Βήματα εκτόνωσης της ουκρανικής κρίσης

Βήματα εκτόνωσης της ουκρανικής κρίσης

3' 30" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Σημείο καμπής ή μία ακόμη συμφωνία που θα ακυρωθεί στην πράξη; Το κοινό ανακοινωθέν που προέκυψε από τις κοπιώδεις διαπραγματεύσεις της Γενεύης ανάμεσα στις ΗΠΑ, τη Ρωσία, την Ευρωπαϊκή Ενωση και την Ουκρανία το βράδυ της Πέμπτης προβλέπει βήματα εκτόνωσης της ουκρανικής κρίσης, τα οποία είναι εύκολο να απαριθμηθούν αλλά δυσκολότερο να εφαρμοστούν.

Η κυβέρνηση του Κιέβου προσήλθε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων διχασμένη κι απονομιμοποιημένη, με πενιχρά ερείσματα στον στρατό, όπως αποδείχθηκε κατά την ταπεινωτική αυτομόληση των Ουκρανών στρατιωτών στη ρωσική πλευρά λίγες ώρες αφότου εγκαινιάστηκε η «αντιτρομοκρατική επιχείρηση» για την ανακατάληψη των δημοσίων κτιρίων στην ανατολική Ουκρανία. Ο Βλαντιμίρ Πούτιν προσήλθε με διπλή στρατηγική, απειλών και συνδιαλλαγής, απειλώντας μεν να στείλει στρατεύματα στην ανατολική Ουκρανία αλλά και δεσμευόμενος ότι θα συνεργαστεί με όποιον από τους δύο φιλοδυτικούς υποψηφίους κι αν αναδειχθεί νικητής της εκλογικής αναμέτρησης στην Ουκρανία, την παλιά γνώριμή του Γιούλια Τιμοσένκο ή τον «βασιλιά της σοκολάτας» Πιοτρ Ποροσένκο.

Στις κρίσιμες εβδομάδες ώς τις πρόωρες προεδρικές εκλογές της 25ης Μαΐου, ο Οργανισμός για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη θα στείλει, όπως προβλέπεται από τη συμφωνία, παρατηρητές, οι οποίοι θα φροντίσουν για την εφαρμογή βασικών όρων της. Σε αυτούς περιλαμβάνεται ο αφοπλισμός όλων των άτυπων ομάδων που έχουν σχηματισθεί τους τελευταίους μήνες στη χώρα και η λήξη της κατάληψης δημοσίων κτιρίων και πλατειών. Η συμφωνία συνοδεύεται από δεσμεύσεις για συνταγματική αναθεώρηση και «εθνικό διάλογο» στον οποίο τονίζεται ότι θα μετέχουν όλοι οι ενδιαφερόμενοι. Ο τελευταίος όρος αποτελεί απάντηση στα αισθήματα περιθωριοποίησης και ανασφάλειας που κατέλαβαν μερίδα των ρωσόφωνων της Ουκρανίας μετά την άνοδο των Ουκρανών εθνικιστών στην εξουσία στο Κίεβο.

Νωρίτερα την Πέμπτη, η ρωσική αεροπορική εταιρεία Aeroflot ανακοίνωσε ότι οι ουκρανικές αρχές απαγόρευσαν την είσοδο ανδρών 16-60 ετών στη χώρα, εκτός αν ταξιδεύουν με τις οικογένειές τους ή μεταβαίνουν στην Ουκρανία για κηδείες συγγενών τους.

Μπορεί τα ποσοστά αποδοχής του Πούτιν να έχουν εκτοξευτεί στο 80% μετά την προσάρτηση της Κριμαίας, έκδηλη όμως είναι η ανησυχία για την τύχη της ρωσικής οικονομίας σε περίπτωση επιβολής νέων κυρώσεων από τη Δύση. Σύμφωνα με πρόσφατο δημοσίευμα των Τάιμς της Νέας Υόρκης, ακόμη και πριν από την κριμαϊκή κρίση, η οικονομία της χώρας υπέφερε από στασιμοπληθωρισμό, αυτό το τοξικό μείγμα «στάσιμης ανάπτυξης και υψηλού πληθωρισμού, που συνήθως συνοδεύεται από αύξηση της ανεργίας». Και η Ε.Ε. όμως δεν έχει βρει ακόμη τρόπους να υπερβεί την ενεργειακή της εξάρτηση από τη Μόσχα. Είχε προηγηθεί η κινδυνολογική επιστολή Πούτιν προς 18 χώρες της Ε.Ε. ότι το Κίεβο αν δεν αποπληρώσει τα χρέη του προς τη Μόσχα θα διακοπεί η παροχή αερίου στην Ουκρανία, εξέλιξη που θα μπορούσε να οδηγήσει σε μείωση των αποθεμάτων με αποδέκτη την Ε.Ε. Υπενθυμίζεται ότι η Ρωσία παρέχει στην Ευρώπη το ένα τρίτο των εισαγωγών φυσικού αερίου της και το 40% από αυτές διοχετεύεται στις δυτικές αγορές μέσω Ουκρανίας.

Κατά τον αρθρογράφο της Ουάσιγκτον Ποστ, Ντέιβιντ Ιγκνάσιους, η Ουάσιγκτον εξετάζει τρία πιθανά σενάρια έκβασης της κρίσης, όλα αρνητικά για τη Δύση: τη δημιουργία μιας ομοσπονδιακής Ουκρανίας, η οποία θα διάκειται φιλικά προς τη Ρωσία, την προσάρτηση της Ανατολικής Ουκρανίας, στα πρότυπα της Κριμαίας, ή, τέλος, τη στρατιωτική εισβολή, με πρόσχημα τον κίνδυνο εμφυλίου. Διεθνείς αναλυτές πάντως εκτιμούν ότι ο Πούτιν θα ήθελε να αποφύγει την τελευταία εκδοχή, άποψη που επιβεβαίωσε και ο ίδιος. «Σας θυμίζω ότι το ομοσπονδιακό συμβούλιο έδωσε στον πρόεδρο το δικαίωμα να χρησιμοποιήσει τις ένοπλες δυνάμεις της στην Ουκρανία. Ελπίζω ότι δε θα παραστεί ανάγκη να ασκήσω αυτό το δικαίωμα», είπε στη συνέντευξη Τύπου-ποταμό, που έδωσε την Πέμπτη ο Ρώσος πρόεδρος. Σε περίπτωση περαιτέρω προκλήσεων επικρέμαται ως δαμόκλειος σπάθη και η λήψη νέων, σκληρότερων μέτρων από τις ΗΠΑ με τη μορφή πρόσθετων κυρώσεων στις ρωσικές ενεργειακές και αμυντικές εξαγωγές. Επιπλέον το ΝΑΤΟ ανακοίνωσε ότι ενισχύει την παρουσία του στα ανατολικά σύνορα της Συμμαχίας και ειδικά τις χώρες της Βαλτικής. Η Αμερική δεσμεύτηκε άλλωστε ότι θα παράσχει «μη φονική» στρατιωτική βοήθεια στο Κίεβο, κάλεσε όμως την ουκρανική κυβέρνηση να ενεργήσει με «μετρημένο και υπεύθυνο τρόπο».

Στη συνέντευξη Τύπου της Πέμπτης πάντως ο Ρώσος πρόεδρος παραδέχθηκε ότι ρωσικά στρατεύματα «υποστήριξαν» τις τοπικές δυνάμεις της Κριμαίας. Το ζήτημα της Κριμαίας έμεινε έξω από τις διαπραγματεύσεις της Γενεύης. «Η Δύση δεν εγκαταλείπει την Κριμαία» είπε ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Τζον Κέρι. «Αλλά δεν ήρθαμε στη Γενεύη για να μιλήσουμε για την Κριμαία».

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή