Η αθέατη όψη της σύλληψης του Σόκρατες

Η αθέατη όψη της σύλληψης του Σόκρατες

2' 53" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Την Παρασκευή 21 Νοεμβρίου, ο Ζοζέ Σόκρατες έγινε ο πρώτος πρώην πρωθυπουργός χώρας της Ευρωζώνης που συλλαμβάνεται και προφυλακίζεται ως ύποπτος για διαφθορά, φοροδιαφυγή και «ξέπλυμα» χρήματος. Η σύλληψη του σοσιαλιστή Σόκρατες στο αεροδρόμιο της Λισσαβώνας, παρουσία φωτογράφων και τηλεοπτικών καμερών, συγκλόνισε βαθύτατα την κοινή γνώμη της Πορτογαλίας, μονοπωλώντας τις συζητήσεις το τελευταίο δεκαήμερο.

Πριν φθάσουμε στις λεπτομέρειες της υπόθεσης, αξίζει να σκιαγραφήσουμε το πολιτικό σκηνικό της χώρας ώς τη στιγμή που το αεροπλάνο που μετέφερε τον 57χρονο πρώην πρωθυπουργό προσγειώθηκε, προερχόμενο από το Παρίσι.

Το κόμμα του Σόκρατες, οι σοσιαλιστές, προηγούνται στις δημοσκοπήσεις, έναντι της συντηρητικής κυβέρνησης του πρωθυπουργού Πάσος Κοέλιο. Ενα χρόνο πριν από τις βουλευτικές εκλογές, οι σοσιαλιστές έχουν συσπειρώσει γύρω τους πολλούς δυσαρεστημένους με την πολιτική της τρόικας, παρά το γεγονός ότι η εφαρμογή του πορτογαλικού μνημονίου ξεκίνησε επί Σόκρατες.

Παράλληλα, διαδοχικά σκάνδαλα αγγίζουν την κυβέρνηση της χώρας. Στη φυλακή Εβορα, όπου προφυλακίστηκε ο Σόκρατες, είχε προφυλακιστεί προ δεκαπενθημέρου ο αρχηγός της Αστυνομίας Συνόρων, ως ύποπτος για υπόθεση διαφθοράς που υποχρέωσε σε παραίτηση τον υπουργό Εσωτερικών. Τον Οκτώβριο, η κυβερνητική πλειοψηφία στη Βουλή έκλεισε με συνοπτικές διαδικασίες τον φάκελο των γερμανικών υποβρυχίων, που αφορά την ακριβότερη προμήθεια όλων των εποχών των πορτογαλικών ενόπλων δυνάμεων (40% των συνολικών δαπανών έως το 2023). Στις δίκες που έγιναν στη Γερμανία, προέκυψε μετά βεβαιότητος ότι η γερμανική κοινοπραξία κατέβαλε μίζες σε άγνωστα άτομα στην Πορτογαλία, προκειμένου να προχωρήσει η αγορά. Ο Πάολο Πόρτας, που την εποχή της υπογραφής του συμβολαίου ήταν υπουργός Αμυνας της κυβέρνησης Μπαρόζο και τώρα είναι αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, δεν παραπέμφθηκε.

Παράλληλα, το καλοκαίρι η κυβέρνηση δαπάνησε 4,4 δισ. ευρώ για να διασώσει τους μεγαλομετόχους της πτωχευμένης Banco Espirito Santo. Ο πατριάρχης της οικογενειακής αυτής τράπεζας, Ρικάρντο Εσπίριτο Σαντο Σαλγκάντο, αποφυλακίστηκε αφού κατέβαλε εγγύηση 3 εκατ. ευρώ.

Με τη δημοτικότητά της να φθίνει και την εφαρμογή της πολιτικής της να προσκρούει σε διαδοχικές δικαστικές αποφάσεις που κρίνουν πολλά μνημονιακά μέτρα αντισυνταγματικά, η κυβέρνηση της Πορτογαλίας βρήκε σανίδα σωτηρίας στις έρευνες του ανακριτή Κάρλος Αλεξάντρε, ενός δικαστικού που χαίρει μεγάλης εκτίμησης. Ετσι, αντί οι συζητήσεις να περιστρέφονται γύρω από το πώς ζημιώθηκε ο προϋπολογισμός στην υπόθεση BES, το ενδιαφέρον εστιάστηκε στις σχέσεις του Σόκρατες με τον τραπεζίτη Σαλγκάντο και αντί αναλύσεων σχετικά με το σοβαρό πολιτικό πρόβλημα της κυβέρνησης, τις συζητήσεις τροφοδότησαν οι διαρροές προανακριτικού υλικού που δημοσιεύθηκαν στο εβδομαδιαίο περιοδικό Sol.

Σύμφωνα με αυτές, ο Σόκρατες φέρεται να απέκτησε, άγνωστο πώς, 20 εκατομμύρια ευρώ στην Ελβετία, τα οποία μετέφερε στην Πορτογαλία εκμεταλλευόμενος νόμο περί φορολογικής αμνηστίας τον οποίο ψήφισε η κυβέρνησή του. Οι κινήσεις των χρημάτων φέρεται να έγιναν μέσω εταιρειών offshores του παιδικού του φίλου, μεγαλοκατασκευαστή Κάρλος Σάντος Σίλβα, ο οποίος επίσης προφυλακίστηκε. Τρίτος προφυλακισθείς είναι ο οδηγός του Σόκρατες, ύποπτος ως «κομιστής», που φέρεται να παρέδιδε τακτικά δεκάδες χιλιάδες ευρώ μετρητά στον Σόκρατες στο Παρίσι, όπου μετακόμισε μετά την αποχώρησή του από την πρωθυπουργία, το 2011, αγοράζοντας με χρήματα που δεν δικαιολογούνται από τα εισοδήματά του διαμέρισμα αξίας 2,8 εκατομμυρίων ευρώ.

Παρά την αναπτέρωση της ελπίδας των συντηρητικών, το πιθανότερο είναι ότι ψηφοφόροι που ίσως εγκαταλείψουν τους σοσιαλιστές λόγω της υπόθεσης Σόκρατες, έχουν ήδη ούτως ή άλλως γυρίσει την πλάτη στην κυβέρνηση. Αν στοιχειοθετηθούν οι κατηγορίες αυτές, πολύ πιο πιθανό είναι να επιταχυνθεί η αποσταθεροποίηση του πολιτικού σκηνικού παρά να θωρακιστεί η κυβερνητική πλειοψηφία. Οι δε πολίτες που αναζητούσαν στην παράταξη του Σόκρατες πολιτικούς που θα υψώσουν ανάστημα στην τρόικα, διαπίστωσαν ότι όποιος παίζει, από πεποίθηση ή από υπολογισμό, αυτό το πολιτικό χαρτί, πρέπει να έχει πρώτα απ’ όλα καλύψει τα νώτα του.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή