Ο απερχόμενος πρωθυπουργός του Ιράκ, Νουρί αλ Μαλικί διατηρεί εύθραυστη σχέση με την Ουάσιγκτον, έχοντας επανειλημμένως εξοργίσει τους κατά καιρούς ενοίκους του Λευκού Οίκου. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της άρνησής του να υπογράψει διμερή συνθήκη με τις ΗΠΑ το 2007, προσποιούμενος ότι υπογράφει το έγγραφο προτού «πιαστεί στα πράσα» από βοηθό του προέδρου Μπους. Οι χαμηλόφωνες απειλές των Αμερικανών κυβερνητικών στελεχών οδήγησαν τελικά την πένα του σιίτη πρωθυπουργού, που υπέγραψε τη συμφωνία.
Η άνοδός του από την αφάνεια στην πρωθυπουργία πραγματοποιήθηκε με τη βοήθεια των ΗΠΑ, οι οποίες ανακάλυψαν πόσο δύσκολη ήταν η συνεννόηση με τον πεισματάρη και συχνά αυτοκαταστροφικό τους σύμμαχο.
Παρότι εδώ και εβδομάδες ο πρόεδρος Ομπάμα διαμηνύει ότι η ηγεσία της ιρακινής κυβέρνησης δεν αφορά την Ουάσιγκτον, τη Δευτέρα ο Λευκός Οίκος ξεκαθάριζε ότι η ώρα ήταν κατάλληλη για την αποχώρηση του Μαλικί από την πρωθυπουργία προς όφελος του έτερου σιίτη Χαϊντέρ αλ Αμπαντί.
«Διακρίνεται για το πείσμα του, αλλά και την ικανότητά του να μάχεται», λέει ο διορισμένος από τον Ομπάμα πρώην πρεσβευτής των ΗΠΑ στη Βαγδάτη, Τζέιμς Τζέφρι.
Ο Μαλικί, άσημος πολιτικός εξόριστος την εποχή του μπααθικού καθεστώτος, υπήρξε επιλογή – έκπληξη για την πρωθυπουργία το 2006. Ο Τζορτζ Μπους κατέληξε στον Μαλικί, ελπίζοντας ότι αυτός θα ήταν πιο αποφασιστικός από τον προκάτοχό του, Ιμπραήμ αλ Τζαφαρί.
Παρότι ο Μαλικί ικανοποίησε αρχικά τους Αμερικανούς, το φθινόπωρο του 2006 η Ουάσιγκτον εξέφραζε ήδη την αγανάκτησή της λόγω της ολιγωρίας του να ελέγξει τις σιιτικές πολιτοφυλακές. Ο σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας του Μπους, Στίβεν Χάντλεϊ, έστειλε απόρρητο έγγραφο στον πρόεδρο, λέγοντας ότι ο Μαλικί «είτε αγνοεί όσα συμβαίνουν ή αποκρύπτει τις πραγματικές του προθέσεις».
Σε αιφνιδιαστική επίσκεψή της στη Βαγδάτη το 2007, η υπουργός Εξωτερικών Κοντολίζα Ράις είπε στον Μαλικί: «Είστε ένας τραγικός πρωθυπουργός. Αν δεν υπογράψετε τη συμφωνία με τις ΗΠΑ θα είστε μόνος και θα καταλήξετε κρεμασμένος από φανοστάτη».
Ανώτατος αξιωματούχος του Λευκού Οίκου του Ομπάμα λέει: «Αυτό που φαινόταν σε κάθε συνάντηση με τον Μαλικί ήταν ότι πάσχει από την ασθένεια των ηγετών της περιοχής: την ανικανότητα να συνειδητοποιήσει ότι πρέπει να μοιρασθεί την εξουσία με άλλες ομάδες».
Χωρίς όρια
Ο Ντέιβιντ Κιλκάλεν, σύμβουλος του στρατηγού Ντέιβιντ Πετρέους στο Ιράκ, λέει ότι χωρίς την ασφάλεια που προσέφεραν τα στρατεύματα των ΗΠΑ, ο Μαλικί επέδειξε τις πραγματικές του τάσεις, ευνοώντας χωρίς όρια τους σιίτες που πρόσκεινταν σε αυτόν ή στη φατρία του.
«Ο Μαλικί υπήρξε ένας μετρίως αποτελεσματικός ηγέτης, που δεν έμαθε όμως ποτέ να διαχειρίζεται τις φιλοδοξίες των άλλων Ιρακινών, ούτε και να συνεργάζεται με τους Αμερικανούς υποστηρικτές του», λέει ο κ. Τζέφρι.