Ο κοινός εχθρός του «Ισλαμικού Κράτους» –της εξτρεμιστικής, σουνιτικής οργάνωσης που έχει καταλάβει μεγάλο τμήμα του βόρειου και δυτικού Ιράκ– φέρνει σε κοινό μέτωπο τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ισλαμική Δημοκρατία του Ιράν. Η διαφαινόμενη από καιρό σύμπραξη των δύο μέχρι πρότινος ασυμφιλίωτων εχθρών επισημοποιήθηκε χθες με το ταυτόχρονο «άδειασμα» του Ιρακινού πρωθυπουργού Νούρι αλ Μαλικί από τις δύο χώρες και τη στήριξη που έσπευσαν να προσφέρουν από κοινού στον σχηματισμό νέας κυβέρνησης, ικανής να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τους τζιχαντιστές.
«Σήμερα το Ιράκ έκανε ένα πολλά υποσχόμενο βήμα προς τα εμπρός, σε μια κρίσιμη συγκυρία», δήλωσε ο Αμερικανός πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα, χαιρετίζοντας την απόφαση του Ιρακινού προέδρου Φουάντ Μασούμ να θέσει τέλος στα οχτώ χρόνια της πρωθυπουργίας Μαλικί και να δώσει εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στον αντιπρόεδρο του Κοινοβουλίου, Χάιντερ αλ Αμπάντι. Από την πλευρά του, ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Τζον Κέρι, μιλώντας από το Σίδνεϊ της Αυστραλίας, τόνισε ότι η χώρα του είναι έτοιμη «να εξετάσει δρόμους πρόσθετης στήριξης του Ιράκ στο πολιτικό και το οικονομικό πεδίο, όπως και σε εκείνο της ασφάλειας, καθώς αρχίζει η διαδικασία σχηματισμού νέας κυβέρνησης». Η Ουάσιγκτον επιθυμούσε από καιρό την αντικατάσταση του σιίτη πρωθυπουργού Μαλικί, καταλογίζοντάς του σοβαρές ευθύνες για την αποξένωση των σουνιτών και των Κούρδων, κάτι που δημιούργησε ευνοϊκές συνθήκες για την ανάπτυξη του «Ισλαμικού Κράτους».
Λίγες ώρες αργότερα, ήρθε η σειρά του σιιτικού Ιράν να τραβήξει το χαλί κάτω από τα πόδια του Μαλικί, ο συνασπισμός του οποίου είχε κερδίσει τις βουλευτικές εκλογές της 30ής Απριλίου. Με δήλωσή του στο κρατικό πρακτορείο ειδήσεων, ο Αλί Σαμχανί, εκπρόσωπος του ανώτατου ηγέτη του Ιράν, Αγιατολάχ Χαμενεΐ, στο Εθνικό Συμβούλιο Ασφαλείας, χαιρέτισε την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στον επίσης σιίτη Αμπάντι. «Η Ισλαμική Δημοκρατία του Ιράν υποστηρίζει τη νόμιμη διαδικασία που ακολουθήθηκε για τον διορισμό του επόμενου πρωθυπουργού στο Ιράκ», αναφέρεται στη σχετική δήλωση. Ο ιρανικός παράγοντας έπαιξε, κατά τα φαινόμενα, σημαντικό ρόλο ώστε ο Αμπάντι να εξασφαλίσει την υποστήριξη της πλειονότητας στους κόλπους των σιιτικών κομμάτων, όπως και ισχυρών σιιτικών πολιτοφυλακών, στους δρόμους της Βαγδάτης. Επιπλέον, ο Αμπάντι έχει εξασφαλίσει την υποστήριξη του σιιτικού κλήρου του Ιράκ, μεγάλη μερίδα του οποίου διατηρεί στενούς δεσμούς με την Τεχεράνη.
Τη Δευτέρα, ο Μαλικί απέρριψε οργισμένος την ανάθεση εντολής σχηματισμού κυβέρνησης στον Αμπάντι, κάνοντας λόγο για παραβίαση του συντάγματος και ανέπτυξε στρατιωτικές δυνάμεις σε στρατηγικά σημεία της Βαγδάτης, προκαλώντας φόβους για επικείμενο πραξικόπημα. Χθες, όμως, έριξε τους τόνους, καθώς οι διοικητές πολλών στρατιωτικών μονάδων έσπευδαν να εκφράσουν τη νομιμοφροσύνη τους στον Αμπάντι. Την ανάγκην φιλοτιμίαν ποιούμενος, ο Μαλικί, ο οποίος εκτελεί πλέον καθήκοντα υπηρεσιακού πρωθυπουργού, κάλεσε τις ένοπλες δυνάμεις της κεντρικής κυβέρνησης να μείνουν ουδέτερες στην πολιτική κρίση που έχει ξεσπάσει στη χώρα, αναφορικά με τον σχηματισμό της νέας κυβέρνησης.
Στο μεταξύ, η Γαλλία κάλεσε την Ε.Ε. να ενισχύσει με όπλα τους Κούρδους του βορείου Ιράκ που μάχονται τους τζιχαντιστές του «Ισλαμικού Κράτους», ακολουθώντας το παράδειγμα των ΗΠΑ. Ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών Λοράν Φαμπιούς επικοινώνησε τηλεφωνικά με την υπεύθυνο εξωτερικής πολιτικής της Ενωσης, Κάθριν Αστον, και της ζήτησε να συγκαλέσει εκτάκτως τους ομολόγους του ώστε να ληφθούν αποφάσεις. Σε κοινή γραμμή με τη Γαλλία εμφανίζεται η Ιταλία, η οποία ασκεί την εκ περιτροπής προεδρία της Ε.Ε.
Ανθρωπιστική βοήθεια
Παράλληλα, Γαλλία και Βρετανία διένειμαν χθες αεροπορικά ανθρωπιστική βοήθεια (νερό, τρόφιμα και ηλιακούς λαμπτήρες) στο όρος Σιντζάρ του βορείου Ιράκ όπου έχουν καταφύγει μέλη της θρησκευτικής μειονότητας Γιαζίντι για να διασωθούν από την εκστρατεία εξόντωσής τους που έχουν εξαπολύσει οι φανατικοί τζιχαντιστές.