Παράταση συνομιλιών με το Ιράν

Παράταση συνομιλιών με το Ιράν

2' 53" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Στο τέλος  η ιστορία ήταν μια μεγάλη απογοήτευση. Μία ακόμη προθεσμία για την επίτευξη ιστορικής συμφωνίας με στόχο τον περιορισμό του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος χάθηκε στις 24 Νοεμβρίου με μία απόφαση για τη συνέχιση των συζητήσεων: οι διαπραγματευτές έδωσαν «εις εαυτούς» άλλους τέσσερις μήνες για να σκιαγραφήσουν μια πολιτική συμφωνία και άλλους τρεις για μια πιο λεπτομερή συνθήκη.

Με απλά λόγια, ούτε η Αμερική ούτε το Ιράν ήθελαν μια αποτυχία και μαζί με αυτήν το ρίσκο μιας κλιμάκωσης σε μια εποχή κατά την οποία το μεγαλύτερο κομμάτι της Μέσης Ανατολής βρίσκεται ήδη σε βίαιη αναταραχή. Και οι δύο χώρες ισχυρίστηκαν ότι σημείωσαν πρόοδο. Οπως όμως το έθεσε ο Τζον Κέρι, ο Αμερικανός υπ. Εξωτερικών, «οι συνομιλίες αυτές δεν πρόκειται ξαφνικά να γίνουν ευκολότερες επειδή τις επεκτείναμε».

Κατά την ιρανική πλευρά, το βασικό εμπόδιο ήταν πόσο γρήγορα θα αρθούν οι οικονομικές κυρώσεις του ΟΗΕ και της Δύσης με δεδομένη την αδυναμία των ΗΠΑ να εγγυηθούν την πλήρη άρση των κυρώσεων αφότου οι Δημοκρατικοί έχασαν τον έλεγχο της Γερουσίας στις ενδιάμεσες εκλογές. Κατά τη γνώμη του Κέρι, οποιαδήποτε συμφωνία που διασφαλίζει ότι το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν έχει στόχο την παραγωγή πυρηνικής ενέργειας και όχι για την ανάπτυξη πυρηνικής βόμβας δεν μπορεί να βασίζεται μόνο στην εμπιστοσύνη, χρειάζεται και επαλήθευση.

Η επιμήκυνση κρατά παγωμένο το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, αφού μπορεί να εμπλουτίζει ουράνιο σε επίπεδα 5% αντί 20%, που είχε φτάσει παλαιότερα (εγγύτερα στα επίπεδα που απαιτούνται για την κατασκευή πυρηνικών όπλων) με αντάλλαγμα περιορισμένη ανακούφιση από τις κυρώσεις. Ο κίνδυνος όμως για τους διαπραγματευτές είναι ότι η χρονική παράταση θα δώσει χρόνο στους αντιπάλους τους να κινητοποιηθούν εναντίον οιασδήποτε συμφωνίας. «Η μη συμφωνία είναι καλύτερη από μια κακή συμφωνία», είπε ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Νετανιάχου. «Η συμφωνία που προωθούσε το Ιράν ήταν φρικτή, αυτό το αποτέλεσμα είναι καλύτερο, πολύ καλύτερο», συμπλήρωσε.

Η αναβολή δεν έγινε δεκτή θετικά στην Τεχεράνη, όπου οι κυρώσεις έχουν πλήξει την οικονομία και οι χαμηλές τιμές του πετρελαίου έχουν οξύνει τα δεινά. Ο Χασάν Ροχανί, ο μεταρρυθμιστής πρόεδρος της χώρας, ο οποίος εξελέγη με την υπόσχεση να βελτιώσει την οικονομία, παραμένει ο άνθρωπος που έχει να χάσει τα περισσότερα εάν τελικά καταρρεύσουν οι συνομιλίες. Είναι υπό πολιορκία στη χώρα του, το Κοινοβούλιο δεν τον αφήνει καν να διορίσει έναν υπουργό Επιστημών – τόση είναι η δυσπιστία για τις μετριοπαθείς πολιτικές του και την προσπάθειά του να διαπραγματευτεί κάποια προσέγγιση με τις ΗΠΑ.

Στις 23 Νοεμβρίου, όταν το Ιράν και η επονομαζόμενη ομάδα των 5+1 (τα πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας συν τη Γερμανία) έκαναν την τελευταία τους προσπάθεια για μία συμφωνία στη Βιέννη, μια ομάδα 200 Ιρανών πραγματοποιούσε διαμαρτυρία κατά των συνομιλιών έξω από πυρηνική εγκατάσταση στην Τεχεράνη. Ενας από τους ομιλητές καταφέρθηκε κατά του Ροχανί και του Ιρανού υπ. Εξωτερικών Ζαρίφ, λέγοντας ότι «δεν ξέρουν πώς να ασκούν διπλωματία».

Ανάμεσα στον Ροχανί και στο Κοινοβούλιο βρίσκεται ο ανώτατος θρησκευτικός ηγέτης αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, ο οποίος θα αποφασίσει στο τέλος αν μία συμφωνία συνάδει με τα συμφέροντα του Ιράν. Η μεγαλύτερη ευκαιρία του Ροχανί να κάνει τις αντιπολιτευτικές φωνές να σιγήσουν θα ήταν η ανοιχτή στήριξη του θρησκευτικού ηγέτη. Μέχρι στιγμής, όμως, ο Χαμενεΐ φαίνεται αμφίθυμος, στην καλύτερη περίπτωση. Αρκετές φορές έχει πει ότι οι συνομιλίες δεν πέτυχαν κάτι. Και όταν επιμηκύνθηκε η προθεσμία, διακήρυξε πως «η Αμερική και οι άλλες αποικιοκρατικές δυνάμεις στην Ευρώπη συσπειρώθηκαν και έβαλαν τα δυνατά τους για να γονατίσουν την Ισλαμική Δημοκρατία, δεν μπόρεσαν όμως να το κάνουν – ούτε θα τα καταφέρουν». Ο Ροχανί ίσως ξεμείνει από χρόνο.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή