Σε μια περίοδο κατά την οποία η Ευρωπαϊκή Ενωση αντιμετωπίζει σοβαρότατες εσωτερικές και εξωτερικές προκλήσεις, αποτελεί ενθαρρυντικό γεγονός ο σχηματισμός της ισχυρότερης, από πολιτική άποψη, Κομισιόν εδώ και πολλά χρόνια. Ο Ζαν-Κλοντ Γιουνκέρ επιβεβαίωσε τη δεινότητά του στην οικοδόμηση ισχυρών συμμαχιών. Συγκρότησε γύρω του μια ομάδα εντυπωσιακή ως προς τη συλλογική πολιτική πείρα της, ευφυώς ισορροπημένη ως προς τη διανομή των χαρτοφυλακίων, ικανή να συνδυάζει τις εθνικές ευαισθησίες με τις ευρωπαϊκές υπευθυνότητες.
Η νέα Κομισιόν θα περιλαμβάνει εννέα πρώην πρωθυπουργούς και πρώην αναπληρωτές πρωθυπουργούς, τρεις υπουργούς Εξωτερικών, δύο υπουργούς Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και έξι άλλους υπουργούς διαφόρων χαρτοφυλακίων, από εκείνο της Αμυνας μέχρι εκείνα του Περιβάλλοντος και της Υγείας. Οι περισσότεροι εξ αυτών είναι σοβαροί πολιτικοί, οι οποίοι κυβέρνησαν τις χώρες τους ή προΐσταντο σημαντικών υπουργείων για μεγάλο χρονικό διάστημα. Εχουν να επιδείξουν επιτυχίες στη διάρκεια της θητείας τους και, στις περιπτώσεις όπου έσφαλαν, διδάχθηκαν από τα λάθη τους.
Οι άνθρωποι που στελεχώνουν τη νέα Κομισιόν είναι πιο δύσκολο να εκφοβισθούν, να περιθωριοποιηθούν ή να αγνοηθούν από τις εθνικές κυβερνήσεις, όπως είχε συμβεί με πολλούς από τους προκατόχους τους. Οι επιλογές στις οποίες κατέληξε ο Ζαν-Κλοντ Γιουνκέρ διαμορφώθηκαν από την ανάγκη να δοθούν αποτελεσματικές απαντήσεις στην οικονομική και πολιτική κρίση που έπληξε την Ευρωπαϊκή Ενωση και η οποία μόνο εν μέρει αναχαιτίστηκε προ δύο ετών. Αλλά και ο τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίστηκε η κρίση δημιούργησε νέους κινδύνους, καθώς η αναιμική ανάπτυξη και η μαζική ανεργία αποκτούν χρόνιο χαρακτήρα.
Οι αντιθέσεις μεταξύ εκείνων που υποστηρίζουν τη συνέχιση της λιτότητας και εκείνων που συνηγορούν υπέρ της χαλάρωσης της δημοσιονομικής πειθαρχίας το συντομότερο δυνατόν είναι φυσικό να βρίσκουν την αντανάκλασή τους στη νέα Κομισιόν του Ζαν-Κλοντ Γιουνκέρ. Ωστόσο οι δύο τάσεις εξισορροπούνται και, παρά το γεγονός ότι η γερμανική άποψη παραμένει κυρίαρχη, αφήνεται ανοιχτή η προοπτική μιας διαπραγμάτευσης.
Χρειάζεται νέα δομή
Αυτή η γραμμή πλεύσης πρέπει να υποβοηθηθεί από μια νέα δομή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, όπου οι αντιπρόεδροί της θα επιβλέπουν ομάδες συναφών χαρτοφυλακίων. Ο νέος πρόεδρος υπήρξε αρκετά ευφυής κατά τη διανομή των χαρτοφυλακίων, ώστε να διορίσει επιτρόπους σε τομείς για τους οποίους οι χώρες από τις οποίες προέρχονταν είχαν εκδηλώσει ιδιαίτερες ευαισθησίες. Για παράδειγμα, ο Βρετανός Τζόναθαν Χιλ αναλαμβάνει ένα ενισχυμένο χαρτοφυλάκιο Χρηματοπιστωτικών Υποθέσεων. Η επιλογή αυτή απαντά στις ανησυχίες του Λονδίνου για το μέλλον του Σίτι, ενώ ταυτόχρονα αντιπροσωπεύει τον κλάδο ελαίας του Ζαν-Κλοντ Γιουνκέρ προς τον Ντέιβιντ Κάμερον. Κατά παρόμοιο τρόπο, ο Ολλανδός Φρανς Τίμερμανς, ο οποίος θα εκτελεί και χρέη πρώτου αντιπροέδρου, ανέλαβε το χαρτοφυλάκιο της Επικουρικότητας, που αποτελεί χαρακτηριστικά ολλανδική εμμονή.
Αν υπάρχει κάποια ενδεχόμενη αδυναμία στον σχηματισμό της νέας Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αυτή θα πρέπει να εντοπιστεί στο πεδίο της Εξωτερικής Πολιτικής. Η διάδοχος της Βρετανίδας Κάθριν Αστον, μέχρι σήμερα υπεύθυνης εξωτερικής πολιτικής της Ενωσης, είναι η Ιταλίδα Φεντερίκα Μογκερίνι, μια πολιτικός χωρίς ιδιαίτερα διαπιστευτήρια, ενώ η αθόρυβη ανάληψη της ευθύνης για τις σχέσεις μεταξύ Ευρώπης και Ρωσίας από τη Γερμανία είναι ένα σημαντικό ζήτημα, το οποίο θα πρέπει να αντιμετωπιστεί, αργά ή γρήγορα.