Το Ιράν ελπίζει ότι θα υπάρξει σύντομα οριστική συμφωνία στις διεθνείς διαπραγματεύσεις για το πυρηνικό του πρόγραμμα, αλλά δεν πρόκειται να υποχωρήσει σε «υπερβολικές απαιτήσεις» ορισμένων δυνάμεων. Αυτό διεμήνυσε χθες ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών Τζαβάντ Ζαρίφ μετά τη συνάντηση με τον Eλληνα ομόλογό του Ν. Κοτζιά, στην Αθήνα.
Η προειδοποίηση του κ. Ζαρίφ είχε κύριο αποδέκτη τη Γαλλία, η οποία, μία ημέρα νωρίτερα, είχε ζητήσει από την ιρανική κυβέρνηση να επιτρέψει την επιθεώρηση στρατιωτικών της εγκαταστάσεων, ώστε να διαπιστωθεί ότι το πυρηνικό της πρόγραμμα έχει αποκλειστικά ειρηνικό χαρακτήρα. Μάλιστα, ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών, Λοράν Φαμπιούς, προειδοποίησε ότι η χώρα του δεν θα διστάσει να μπλοκάρει τη συμφωνία εάν δεν εκπληρώνεται αυτή η κρίσιμη, για το Παρίσι, προϋπόθεση.
Οι έξι μεγάλες δυνάμεις της διεθνούς κοινότητας (ΗΠΑ, Ρωσία, Κίνα, Γαλλία, Βρετανία, Γερμανία) και το Ιράν κατέληξαν στις 2 Απριλίου στην προκαταρκτική συμφωνία της Λωζάννης, η οποία σκιαγραφεί το γενικό πλαίσιο επίλυσης του προβλήματος. Εκτοτε, διεξάγονται στη Βιέννη εντατικές διαπραγματεύσεις σε επίπεδο εμπειρογνωμόνων, με στόχο να υπογραφεί η τελική, λεπτομερειακή συμφωνία μέχρι την 30ή Ιουνίου. Η απαίτηση της Γαλλίας περιέπλεξε τις διαπραγματεύσεις, καθώς ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν, αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, έχει καταστήσει σαφές ότι δεν πρόκειται να αποδεχθεί επιθεωρήσεις στρατιωτικών εγκαταστάσεων, για λόγους εθνικής ασφαλείας.
«Αν η άλλη πλευρά σεβαστεί αυτά που έχουν συμφωνηθεί στη Λωζάννη και επιχειρήσει τη σύνταξη ενός συνεκτικού σχεδίου συμφωνίας με το Ιράν, σε πνεύμα αμοιβαίου σεβασμού, τότε είναι δυνατόν να υπάρξει συμφωνία μέχρι την καταληκτική ημερομηνία. Αν όμως κάποιοι επιμείνουν σε υπερβολικές απαιτήσεις ή στην επαναδιαπραγμάτευση (των συμφωνηθέντων στη Λωζάννη), τότε θα είναι δύσκολο να φανταστούμε συμφωνία, ακόμη κι αν παραταθούν οι συνομιλίες πέραν της καταληκτικής ημερομηνίας», τόνισε ο επικεφαλής της ιρανικής διπλωματίας.
Στη Γενεύη, Ζαρίφ – Κέρι
Κρίσιμο για την πορεία των διαπραγματεύσεων διαγράφεται το προσεχές Σαββατοκύριακο, καθώς αύριο ο Τζ. Ζαρίφ αναμένεται να συναντήσει στη Γενεύη τον Αμερικανό ομόλογό του, Τζον Κέρι. Πέραν της επιθεώρησης στρατιωτικών εγκαταστάσεων του Ιράν, ένα άλλο μείζον εμπόδιο στην επίτευξη συμφωνίας αφορά τον ρυθμό άρσης των κυρώσεων που έχουν επιβληθεί στην Ισλαμική Δημοκρατία του Ιράν. Δυτικοί διπλωμάτες δήλωσαν αυτή την εβδομάδα ότι ακόμη και αν υπάρξει οριστική συμφωνία ώς το τέλος Ιουνίου, η άρση των κυρώσεων θα είναι σταδιακή και δεν θα ολοκληρωθεί πριν από το τέλος του τρέχοντος έτους. Η Τεχεράνη ανυπομονεί να αρθούν οι κυρώσεις στον ενεργειακό της τομέα και στο χρηματοπιστωτικό της σύστημα – κυρώσεις, που έχουν στοιχίσει πολύ ακριβά στην ιρανική οικονομία. Με δηλώσεις του στο ιρανικό πρακτορείο ειδήσεων IRNA, ο επικεφαλής των Ιρανών διαπραγματευτών Αμπάς Αραγκτσί δήλωσε ότι η χώρα του και οι έξι μεγάλες δυνάμεις «δεν δεσμεύονται» από την καταληκτική ημερομηνία της 30ής Ιουνίου και ότι οι διαπραγματεύσεις θα μπορούσαν να παραταθούν, προκειμένου να υπάρξει, τελικά, συμφωνία. Ωστόσο ο αξιωματούχος του αμερικανικού ΥΠΕΞ Τζεφ Ράτκε απάντησε πως οι ΗΠΑ «δεν σκέφτονται» επί του παρόντος παράταση των διαπραγματεύσεων, εντείνοντας την πίεση προς την ιρανική πλευρά.