Το ενδεχόμενο δικαστικών διώξεων πρώην Αμερικανών αξιωματούχων που ενοχοποιούνται από την πολύκροτη έκθεση της Γερουσίας για τα βασανιστήρια της CIA επί προεδρίας Μπους έθεσαν εκπρόσωποι του ΟΗΕ και της Διεθνούς Αμνηστείας.
Με δήλωσή του από τη Γενεύη, ο Μπεν Εμερσον, ειδικός εισηγητής των Ηνωμένων Εθνών για θέματα τρομοκρατίας και ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τάχθηκε υπέρ της δίωξης των ανώτερων αξιωματούχων της κυβέρνησης Μπους, οι οποίοι έδωσαν το πράσινο φως για τη διεξαγωγή βασανιστηρίων. Ζήτησε επίσης να διωχθούν όλοι οι παράγοντες της CIA και άλλων αμερικανικών υπηρεσιών, οι οποίοι εμπλέκονται στα βασανιστήρια.
«Είναι σαφές ότι υπήρχε συγκεκριμένη πολιτική, ενορχηστρωμένη σε υψηλό επίπεδο, στους κόλπους της κυβέρνησης Μπους, η οποία επέτρεπε κατά συρροήν εγκλήματα και χονδροειδείς παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου αναφορικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα» τονίζει ο Μπεν Εμερσον, ζητώντας να αντιμετωπίσουν οι υπεύθυνοι «ποινές ανάλογες προς τη βαρύτητα αυτών των εγκλημάτων».
Από την πλευρά του, ο διευθυντής του νομικού τμήματος της Διεθνούς Αμνηστείας, Μάικλ Μπόκενεκ, δήλωσε ότι οι πρώην Αμερικανοί αξιωματούχοι που εμπλέκονται στις αποκαλύψεις για τις παράνομες δραστηριότητες της CIA ενδέχεται να συλληφθούν και να δικαστούν στο εξωτερικό. «Ορισμένοι από αυτούς δεν θα ξαναπεράσουν τα αμερικανικά σύνορα» υποστηρίζει ο Μπόκενεκ με συνέντευξή του στη Guardian. «Αν, για παράδειγμα, κάποιος από αυτούς πάει για διακοπές στο Παρίσι, η Γαλλία θα έχει νομική υποχρέωση να τον συλλάβει και να τον διώξει», προσέθεσε. Σημειώνεται ότι προ ημερών το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο, που εδρεύει στη Χάγη, αποκάλυψε για πρώτη φορά ότι εξετάζει το ενδεχόμενο διερεύνησης καταγγελιών για βασανιστήρια κρατουμένων στο Αφγανιστάν από την πλευρά των Αμερικανών.
Στο μεταξύ, ο πρώην πρόεδρος της Πολωνίας Αλεξάντερ Κβαζνιέφσκι αναγνώρισε για πρώτη φορά χθες ότι είχε επιτρέψει στη CIA να δημιουργήσει μυστικό κέντρο ανακρίσεων στη χώρα του, αν και αρνήθηκε ότι γνώριζε οτιδήποτε περί βασανιστηρίων. Σε συνέντευξη Τύπου ο Κβαζνιέφσκι, ο οποίος ήταν πρόεδρος της χώρας του τη δεκαετία 1995-2005, δικαιολόγησε την απόφασή του επικαλούμενος το εθνικό συμφέρον της Πολωνίας.
Τα αποσπάσματα της επίμαχης έκθεσης της αμερικανικής Γερουσίας που δόθηκαν στη δημοσιότητα δεν κατονομάζουν τις χώρες στις οποίες οι πράκτορες της CIA ασκούσαν τις «ενισχυμένες ανακριτικές τεχνικές τους», δηλαδή τα βασανιστήρια. Ωστόσο, η έστω και αποσπασματική δημοσιοποίηση προκάλεσε αναταραχή σε ορισμένες χώρες, όπου πολιτικοί ζητούν να διερευνηθεί η πιθανή συνενοχή προκατόχων τους στο μυστικό πρόγραμμα της CIA. Αίφνης, ο πρωθυπουργός της Λιθουανίας Αλγκιντρας Μπουτκεβίτσιους κάλεσε την Ουάσιγκτον να αποκαλύψει αν χρησιμοποίησε μυστικές φυλακές της CIA στη χώρα του, όπως ευρέως πιστεύεται.
Στο εσωτερικό των ΗΠΑ, οι πρώην διευθυντές της CIA Τζορτζ Τένετ, Πόρτερ Γκος και Μάικλ Χάιντεν, με κοινό άρθρο τους στη Wall Street Journal, χαρακτήρισαν «μονόπλευρη» την έκθεση της Γερουσίας, κάνοντας λόγο για «επίθεση εναντίον της υπηρεσίας που έκανε το παν για να προστατέψει την Αμερική μετά την 11η Σεπτεμβρίου 2001». Στο ίδιο άρθρο, οι πρώην διευθυντές της CIA υποστηρίζουν ότι χωρίς τις πληροφορίες που αποσπάσθηκαν χάρη στο «πρόγραμμα ανακρίσεων», δεν θα είχε εντοπισθεί ο Οσάμα μπιν Λάντεν, ούτε θα είχαν εξουδετερωθεί άλλα σημαίνοντα στελέχη της Αλ Κάιντα.
Στο Βερολίνο, ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάγερ δήλωσε ότι τα βασανιστήρια της CIA ισοδυναμούν με «βαριά παραβίαση των φιλελεύθερων, δημοκρατικών αξιών» του Δυτικού κόσμου. Σε διαφορετικό μήκος κύματος βρέθηκε η Μαρίν Λεπέν. Η ηγέτης του Εθνικού Μετώπου στη Γαλλία δήλωσε, σε τηλεοπτική εκπομπή, ότι κάποιες φορές «είναι χρήσιμο να κάνεις κάποιους να μιλήσουν», ιδίως «όταν χτυπάει ο ωρολογιακός μηχανισμός μιας βόμβας, τικ-τοκ, τικ-τοκ»…