Στη σύνοδο κορυφής της ομάδας G7, που πραγματοποιείται στη Γερμανία, η ατζέντα περιλαμβάνει τη διατήρηση της πίεσης στη Ρωσία για την ουκρανική κρίση. Η οικοδέσποινα της συνόδου, καγκελάριος Αγκελα Μέρκελ, έχει αποδειχθεί, σε αυτό το πεδίο, αξιόπιστη σύμμαχος του προέδρου Μπαράκ Ομπάμα.
Ωστόσο, παρότι η κ. Μέρκελ αξιοποίησε την αυξανόμενη επιρροή της στη διεθνή σκηνή για να βάλει φρένο στη ρωσική επιθετικότητα, ο ρόλος της Γερμανίας στις προσπάθειες απομόνωσης του Βλαντιμίρ Πούτιν –ο οποίος εξαιρέθηκε για δεύτερη συνεχή χρονιά από τη σύνοδο κορυφής– άφησε στη χώρα ένα πικρό αίσθημα για τη διάρρηξη μιας σχέσης την οποία καλλιεργούσε επί δεκαετίες το Βερολίνο.
«Ολα αυτά που προσπαθήσαμε να οικοδομήσουμε μαζί με τη Ρωσία τα τελευταία 25 χρόνια γλιστράνε μέσα από τα χέρια μας και βρίσκονται σε κίνδυνο», δήλωσε ο Γκέρνοντ Ερλερ, ειδικός απεσταλμένος της Γερμανίας στη Ρωσία και σε άλλες χώρες της πρώην Σοβιετικής Ενωσης, τακτικός επισκέπτης της περιοχής από τα φοιτητικά του χρόνια, τη δεκαετία του 1960.
Η λύπη για την αδυναμία της Γερμανίας να φέρει τη Ρωσία σε ευρωπαϊκή τροχιά και να οικοδομήσει μια σχέση που θα μπορούσε να υπερβεί την ιστορία αιματηρών συγκρούσεων μεταξύ των δύο χωρών πηγάζει από τους οικονομικούς και ιδεολογικούς δεσμούς, που χρονολογούνται στην εποχή της γερμανικής διχοτόμησης.
Το 1970, ο Βίλι Μπραντ, ο πρώτος Δυτικογερμανός καγκελάριος που επισκέφθηκε τη μεταπολεμική Πολωνία, αναγνώρισε την ενοχή της χώρας του για τα εγκλήματα των ναζί στην Ανατολική Ευρώπη, γονατίζοντας στο εβραϊκό γκέτο της Βαρσοβίας. Από τότε, η περίφημη Ostpolitik, η πολιτική μείωσης των εντάσεων με το ανατολικό μπλοκ, καθοδηγούσε τις σχέσεις της Γερμανίας με τη Σοβιετική Ενωση και, στη συνέχεια, με τη Ρωσία.
Αφότου έπεσε το Τείχος του Βερολίνου, οι δύο χώρες ήρθαν πιο κοντά από κάθε άλλη φορά, ύστερα από αιώνες αντιπαραθέσεων. Ωστόσο, με την επιθετικότητά του έναντι της Ουκρανίας, ο Βλαντιμίρ Πούτιν άλλαξε τη δυναμική των πραγμάτων. Η επιλογή του τον έφερε σε σύγκρουση με τη Δύση και ενίσχυσε τους φόβους των Βαλτικών κρατών και της Πολωνίας –φόβους που έχουν τις ρίζες τους στην εποχή του Ψυχρού Πολέμου– για τους πραγματικούς σκοπούς της Ρωσίας. Στη Γερμανία, ακόμη και οι βετεράνοι οπαδοί των στενών σχέσεων με τη Ρωσία θορυβήθηκαν από μια νέα αιματοχυσία στην Ευρώπη, την οποία θα θεωρούσαν αδιανόητη ένα χρόνο νωρίτερα.
Εχοντας μεγαλώσει στην Ανατολική Γερμανία, η κ. Μέρκελ υιοθέτησε μια συντηρητική οπτική για τις διεθνείς υποθέσεις, χωρίς στοιχεία ρομαντισμού για τη Σοβιετική Ενωση. Παρ’ όλα αυτά, εργάστηκε σκληρά επί σειρά ετών, αντιμετωπίζοντας τον κ. Πούτιν ως διπλωματικό εταίρο. Οι δυο τους συνεχίζουν να συνομιλούν συχνά, αν και η σχέση τους έχει ψυχρανθεί τους τελευταίους μήνες.
Η απογοήτευση για την εξέλιξη των πραγμάτων είναι ιδιαίτερα έντονη στους κεντροαριστερούς κυβερνητικούς εταίρους της κ. Μέρκελ, τους Σοσιαλδημοκράτες, επικεφαλής των οποίων ήταν κάποτε ο Βίλι Μπραντ.
Ενας άλλος σοσιαλδημοκράτης πρώην καγκελάριος, ο Γκέρχαρντ Σρέντερ –προσωπικός φίλος του κ. Πούτιν και διευθύνων σύμβουλος θυγατρικής της ρωσικής εταιρείας φυσικού αερίου Gazprom– καταδίκασε τη μετατροπή του G8 σε G7, με τον εξοστρακισμό του Ρώσου προέδρου.
Με κατανόηση για τον κ. Πούτιν εκφράζεται και ο 96χρονος πρώην καγκελάριος –σοσιαλδημοκράτης κι αυτός– Χέλμουτ Σμιτ. «Είναι καθαρό ότι ο Πούτιν αισθάνεται προσβεβλημένος καθώς, κατά τη γνώμη του, η Δύση δεν τον παίρνει όσο θα έπρεπε στα σοβαρά. Θεωρεί καθήκον του να αναστηλώσει το ρωσικό κράτος μετά τα χρόνια της “Αγριας Δύσης” επί Μπορίς Γέλτσιν». Ηγέτες των δύο βασικών γερμανικών θεσμών για τις οικονομικές σχέσεις με τη Ρωσία κάλεσαν την κ. Μέρκελ να εξασφαλίσει την επιστροφή του κ. Πούτιν στο G7. Αλλά αυτό δεν φαίνεται πιθανό εάν ο κ. Πούτιν δεν αλλάξει πολιτική στο ουκρανικό ζήτημα.