Προκαλεί εντύπωση ότι επιζήσασα της φονικής επίθεσης στη Δανία θα περιέγραφε με τόση ψυχραιμία τα γεγονότα στην Κοπεγχάγη στην αρχή της εβδομάδας. Ομως η Χέλε Μερέτ Μπριξ κατάφερε ακριβώς αυτό. «Ξαφνικά άκουσα ένα μπαμ. Πίστεψα ότι κάποιος είχε ρίξει κάτι στο δάπεδο», δήλωσε μιλώντας στο βρετανικό ειδησεογραφικό δίκτυο BBC. Ο σταθμός σε αυτό το σημείο έπαιξε ηχητικό ντοκουμέντο όπου ακουγόταν ο ήχος της επίθεσης εναντίον της εκδήλωσης που διοργανώθηκε προκειμένου να εορταστεί η επέτειος του φετφά εναντίον του Σαλμάν Ρουσντί. Η Μερέτ Μπριξ συντόνιζε τη συζήτηση όταν δέχθηκε την επίθεση. Ο καθαρός ήχος των σφαιρών που έπεφταν σαν το χαλάζι είχε μεγάλη διάρκεια. Είναι περισσότερο από βέβαιο ότι αυτός που πατούσε τη σκανδάλη είχε κατά νου να προκαλέσει ένα λουτρό αίματος.
Η Μερέτ Μπριξ επισημαίνει ότι η ίδια, όπως και ο πιθανότερος στόχος της επίθεσης, ο Σουηδός σκιτσογράφος Λαρς Βικς, οδηγήθηκαν σε ασφαλές σημείο στο εσωτερικό του κτιρίου, όπου και περίμεναν κρυμμένοι, περίπου επί τριάντα λεπτά. «Κρατιόμασταν από το χέρι και λέγαμε ανόητα αστεία», δήλωσαν. Αυτού του είδους η στωική προσέγγιση και η ψυχραιμία θα είναι απαραίτητες για τους επόμενους μήνες.
Τα γεγονότα που εξελίχθηκαν στη Δανία προκαλούν πραγματικό σοκ. Εξίσου, όμως, σοκάρει το γεγονός ότι μόλις έξι εβδομάδες από την επίθεση στα γραφεία του Charlie Hebdo τείνουμε να φτάσουμε σε μια νέα, θεωρούμενη «φυσιολογική», κατάσταση: την άξαφνη, άκρως βίαιη και μιλιταριστική επίθεση κατά της διανοητικής αναζήτησης και την εμπλοκή δραστών που με μεγάλη δυσκολία εντοπίζονται. Αυτά τα γεγονότα θα έχουν πολλαπλές συνέπειες και θα ενισχυθεί η ανάγκη ασφάλειας όποτε και όταν διοργανώνονται τέτοιες εκδηλώσεις. Το μοναδικό που θα επιτύχει αυτό είναι η υποβάθμιση της ποιότητας αλλά και της ποικιλίας αυτών των συζητήσεων. Παρ’ όλα αυτά, είναι ζωτικής σημασίας η εξακολούθηση τέτοιων εκδηλώσεων με όλα τα μέρη να μπορούν να συμμετάσχουν και να είναι ελεύθερα να εκφράσουν τις απόψεις τους.
Επίσης, είναι άμεση ανάγκη να δοθούν οι, κατά το δυνατόν περισσότερες, εγγυήσεις για την ασφάλεια της εβραϊκής κοινότητας. Η επίθεση εναντίον του Charlie Hebdo οδήγησε στην ενίσχυση των μέτρων ασφαλείας γύρω από τις συναγωγές και τα άλλα κέντρα κοινωνικής δραστηριότητας. Είναι πολύ σημαντικό να βρεθεί η σωστή λύση σε αυτή την κρίση και οι Εβραίοι, η καθημερινότητά τους αλλά και οι λατρευτικές τους συνήθειες δεν πρέπει να απομονωθούν και να αποτελέσουν στόχο. Αν, τελικά, πρόκειται να προκύψει μια νέα «φυσιολογική κατάσταση» όπου η διαμαρτυρία προωθείται με τις δολοφονίες, τότε αυτό θα πρέπει να αντιμετωπιστεί με την αλληλεγγύη όλων των κοινοτήτων.
Βρισκόμαστε σε έναν άκρως επικίνδυνο τόπο. Η σφαγή ως μέσο πολιτικής διαμαρτυρίας δεν μπορεί να τύχει υπεράσπισης από κανέναν. Οφείλουμε να υπερασπιστούμε την ελευθερία του λόγου ως νομικά και ηθικά προαπαιτούμενα σε μια ελεύθερη κοινωνία. Ταυτόχρονα, όμως, υπάρχουν και άλλες υποχρεώσεις που πρέπει να καθοριστούν για αυτούς που επιθυμούν να ζήσουν σε ειρηνικές και αρμονικές κοινωνίες. Ακόμα και μετά το Παρίσι και τη Δανία, πρέπει να προσέχουμε ώστε να μην είμαστε προκλητικοί στη δημοσίευση αυτών των σκίτσων, ιδιαίτερα αν μοναδικός μας στόχος είναι να αποδείξουμε ότι μπορούμε να τα δημοσιεύσουμε. Με τα δικαιώματα και την ελευθερία του λόγου έρχονται και οι ευθύνες.
Αυτή μοιάζει να είναι μια ηθική προσέγγιση αλλά εδώ υπάρχει και ένα πρακτικό ζήτημα. Αν πρόκειται να καταγραφεί οποιαδήποτε πρόοδος, αυτό θα γίνει μέσω του διαλόγου με τα εκατομμύρια πιστών μουσουλμάνων που ποτέ δεν θα σκέφτονταν να δολοφονήσουν, αλλά που απεχθάνονται τη δημοσίευση αυτών των σκίτσων. Δεν μπορούμε να κάνουμε αυτή τη συζήτηση σε μια εποχή προκλήσεων. Αλλωστε η δυναμική προσέγγιση δεν είναι μόνο να κάνεις ό,τι είναι δυνατό αλλά και ό,τι είναι σωστό.