Πρόκειται για ένα σημαντικό πρόβλημα, που παρατηρείται στις σύγχρονες μητροπόλεις του κόσμου. Οι πόλεις προσπαθούν να γίνουν κατά το δυνατόν πιο όμορφες, αλλά όσο το επιτυγχάνουν τόσο λιγότερο ενδιαφέρουσες γίνονται. Αυτή ακριβώς η σκέψη είναι που συνεπαίρνει κάθε κοσμογυρισμένο ταξιδιώτη κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στη Νέα Υόρκη.
Πριν από είκοσι χρόνια, το Μανχάταν ήταν ένας τόπος περιπέτειας, ένα μέρος που για οποιονδήποτε δεν ήταν εξοικειωμένος και έκανε μια λάθος στροφή ή προχωρούσε μερικά τετράγωνα παραπάνω, θα μπορούσε να σημαίνει πραγματικούς μπελάδες για τον ίδιο. Ακόμη και το ταξίδι με τον υπόγειο θα μπορούσε να αποδειχθεί επικίνδυνο για όποιον δεν κατέβαλλε προσπάθεια, ώστε να μην κολλήσει το βλέμμα του εκεί που δεν έπρεπε.
Σήμερα, αντιθέτως, οι δρόμοι είναι ασφαλείς και ακόμη και το πάλαι ποτέ δυσλειτουργικό σύστημα του υπόγειου σιδηρόδρομου μοιάζει να λειτουργεί τέλεια, όπως κάθε μετρό κάθε μεγάλης μητρόπολης. Η πόλη αυτή έχει γενικά εξελιχθεί, με αποτέλεσμα να είναι ιδιαιτέρως ευχάριστη. Σίγουρα αυτό συνιστά κάποια πρόοδο, αλλά για τον επισκέπτη, ο οποίος έχει μεγαλώσει πιστεύοντας στη ρομαντική Νέα Υόρκη, η νέα κατάσταση είναι ελαφρώς απογοητευτική. Ενδεικτικά, ένας γνωστός αρχιτέκτονας, ο οποίος μετοίκησε από το Λονδίνο στο Μιτ Πάκινγκ Ντίστρικτ της Νέας Υόρκης, πριν από δέκα χρόνια, αναζητώντας περιπέτεια, πάντα παραπονιέται για την ανάπλαση και την αναβάθμιση του Μεγάλου Μήλου. Ακόμη και σήμερα θυμάται τις πρώτες συναρπαστικές ημέρες στην πόλη, όταν υπήρχε διαρκώς κίνδυνος βίας και οι ιερόδουλες που αναζητούσαν πελατεία συγκεντρώνονταν στην είσοδο του σπιτιού του.
«Η Νέα Υόρκη, λοιπόν, είναι σήμερα καλύτερο μέρος; Η απάντηση εξαρτάται από το εάν είσαι τουρίστας ή μόνιμος κάτοικος. Για να αντιληφθώ το δίλημμα καλύτερα σκέφτομαι τη γενέτειρά μου, το Λονδίνο. Η βρετανική πρωτεύουσα είναι σήμερα ασφαλέστερη, ενώ γενικότερα η καθημερινή εμπειρία, όπως και αυτή της Νέας Υόρκης, είναι σήμερα καλύτερη», λέει ο αρχιτέκτονας.
Παλαιότερες μελέτες
Στο παρελθόν, πραγματοποιήθηκαν μελέτες, οι οποίες μετρούσαν πόσο «βιώσιμες» είναι οι πόλεις αποσκοπώντας να βρουν κατά πόσο οι διευθυντές μεγάλων εταιρειών που μετακινούνταν εκεί θα έπρεπε να εισπράττουν και ειδικό επίδομα εξαιτίας των δυσκολιών που αντιμετωπίζουν. Το πρόβλημα με αυτούς τους υπολογισμούς ήταν ότι η καταμέτρηση των επιπέδων εγκληματικότητας, των δυσκολιών των μαζικών μέσων συγκοινωνίας και της εξεύρεσης κατοικίας ανεδείκνυε τις πιο «εύκολες» και ανώδυνες πόλεις στις πρώτες θέσεις.
Η Βιέννη, το Βανκούβερ και η Γενεύη πετύχαιναν πάντα να βρίσκονται στις πρώτες θέσεις, καθώς ήταν πραγματικά ευχάριστες πόλεις, αλλά εξαιρετικά ανιαρές. «Ποιος λογικός άνθρωπος, που αναζητά τον ιδιαίτερο χαρακτήρα μιας μεγαλούπολης, θα έβαζε υψηλότερη βαθμολογία στη Βιέννη από ό,τι στο Ρίο, στο Βανκούβερ από ό,τι στο Παρίσι;» αναρωτιέται ο αρχιτέκτονας, για να συνεχίσει: «Η Νέα Υόρκη και το Λονδίνο δεν πρόκειται ποτέ να εξελιχθούν σε Γενεύη ή Βανκούβερ, και αυτό διότι διαθέτουν ιδιαίτερο χαρακτήρα, που αποτελεί τον πυρήνα και τον χαρακτήρα τους. Αν με ρωτούσε κανείς κατά πόσο θα επέστρεφα να ζήσω στις εκδοχές των πόλεων όπως ήταν το 1980, η απάντηση θα ήταν θετική. Αν με ρωτάτε αν προτιμώ τις λεγόμενες επικίνδυνες πόλεις και αν με μεθάει αυτή η αίσθηση κινδύνου και το ενδιαφέρον που αυτός προσδίδει; Πάλι θα σας απαντούσα καταφατικά».