Τις διαφορές τους έθεσαν για λίγο στο περιθώριο αρχηγοί κρατών από τις ΗΠΑ, τον Καναδά, την Ευρώπη και τη Ρωσία, για να τιμήσουν τη χθεσινή 70ή επέτειο της απόβασης στη Νορμανδία, της μεγαλύτερης αμφίβιας επιχείρησης στην ιστορία.
«Τα αλλεπάλληλα κύματα νέων ανδρών, που όρμησαν στις παραλίες αυτές για να απελευθερώσουν την Ευρώπη, αποτελούν την καλύτερη απόδειξη για την προσήλωση των ΗΠΑ στην ελευθερία», τόνισε ο Αμερικανός πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα, μιλώντας στο αμερικανικό στρατιωτικό νεκροταφείο, πάνω από την παραλία Ομάχα.
Στον απόηχο της τελετής, όμως, η ρωσική προσάρτηση της Κριμαίας και η ενδεχόμενη ρωσική στρατιωτική επιχείρηση στην Ανατολική Ουκρανία οδήγησαν ορισμένους, όπως την πρώην ΥΠΕΞ Χίλαρι Κλίντον και τον πρίγκιπα Κάρολο της Αγγλίας, να συγκρίνουν τον πρόεδρο Πούτιν με τον Χίτλερ. Αν και ο Ρώσος πρόεδρος, που έχει προσκληθεί στη Νορμανδία, δεν συμμετείχε στην τελετή στην παραλία Ομάχα, η παρουσία του στο επίσημο, ιδιωτικό γεύμα των ηγετών, χθες, εθεωρείτο βέβαιη.
Παρά τη συμφωνία τους να αποκλείσουν τη Ρωσία από τη σύνοδο του G8, οι κ. Ολάντ, Κάμερον και η κ. Μέρκελ είχαν κατ’ ιδίαν συναντήσεις με τον Ρώσο πρόεδρο, τόσο την Πέμπτη όσο και χθες. Αν και ο πρόεδρος Ομπάμα αρνήθηκε να έχει τέτοια συνάντηση με τον Πούτιν, οι δύο ηγέτες επρόκειτο να συνομιλήσουν στο χθεσινό γεύμα.
Στο μεταξύ, σε μια σπάνια επίδειξη διατλαντικής σύμπνοιας, την Πέμπτη, ο Μπαράκ Ομπάμα και ο Ντέιβιντ Κάμερον έδωσαν στη Μόσχα διορία ενός μήνα για να ικανοποιήσει τους όρους τους ή να βρεθεί αντιμέτωπη με νέες σκληρότερες κυρώσεις. Το τελεσίγραφο διατυπώθηκε σε κοινή συνέντευξη Τύπου μετά τη σύνοδο κορυφής του G7.
Σύμφωνα με τους Ομπάμα και Κάμερον, προκειμένου να μην υποστεί η χώρα του νέες κυρώσεις, ο Πούτιν θα πρέπει, κατ’ αρχάς, να αναγνωρίσει τον Πιοτρ Ποροσένκο ως νέο πρόεδρο της Ουκρανίας, να σταματήσει τη μεταφορά όπλων στην Ανατολική Ουκρανία καθώς και να υποστηρίζει τις φιλορωσικές δυνάμεις στην περιοχή. «Ο επόμενος μήνας θα είναι κρίσιμος για να δούμε αν ο πρόεδρος Πούτιν θα λάβει τα σχετικά μέτρα. Και αυτό θα του ζητήσω να κάνει όταν τον συναντήσω», είπε ο κ. Κάμερον.
Λίγο πριν από την τελετή στην παραλία Ομάχα, ο Αμερικανός πρόεδρος συναντήθηκε με επτά βετεράνους της απόβασης, ορισμένοι από αυτούς σε αναπηρικά αμαξίδια. Στην ομιλία του, ο Μπαράκ Ομπάμα μνημόνευσε μάλιστα ονομαστικά τρεις από τους παριστάμενους Αμερικανούς βετεράνους – δύο από αυτούς αλεξιπτωτιστές της 101ης Αερομεταφερόμενης Μεραρχίας και ένα στρατιώτη του 8ου Συντάγματος Πεζικού.
Ο Μπαράκ Ομπάμα είναι ο πρώτος Αμερικανός πρόεδρος που δεν έχει γεννηθεί κατά τη διάρκεια ή λίγο μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Παρά ταύτα, ο Ομπάμα αποκάλυψε ότι μέλος της οικογένειάς του συμμετείχε στην απόβαση, καθώς ο παππούς του υπηρέτησε υπό τις διαταγές του θρυλικού στρατηγού Τζορτζ Πάτον.
Ο Ρόναλντ Ρέιγκαν, το 1984, υπήρξε ο πρώτος πρόεδρος των ΗΠΑ που επισκέφθηκε τη Νορμανδία με αφορμή τη 40ή επέτειο της απόβασης, ενώ ο λόγος του για τον ηρωισμό των συμμάχων θεωρήθηκε από τους πιο γλαφυρούς και αποτελεσματικούς της θητείας του.
Οι λιγοστοί πια βετεράνοι που παρευρέθηκαν στην τελετή είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν τον 89χρονο συνάδελφό τους, τον Σκωτσέζο πρώην αλεξιπτωτιστή του 2ου Συντάγματος Τζοκ Χάτον, να πραγματοποιεί άλμα στο ακριβές σημείο όπου είχε πέσει τα ξημερώματα της 6 Ιουνίου 1944. Ο Χάτον έπεσε αυτή τη φορά από ύψος 5.000 ποδιών, δέκα φορές μεγαλύτερο από εκείνο της «μεγαλύτερης ημέρας» πριν από 70 χρόνια. Ο βετεράνος προσγειώθηκε σε μικρή απόσταση από τον πρίγκιπα της Ουαλλίας, Κάρολο, ο οποίος συνεχάρη θερμά τον θαρραλέο απόστρατο πολεμιστή.