Η πρόσφατη –εκτός κειμένου– αναφορά του προέδρου της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι στο Τζάκσον Χολ ότι θα χρησιμοποιήσει «όλα τα διαθέσιμα εργαλεία» για να προσαρμόσει τη νομισματική πολιτική της Ευρωζώνης στο άμεσο μέλλον, αμφισβητώντας εμμέσως τη γερμανική εμμονή με τη λιτότητα, τον έφερε εγγύτερα σε Ρώμη-Παρίσι και σε άμεση σύγκρουση με το Βερολίνο. Ο εκνευρισμός της καγκελαρίου Αγκελα Μέρκελ επιβεβαιώθηκε από δημοσίευμα του περιοδικού Spiegel, που την εμφάνισε να εγκαλεί τον Ντράγκι για τις επίμαχες δηλώσεις του στη διάρκεια τηλεφωνήματος μαζί του. Επισήμως ο εκπρόσωπός της διέψευσε το δημοσίευμα, επιβεβαιώνοντας μεν το τηλεφώνημα, αλλά επιμένοντας ότι η πληροφορία περί τραβήγματος αυτιού στον Ντράγκι «δεν αντιστοιχεί στα πραγματικά γεγονότα».
Την περασμένη Πέμπτη ο πρόεδρος της ΕΚΤ αιφνιδίασε επισπεύδοντας την ανακοίνωση για την έναρξη ενός προγράμματος αγοράς τίτλων εκδοθέντων έναντι περιουσιακών στοιχείων (ABS) και καλυμμένων ομολόγων, καθώς και τη μείωση των επιτοκίων σε νέα ιστορικά χαμηλά. Ωστόσο, η πραγματική έκπληξη ήταν η απομάκρυνσή του από τη γερμανική ορθοδοξία και η παραδοχή ότι η κρίση στην Ευρωζώνη δεν πρόκειται να αντιμετωπιστεί με τη συνταγή της λιτότητας.
«Η ΕΚΤ υπό τον Ντράγκι είναι ο μοναδικός ευρωπαϊκός θεσμός που αντιλαμβάνεται δύο γεγονότα: πρώτον, ότι η βασικότερη πρόκληση για την ηγεσία της Ευρωπαϊκής Ενωσης είναι η καταπολέμηση της ανεργίας και, δεύτερον, ότι η πολιτική λιτότητας και οι επακόλουθες ιδιωτικοποιήσεις και μειώσεις των δημοσίων δαπανών απέτυχαν με δραματικό τρόπο.
Η Αγκελα Μέρκελ συνεχίζει ωστόσο να ακολουθεί τα επιμέρους συμφέροντα κάποιων Γερμανών επιχειρηματιών και συνιστά συνέχιση της υφεσιακής δίνης. Ας ελπίσουμε ότι, από τη μια, θα επικρατήσει το διεθνές ειδικό βάρος της ΕΚΤ και πως ο γνωστός καιροσκοπισμός της κυρίας Μέρκελ θα τη μετακινήσει σταδιακά προς τη σωστή κατεύθυνση», εξηγεί στην «Κ» ο Χάρντι Χανάπι, καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας της Ευρωπαϊκής Ολοκλήρωσης στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης. Από την πλευρά του, ο Μάρτιν Χάιντεριχ, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Ολντενμπουργκ, θεωρεί ότι ο Ντράγκι είναι ήρωας στην παρούσα συγκυρία. «Στην ομιλία του στο Τζάκσον Χολ, ο επικεφαλής της ΕΚΤ περιέγραψε την αυξανόμενη πόλωση μεταξύ πληθυσμιακών ομάδων και χωρών στην Ευρώπη. Σε σύγκριση με τις ΗΠΑ, η ανεργία στην Ευρώπη είναι ανυπόφορα υψηλή. Απειλεί να τη διαλύσει», επισημαίνει στην «Κ», εκφράζοντας την ευχή ότι ο Ντράγκι θα επικρατήσει στην αντιπαράθεσή του με την καγκελάριο Μέρκελ. «Αλλιώς δεν θα αντέξει μακροπρόθεσμα το ευρώ», προειδοποιεί.
Ποια είναι όμως τα περιθώρια του Ντράγκι; Πριν από δύο χρόνια η φράση, πάλι εκτός κειμένου, ότι «θα κάνει ό,τι χρειαστεί» αναχαίτισε την υφεσιακή δίνη που απειλούσε να καταπιεί την Ευρώπη. Μπορεί αντίστοιχα σήμερα μία διαβεβαίωση ότι θα ακολουθήσει, έστω δειλά, τα χνάρια της αμερικανικής Fed να αναστρέψει το κλίμα; Ο Στέφαν Αουερ, κάτοχος της έδρας Jean Monnet στο Πανεπιστήμιο La Trobe, πιστεύει ότι «όσοι περιμένουν από τον Ντράγκι να λάβει δραστικά μέτρα, με τη μορφή ποσοτικής χαλάρωσης, μάλλον θα απογοητευτούν». «Ο πρόεδρος της ΕΚΤ αντιμετωπίζει ένα ανυπέρβλητο δίλημμα: όποια πρωτοβουλία κι αν λάβει, είναι καταδικασμένη να κριθεί ανεπαρκής από τις αγορές και ταυτόχρονα υπερβολικά φιλόδοξη από τους Γερμανούς». Κατά τη γνώμη του, «η κρίση στην Ευρωζώνη δεν πρόκειται να επιλυθεί όποιο μαγικό ραβδί κι αν έχει η ΕΚΤ στο συρτάρι», αναφέρει με δήλωσή του στην «Κ».
Οπως έγραψε σε πρόσφατη ανάλυσή της και η εφημερίδα Financial Times, προαπαιτούμενο είναι να εξασφαλίσει ο Ντράγκι τη συναίνεση της Μέρκελ. «Αν καταφέρει να την κρατήσει ευθυγραμμισμένη στην πορεία που προσπαθεί να χαράξει, θα είναι μια χαρά», εκτίμησε η βρετανική εφημερίδα. Το προαναφερθέν τηλεφώνημα δεν ήταν καλός οιωνός για την πορεία της σχέσης τους.