ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ. Δριμεία καταδίκη των μεθόδων ανάκρισης της CIA σε ύποπτους για τρομοκρατική δράση μετά την 11η Σεπτεμβρίου 2001, περιέχει η έκθεση της γερουσίας των ΗΠΑ, περίληψη της οποίας παρουσίασε χθες η Δημοκρατική γερουσιαστής και πρόεδρος της επιτροπής αντικατασκοπείας, Νταϊάν Φαϊνστάιν.
Παρά τους ισχυρισμούς των επικεφαλής της υπηρεσίας ότι οι μέθοδοι αυτές «έσωσαν ζωές», η έκθεση αναφέρει σαφώς ότι η CIA επέλεξε να υποβάλει τους κρατούμενους σε αφόρητο πόνο και ταλαιπωρία, που υπερβαίνουν κατά πολύ τα νομικά όρια. Η μεταχείριση κρατουμένων σε μυστικές φυλακές της CIA πριν από μία δεκαετία υπήρξε χειρότερη από ό,τι υποστήριζε η κυβέρνηση, σύμφωνα με τις 500 σελίδες της έκθεσης που δημοσιεύθηκαν χθες. Περισσότερες από 6.200 σελίδες παραμένουν απόρρητες.
Οι τακτικές των ανακριτών της CIA περιελάμβαναν εβδομάδες στέρησης ύπνου, χαστούκια και βίαια σπρωξίματα, περιορισμός σε μικρά κουτιά, μακροχρόνια απομόνωση και απειλές θανάτου. Τρεις από τους κρατούμενους υποβλήθηκαν αποδεδειγμένα στην τεχνική του εικονικού πνιγμού, ενώ πολλοί εμφάνισαν βαριές ψυχώσεις.
Οι «ενισχυμένες» αυτές τεχνικές, όπως κατ’ ευφημισμόν τις αποκαλεί η CIA, δεν απέδωσαν όμως καρπούς, παρά το θηριώδες κόστος τους. Σύμφωνα με την έκθεση, το πρόγραμμα αυτό επινόησαν ιδιώτες, συμβασιούχοι ψυχολόγοι, η εταιρεία των οποίων αμείφθηκε με 80 εκατ. δολάρια για τις συμβουλές της.
Για να στηρίξουν το συμπέρασμα αυτό, οι συντάκτες της έκθεσης μελέτησαν τηλεγραφήματα της CIA, μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και καταθέσεις απόστρατων πρακτόρων. Τη διαφωνία τους με το πόρισμα της έκθεσης εξέφρασαν χθες ο διευθυντής της CIA Τζον Μπρέναν, ο προκάτοχός του την εποχή των επιθέσεων της 11ης Σεπτεμβρίου, Τζορτζ Τένετ, καθώς και η ρεπουμπλικανική ηγεσία του Κογκρέσου.
Σε γραπτή του δήλωση χθες, ο Μπαράκ Ομπάμα δεσμεύθηκε ότι «στη θητεία» του, οι αμερικανικές υπηρεσίες δεν πρόκειται να εφαρμόσουν τέτοιες μεθόδους, οι οποίες «αντιβαίνουν στις αρχές μας».
Η έκθεση αποκαλύπτει ότι τουλάχιστον 5 κρατούμενοι υπέστησαν κλύσμα, ενώ άλλοι ρίχτηκαν σε μπανιέρες με παγωμένο νερό. Τουλάχιστον τρεις ύποπτοι για σχέσεις με την Αλ Κάιντα απειλήθηκαν με σεξουαλική κακοποίηση, αλλά και αντίποινα με στόχους τα μέλη των οικογενειών τους.
Ο Αμπού Ζουμπάιντα κρατήθηκε 47 ημέρες σε πλήρη απομόνωση σε μυστική φυλακή της Ταϊλάνδης, προτού υποβληθεί σε σωματικά βασανιστήρια. Ο πρώην σωματοφύλακας του Μπιν Λάντεν, Ρέντα αλ Νατζάρ υποβλήθηκε σε ένα μήνα στέρηση ύπνου.
Παρότι οι Αμερικανοί ανακριτές του διαπίστωσαν ότι ο Νατζάρ βρισκόταν σε άθλια κατάσταση, διέταξαν τη μείωση του συσσιτίου του, τον περιορισμό του με αλυσίδες μέσα στο κελί, την αφαίρεση του κάδου για τις σωματικές του ανάγκες και την τοποθέτηση πανών ακράτειας στον κρατούμενο.
Ο Γκιούλ Ραχμάν, ύποπτος για συμμετοχή στην Αλ Κάιντα, ανακρίθηκε εντατικά το 2002 σε μυστική φυλακή του Αφγανιστάν. Οι Αμερικανοί δεσμοφύλακές του τον έδεσαν στον τοίχο με αλυσίδες και τον υποχρέωσαν να παραμείνει εκεί μέσα γυμνός.
Το επόμενο πρωινό, ο Ραχμάν βρέθηκε νεκρός στο κελί του. Ερευνα της CIA ανέφερε ότι η ιατροδικαστική εξέταση έδειξε ότι ο Ραχμάν είχε πεθάνει από υποθερμία.
Στον επίλογο της έκθεσης, υπογραμμίζεται ότι μεταξύ των 6 εκατ. εγγράφων της CIA που μελέτησαν, δεν ανακάλυψαν ούτε μία περίπτωση άντλησης χρήσιμων πληροφοριών ως αποτέλεσμα βασανισμού κρατουμένου. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα του φερόμενου ως εγκεφάλου της 11ης Σεπτεμβρίου, Χαλέντ Σεΐχ Μοχάμεντ, που μετά 183 εικονικούς πνιγμούς ομολόγησε πως στρατολογούσε Αφροαμερικανούς μουσουλμάνους για λογαριασμό της Αλ Κάιντα. Αυτή η ομολογία του αποδείχθηκε εξ ολοκλήρου κατασκευασμένη.