Αριθμός ρεκόρ γυναικών, χριστιανών και μελών της κουρδικής και αρμένικης κοινότητας κέρδισε έδρες στο τουρκικό κοινοβούλιο κατά τις εκλογές της περασμένης εβδομάδας, σηματοδοτώντας μία σημαντική αλλαγή σελίδας για την Τουρκία, που μέχρι προσφάτως αντιμετώπιζε ως απειλή απέναντι στην εθνική ενότητα την πολιτική ενθάρρυνση της διαφορετικότητας. Εμβληματική προσωπικότητα της αλλαγής είναι η 27χρονη Ντιλέκ Οτσαλάν, ανιψιά του ηγέτη των Κούρδων ανταρτών, Αμπντουλάχ Οτσαλάν, ο οποίος αφού καταδικάσθηκε σε απαγχονισμό, κατέληξε εξόριστος στη νησιωτική φυλακή Ιμραλί. Για τους περισσότερους Τούρκους η επιτυχία της ανιψιάς του Οτσαλάν φαντάζει εξωπραγματική. «Πρώτα από όλα θεωρώ τον εαυτό μου εκπρόσωπο των γυναικών και των νέων», δήλωσε η ίδια στα τουρκικά μέσα ενημέρωσης. «Μπορεί να έχω κουρδική καταγωγή, αλλά θα εκπροσωπήσω όλους όσοι έχουν υποστεί εκμετάλλευση, καταπίεση, αδιαφορία και όλους τους λαούς, τις κουλτούρες, τις πεποιθήσεις και τις γλώσσες» πρόσθεσε η Ντιλέκ Οτσαλάν.
Το «άνοιγμα» προς τους Κούρδους μπορεί να θεωρηθεί μία από τις διαλλακτικές, φιλελεύθερες απόπειρες μεταρρύθμισης του Ταγίπ Ερντογάν κατά τα πρώτα χρόνια της πρωθυπουργίας του. Το μέλλον αυτής της ειρηνευτικής προσπάθειας δεν είναι βέβαια ξεκάθαρο. Το κόμμα της Ντιλέκ Οτσαλάν, το φιλοκουρδικό Δημοκρατικό Κόμμα των Λαών (HDP) ήταν εκείνο που στέρησε από το κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) του Ερντογάν την απόλυτη κοινοβουλευτική πλειοψηφία και κατ’ επέκταση μία άνετη πορεία προς τη συνταγματική αναθεώρηση. Το HDP προσέλκυσε τους απογοητευμένους με τον αυταρχικό Τούρκο πρόεδρο ψηφοφόρους.
Συνολικά 97 γυναίκες βουλευτές εξελέγησαν την περασμένη Κυριακή και αντιπροσωπεύουν το 17% του τουρκικού κοινοβουλίου, που αποτελείται από 550 έδρες. «Στην Τουρκία η συμμετοχή των γυναικών στην πολιτική θεωρείται πολυτέλεια και θα αγωνιστούμε για να αλλάξει αυτό» τόνισε η Σελίνα Ντογκάν, η οποία εξελέγη με το κεμαλικό κεντροαριστερό Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP).
Σχηματισμός κυβέρνησης
Εξάλλου, άγνωστο παραμένει εάν το κόμμα Δικαιοσύνης θα σχηματίσει κυβέρνηση μειοψηφίας ή εάν θα επιχειρήσει έναν κυβερνητικό συνασπισμό. Πάντως, υπήρξε το μόνο μεγάλο κόμμα που είδε τον αριθμό των γυναικών βουλευτίνων του να υποχωρεί, στέλνοντας μόνο 41 γυναίκες στο κοινοβούλιο. Το HDP θα καλύψει τις 30 από τις 80 συνολικά έδρες του με γυναίκες αντιπροσώπους. Επίσης, το Δημοκρατικό κόμμα των Λαών είναι το πρώτο κόμμα που έδωσε την ευκαιρία σε έναν ομοφυλόφιλο υποψήφιο να διεκδικήσει μία έδρα στην εκλογική αναμέτρηση. Ο ακτιβιστής Μπαρίς Σουλού μπορεί να μην κατόρθωσε να εκλεγεί, όμως η συμμετοχή του στις εκλογές αποτελεί μία καλή είδηση για την διατήρηση της δημοκρατικής σταθερότητας.
Την ίδια στιγμή, τέσσερις ακόμα βουλευτές που ανήκουν στη χριστιανική τουρκική μειονότητα εξελέγησαν την Κυριακή: δύο με το HDP, ένας με το CHP και ένας με το ΑΚΡ. Οι χριστιανοί παραδοσιακά τίθενται στο περιθώριο στη μουσουλμανική Τουρκία. Ενας δικηγόρος της συριακής μειονότητας, που εκλέχθηκε το 2011, αποτέλεσε τον πρώτο χριστιανό σε τουρκική κυβέρνηση εδώ και μισό αιώνα. Τα τρία περίπου εκατομμύρια Ρομά της Τουρκίας θα αποκτήσουν και εκείνα τον πρώτο κοινοβουλευτικό τους αντιπρόσωπο, καθώς ο 38χρονος υποψήφιος του CHP Οζκάν Πουρκού εκλέχθηκε με το κόμμα του στη Σμύρνη. Δύο μέλη της εθνοτικής κοινότητας των Γιαζίντι κατόρθωσαν να καταλάβουν δύο έδρες. Η μία εκ των δύο βουλευτών, η Φελεκνάς Ουκά, πρώην μέλος του ευρωπαϊκού κοινοβουλίου από τη Γερμανία μαθαίνει ακόμη την τουρκική γλώσσα και επιθυμεί να ορκιστεί στη μητρική της γλώσσα, τα κουρδικά.
Στη νέα σύνθεση του τουρκικού κοινοβουλίου συμμετέχουν και τρία μέλη της αρμενικής κοινότητας. Ορισμένοι Τούρκοι θεωρούν τους Αρμένιους προδότες και τους κατηγορούν ότι συκοφαντούν παγκοσμίως την Τουρκία για τη γενοκτονία του 1915. «Δεν έχει σημασία πόσοι Αρμένιοι βρίσκονται στο κοινοβούλιο, αυτό που έχει σημασία είναι η στάση μας» σχολίασε ο νεοεκλεγείς βουλευτής αρμενικής καταγωγής Γκαρό Παϊλάν, ο οποίος ελπίζει, όπως και η Ντιλέκ Οτσαλάν, ότι θα αλλάξει τα τουρκικά πολιτικά πράγματα.