Πριν από δύο εβδομάδες η Γερμανίδα καγκελάριος Αγκελα Μέρκελ προκάλεσε αίσθηση αποκαλύπτοντας τα ρωσικά σχέδια διείσδυσης στα Βαλκάνια. Ζήτησε από την Ε.Ε. να υιοθετήσει σκληρή στάση έναντι της Μόσχας και επισήμανε ότι η ρωσική επεκτατικότητα δεν σταματάει ούτε στην Ουκρανία ούτε στη Μολδαβία ούτε στη Γεωργία. «Αν συνεχιστεί αυτή η κατάσταση, θα πρέπει να αρχίσουμε να αναρωτιόμαστε για τη Σερβία. Θα πρέπει να αρχίσουμε να αμφιβάλλουμε ακόμη και για τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων», είπε χαρακτηριστικά. Πράγματι, πριν από λίγες εβδομάδες το Βελιγράδι έστρωσε το κόκκινο χαλί για τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν. Αυτή την εβδομάδα οι φιλορωσικές δυνάμεις σχεδόν ισοψήφησαν με τις φιλοευρωπαϊκές στη Μολδαβία, σε μια ήπια μικρογραφία των πολιτικών συσχετισμών στην Ουκρανία. Στη Βουλγαρία, η ενεργειακή εξάρτηση από τη Ρωσία δυσχεραίνει την τήρηση αποστάσεων από Μόσχα και Βρυξέλλες. Ούτως ή άλλως τα τελευταία χρόνια, όπως επισήμανε σε πρόσφατο άρθρο της η Τζούντι Ντέμπσι στην ιστοσελίδα carnegieeurope, η πολιτική της Ε.Ε. έναντι των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων (Βοσνία, Κόσοβο, ΠΓΔΜ, Μαυροβούνιο και Σερβία) διέπεται από αδιαφορία – στην καλύτερη περίπτωση.
Αυτό το κενό έχει σπεύσει να καλύψει η Μόσχα. Η ουκρανική κρίση και το κόστος των οικονομικών κυρώσεων έχουν ενισχύσει τις ρωσικές προσπάθειες για αναζήτηση νέων αγορών και ενδυνάμωση της ρωσικής ισχύος στις υφιστάμενες σφαίρες επιρροής της. Στη Ρουμανία αξιωματούχοι, συμπεριλαμβανομένου του πρωθυπουργού, καταγγέλλουν ότι, πίσω από τους οικολόγους ακτιβιστές που αντιδρούν στην άντληση φυσικού αερίου από σχιστολιθικά κοιτάσματα, κρύβεται η ρωσική Gazprom. Την περασμένη εβδομάδα, η ειδησεογραφική ιστοσελίδα Mediapart φώτισε τις στενές οικονομικές σχέσεις μεταξύ της γαλλικής Ακροδεξιάς και του Κρεμλίνου.
Την ίδια στιγμή, η επίσκεψη του Πούτιν στην Τουρκία, όπου ανακοίνωσε το πάγωμα του South Stream, αποκτά ιδιαίτερη σημασία στο πλαίσιο αυτό. Μπορεί η εξέλιξη να εκλαμβάνεται ως διπλωματική επιτυχία για τη Δύση, στην πραγματικότητα όμως πρόκειται για πύρρειο νίκη, καθώς οι χώρες της Ε.Ε. θα κληθούν να αναζητήσουν εναλλακτικές διόδους για την κάλυψη των ενεργειακών τους αναγκών.
Παράλληλα, η Ρωσία έχει συνάψει ένα ιλιγγιώδες συμβόλαιο για το φυσικό αέριο με την Κίνα και προωθεί συμφωνίες αγροτικών προϊόντων με την Τουρκία και με παραγωγούς στη Λατινική Αμερική.