Περισσότεροι από χίλιοι Ιρακινοί σουνίτες πολεμιστές στάθηκαν προσοχή, ντυμένοι με στολή παραλλαγής αλλά δίχως να κρατούν τα όπλα τους, καθώς ο αρχηγός της φυλής τούς εμψύχωνε, ώστε να επιτεθούν με ορμή ενάντια στους μαχητές του «Ισλαμικού Κράτους» και να πάρουν εκδίκηση. «Τώρα είναι η ώρα να εκδικηθούμε για τους μάρτυρές μας», είπε ο σεΐχης Φαλίχ αλ-Εσάουι, υπολογίζοντας την καταστροφή που έχουν σπείρει οι «αρουραίοι του Ισλαμικού Κράτους»: 25.000 σπίτια έχουν ισοπεδωθεί, γέφυρες έχουν καταστραφεί και η οικονομία έχει κλονισθεί ισχυρά.
Ο Αλ-Εσάουι και άλλοι επικεφαλής των σουνιτών μαχητών ζήτησαν από τον σιίτη πρωθυπουργό του Ιράκ, Χαϊντέρ αλ-Αμπαντι, να υποστηρίξει τους άνδρες τους και να τους εξοπλίσει, για να αναλάβουν μόνοι τους τη μάχη απέναντι στο «Ισλαμικό Κράτος». Αυτό συνέβη πριν από 11 ημέρες σε μία στρατιωτική βάση στη Φαλούτζα, μία από τις τελευταίες πόλεις της επαρχίας Ανμπαρ που βρίσκονται στα χέρια της κυβέρνησης.
Θεωρήθηκε ως η έναρξη ενός κυβερνητικού προγράμματος για την εκπαίδευση και τον εξοπλισμό των γηγενών ανδρών των σουνιτικών φυλών, που θα πολεμήσουν ενάντια στους εξτρεμιστές σουνίτες του «Ισλαμικού Κράτους» – μία χειρονομία κρίσιμη που θα έδειχνε ότι οι σιίτες και οι σουνίτες Ιρακινοί μπορούν να αντιμετωπίσουν τον εχθρό ενωμένοι και να καθησυχάσουν τους κατοίκους.
Η πτώση του Ραμάντι, της πρωτεύουσας της επαρχίας Ανμπαρ, αποτελεί αποτυχία της ιρακινής στρατηγικής. Η προσπάθεια της κυβέρνησης να ενισχύσει τους σουνίτες μαχητές πλέον φαντάζει μικρής σημασίας τη στιγμή που χιλιάδες σιίτες πλημμυρίζουν την επαρχία για να σηκώσουν τα όπλα κατά των εξτρεμιστών. Μία τελετή για την παράδοση αμερικανικών όπλων σε σουνίτες στη βάση της Χαμπανίγια, η οποία είχε προγραμματισθεί για την περασμένη Δευτέρα, ακυρώθηκε λόγω της κατάληψης του Ραμάντι.
Από την αμερικανική επέμβαση το 2003, οι σουνίτες υπέστησαν μεγάλες πιέσεις, οι οποίες έδωσαν ώθηση στην παραδοσιακή εξουσία των κοινοτήτων τους. Με τους σιίτες να καταλαμβάνουν στο μεγαλύτερο μέρος την εξουσία, οι σουνιτικές κοινότητες τέθηκαν στο περιθώριο και εξοστρακίσθηκαν από τη δημόσια ζωή λόγω των δεσμών που διατηρούσαν με το κόμμα Μπάαθ του Σαντάμ Χουσεΐν. Ορισμένοι από αυτούς τους σουνίτες σήμερα μάχονται στο πλευρό του «Ισλαμικού Κράτους». Αλλοι επιχείρησαν να μποϋκοτάρουν τις εκλογές. Ενας μεγάλος αριθμός εξ αυτών αρνείται τα δημογραφικά δεδομένα που τους καθιστούν μειονοτική κοινότητα στο Ιράκ. Οι πιο πολλοί, βέβαια, ήθελαν να συνεχίσουν τη ζωή τους και να βρουν τη θέση τους μέσα στο νέο καθεστώς.
Με την άνοδο του «Ισλαμικού Κράτους» η προσαρμογή έχει καταστεί σχεδόν αδύνατη. Οι ένοπλοι σουνίτες εξτρεμιστές έχουν κηρύξει τον πόλεμο σε όσους θεωρούν αποστάτες, δηλαδή στους σιίτες, τους Χριστιανούς και τους Γιαζίντι. Οι σουνίτες του Ιράκ ωστόσο είναι αυτοί που αναμφισβήτητα έχουν υποφέρει περισσότερο. Καθώς το «Ισλαμικό Κράτος» καταλάμβανε το Ραμάντι, ο όλεθρος που εξαπέλυσε ήταν τρομερός αλλά και γνώριμος. Μέσω των ηχείων του τζαμιού οι κατακτητές διαβεβαίωσαν τους πολίτες ότι θα τους πρόσφεραν τρόφιμα και ασφάλεια, ανοικτούς δρόμους και γέφυρες που ήταν πριν κλειστές. Τις υποσχέσεις διαδέχθηκαν όσα είχαν φοβηθεί οι κάτοικοι με τον ερχομό των εξτρεμιστών: μαζικές καταστροφές, συνοπτικές εκτελέσεις όσων κρίθηκαν φίλιοι προς την κυβέρνηση και ο εκτοπισμός αμέτρητων ανθρώπων.
Οι ένοπλοι δημιούργησαν αμέσως δύο σαρίες -δικαστήρια του ισλαμικού νόμου- στο Ραμάντι, όπως δήλωσε ένας Ιρακινός αξιωματούχος, και ελευθέρωσαν φυλακισμένους, οι οποίοι κρατούνταν στην πόλη από τις ιρακινές αντιτρομοκρατικές δυνάμεις. Η αποτυχία του πρωθυπουργού να διοικήσει σωστά μία σουνιτική στρατιωτική δύναμη προς τη σωτηρία του Ραμάντι έχει ενισχύσει την εμπάθεια ορισμένων σουνιτών απέναντι στην κυβέρνηση, η οποία είχε καλλιεργηθεί ήδη από τις μέρες της κυβέρνησης των πρώην πρωθυπουργού του Ιράκ, Νούρι Καμάλ αλ-Μαλίκι. «Οι σιίτες που πηγαίνουν στην Ανμπαρ αποτελούν μη κυβερνητική δύναμη, είναι απείθαρχοι και ανεξέλεγκτοι και ο πρωθυπουργός δεν τους ελέγχει», είπε ο Αμίρ Αμπντούλ, κάτοικος της περιοχής, που τόνισε ότι οι μαχητές συνδέονται με το Ιράν.