Συνέχιση της λιτότητας ή… λιτότητα light; Στο ερώτημα αυτό καλούνται να απαντήσουν οι Πορτογάλοι στις 4 Οκτωβρίου, ημερομηνία κατά την οποία θα διεξαχθούν οι βουλευτικές εκλογές που θα αναδείξουν την κυβέρνηση της ερχόμενης τετραετίας. Την προκήρυξη των εκλογών ανακοίνωσε ο πρόεδρος της χώρας, Ανίμπαλ Καβάκο Σίλβα, με τηλεοπτικό του διάγγελμα προς το έθνος.
«Οι εκλογές αυτές είναι ιδιαίτερα σημαντικές για το μέλλον της Πορτογαλίας, καθώς η χώρα συνεχίζει να υπόκειται σε ιδιαίτερα απαιτητικούς κανόνες δημοσιονομικής πειθαρχίας», είπε ο ανώτατος πολιτειακός παράγοντας στους συμπατριώτες του. Κάλεσε, επίσης, όλες τις κομματικές ηγεσίες να αφήσουν κατά μέρος «τους παραταξιακούς στόχους τους», υποστηρίζοντας ότι «η Πορτογαλία χρειάζεται μια στέρεη, σταθερή, βιώσιμη κυβέρνηση».
Ωστόσο, οι τελευταίες δημοσκοπήσεις φέρουν τους δύο βασικούς αντιπάλους της αναμέτρησης να δίνουν μάχη στήθος με στήθος, στο ξεκίνημα της προεκλογικής περιόδου. Το Σοσιαλιστικό Κόμμα του 54χρονου Αντόνιο Κόστα, το οποίο βρίσκεται εδώ και τέσσερα χρόνια στην αξιωματική αντιπολίτευση, διατηρεί, σύμφωνα με την πιο πρόσφατη δημοσκόπηση, την πρώτη θέση στις προτιμήσεις ψήφου, με 36,7%. Σημειώνει, όμως, πτώση έναντι του ποσοστού που του έδινε η ίδια εταιρεία δημοσκοπήσεων, τον περασμένο Μάιο, όταν εμφανιζόταν να εξασφαλίζει το 38,1%.
Αντίθετα, σε ανοδική τροχιά βρίσκεται ο κυβερνητικός συνασπισμός των δύο κεντροδεξιών κομμάτων, των Σοσιαλδημοκρατών του 50χρονου πρωθυπουργού Πέδρο Πάσους Κοέλιο και του ελάσσονος εταίρου τους, του Λαϊκού Κόμματος. Ο κυβερνών συνασπισμός φέρεται να εξασφαλίζει τώρα το 34,6% των ψήφων, μια διαφορά μόλις δύο μονάδων από τους Σοσιαλιστές, κάτι που κινείται στα όρια του στατιστικού λάθους.
Αντιμέτωπη με σοβαρότατη δημοσιονομική κρίση, η Πορτογαλία μπήκε κι αυτή σε Μνημόνιο το 2011, όταν τη χώρα κυβερνούσαν οι Σοσιαλιστές, με πρωθυπουργό τον Ζοζέ Σόκρατες. Το γεγονός αυτό δυσκολεύει τη νέα ηγεσία των Σοσιαλιστών να πείσει το εκλογικό σώμα ότι μπορεί να υποσχεθεί αξιόπιστα τον τερματισμό της λιτότητας. Επιπλέον, επιβαρυντικός παράγοντας είναι ο ίδιος ο Σόκρατες, ο οποίος παραμένει προφυλακισμένος, αντιμέτωπος με κατηγορίες για διαφθορά, νομιμοποίηση εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες και φορολογική απάτη.
Από την πλευρά του, ο Κοέλιου εμφανίζεται ως εγγυητής της οικονομικής σταθερότητας, η οποία επέτρεψε στην Πορτογαλία να βγει από το Μνημόνιο, τον περασμένο Μάιο, αν και η οικονομική ανάπτυξη εμφανίζεται ασθενική, η λιτότητα συνεχίζεται, και η επιτήρηση από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς παραμένει αυστηρή.