Διαστάσεις ανοιχτής ρήξης προσλαμβάνει η υπολανθάνουσα ένταση στις σχέσεις μεταξύ του Ταγίπ Ερντογάν και του προκατόχου του, στην προεδρία της Τουρκικής Δημοκρατίας, Αμπντουλάχ Γκιουλ.
Συνιδρυτής, μαζί με τον Ερντογάν και τον αναπληρωτή πρωθυπουργό Μπουλέντ Αρίντς, του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ), ο Αμπντουλάχ Γκιουλ βρέθηκε πλάι-πλάι στον διάδοχό του, σε επίσημο δείπνο που οργανώθηκε στην Κωνσταντινούπολη, με αφορμή το τέλος της νηστείας του Ραμαζανίου. Το γεγονός αυτό δεν τον εμπόδισε, όμως, να ασκήσει ανοιχτή κριτική στην εξωτερική πολιτική του Ταγίπ Ερντογάν και του Αχμέτ Νταβούτογλου, υπουργού Εξωτερικών επί προεδρίας Γκιουλ και πρωθυπουργού σήμερα, όταν εκλήθη να χαιρετίσει την εορταστική εκδήλωση.
«Για να είμαι ειλικρινής, πιστεύω ότι θα ήταν χρήσιμο να αναθεωρήσουμε τις πολιτικές μας στη Μέση Ανατολή και τον αραβικό κόσμο, και να υιοθετήσουμε μια πιο ρεαλιστική προσέγγιση», δήλωσε ο Γκιουλ. «Η περιοχή βρίσκεται στο χείλος μιας μεγάλης ανατροπής και θα επέλθει μεγαλύτερο χάος, θα αντιμετωπίσουμε εκπλήξεις που δεν φανταζόμαστε μέχρι τώρα», προσέθεσε.
Οι παρεπιδημούντες την Ιερουσαλήμ γνώριζαν από καιρό ότι ο Αμπντουλάχ Γκιουλ, πρόεδρος της Τουρκίας από το 2007 έως τον Αύγουστο του 2014, κρατούσε αποστάσεις από την άκρως φιλόδοξη, «νεο-οθωμανική» εξωτερική πολιτική της εποχής Ερντογάν, αρχιτέκτονας της οποίας θεωρείται ο Νταβούτογλου. Ηταν όμως η πρώτη φορά που εξέφρασε με συνολικό και δημόσιο τρόπο τη διαφωνία του, παρόντος του εν ενεργεία προέδρου. Ο Αμπντουλάχ Γκιουλ υποστήριξε ότι η Τουρκία οφείλει να βελτιώσει τις σχέσεις της με όλες τις χώρες της περιοχής, συμπεριλαμβανομένης της Αιγύπτου του προέδρου Σίσι (ο Ερντογάν είχε επενδύσει στους Αδελφούς Μουσουλμάνους) και «να αναδειχθεί εκ νέου σε πηγή έμπνευσης γι’ αυτές τις χώρες, όπως ήταν στο παρελθόν».
Παίρνοντας τον λόγο μετά τον Γκιουλ, ο Ερντογάν δήλωσε ότι δεν σταμάτησε ούτε στιγμή, στα 40 χρόνια της πολιτικής του διαδρομής, να υπηρετεί το έθνος και τον λαό. «Ωστόσο», προσέθεσε, «υπάρχουν εκείνοι που πρόδωσαν, εκείνοι που κατακλύζονταν από προσωπικές φιλοδοξίες, εκείνοι που τρόμαξαν, εκείνοι που έπεσαν θύματα του Εγώ τους κι έμειναν χωρίς ανάσα. Τους αφήσαμε πίσω και ακολουθήσαμε τον δικό μας δρόμο», δήλωσε ο Ερντογάν, σε μια σαφή, όσο και δηλητηριώδη αιχμή εναντίον του Γκιουλ.
Το περασμένο καλοκαίρι, μετά την εκλογή του Ερντογάν στην προεδρία, υπήρξαν έντονες φήμες για επιστροφή του Γκιουλ στην ενεργό πολιτική, ενδεχομένως με ηγετικό ρόλο στο ΑΚΡ. Ωστόσο, ο Ερντογάν τού έκλεισε τον δρόμο της επιστροφής, ελέγχοντας απολύτως τις κομματικές διαδικασίες για την επιλογή νέου αρχηγού, με αποτέλεσμα η σκυτάλη να περάσει στον έμπιστό του, Νταβούτογλου. Τα σενάρια επιστροφής του Γκιουλ στην ενεργό πολιτική αναζωπυρώθηκαν τελευταία, ύστερα από τις βουλευτικές εκλογές της 7ης Ιουνίου, όπου το ΑΚΡ ναι μεν διατήρησε την πρώτη θέση, αλλά με μια εκλογική αιμορραγία που του στέρησε την κοινοβουλευτική αυτοδυναμία. Ισως η ομιλία του στο δείπνο του τέλους του Ραμαζανίου να ήταν το πρώτο βήμα προς αυτή την κατεύθυνση.