντας σε νεκρό γράμμα τις πρωθυπουργικές προσταγές.
Η ατελέσφορη αυτή πρωτοβουλία του Ταγίπ Ερντογάν δεν αποτελεί παγκόσμια καινοτομία, όπως εξηγεί στην ηλεκτρονική έκδοση του περιοδικού New Yorker ο Πολ Φορντ. Το 2010, ο συντηρητικός Αμερικανός γερουσιαστής Τζο Λίμπερμαν εισήγαγε νομοσχέδιο το οποίο θα εγκαθιστούσε σύστημα «γενικού διακόπτη» του Ιντερνετ. Με τον διακόπτη αυτό, ο Αμερικανός πρόεδρος θα μπορούσε μονομερώς να διακόψει μέσα σε κλάσματα δευτερολέπτου τη λειτουργία του συνόλου του παγκόσμιου ιστού.
Παρότι το νομοσχέδιο ηττήθηκε σε ψηφοφορία της Ολομέλειας του οργάνου, ο τηλεπικοινωνιακός νόμος του 1934 δίνει τη δυνατότητα στον πρόεδρο να διακόπτει τη λειτουργία κάθε τηλεπικοινωνιακού δικτύου που απειλεί την εθνική ασφάλεια. Ακόμη και σήμερα, το υπουργείο Εσωτερικής Ασφάλειας των Ηνωμένων Πολιτειών διατηρεί στα συρτάρια του το «σχέδιο 303», με στόχο την παύση λειτουργίας και την επανεκκίνηση εμπορικών και ιδιωτικών ασύρματων δικτύων σε στιγμές «εθνικών κρίσεων».
Την αγανάκτηση του Ερντογάν με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μοιράζονται όλοι οι ηγέτες απολυταρχικών καθεστώτων στον κόσμο. Η ίδια η φύση των νέων μέσων, όμως, μπορεί να αποδειχθεί ιδανική για τις επιδιώξεις των πολέμιων αυτών της δημοκρατίας, καθώς τα μέσα αυτά μπορούν να αποδειχθούν καίριας σημασίας για την καλλιέργεια της λατρείας της προσωπικότητας ή για τη διασπορά ψευδών φημών.
Στο προοίμιο του μανιφέστου «Διακήρυξη ανεξαρτησίας του κυβερνοχώρου» του Τζον Πέρι Μπάρλοου από το 1966, ο συγγραφέας προβλέπει την πτώση των δικτατοριών μέσα από την απελευθέρωση της πληροφορίας. Η Αραβική Ανοιξη μας δίδαξε, όμως, ότι οι συναρπαστικές απαρχές των «ηλεκτρονικών δημοκρατικών επαναστάσεων» δεν έχουν ευτυχή κατάληξη, προσφέροντας βήμα σε κάθε είδους δημαγωγούς, αντί να ενδυναμώσουν τις φωνές όσων ουδέποτε ακούστηκαν.