Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι πιθανό να αποσύρει την πρόταση να επιβληθούν υποχρεωτικές ποσοστώσεις για την ανακατανομή 120.000 αιτούντων άσυλο στην Ευρωπαϊκή Ένωση και αντ' αυτού να ταχθεί υπέρ ενός συστήματος οικειοθελούς υποδοχής προσφύγων, όπως ζητούν κράτη της ανατολικής Ευρώπης, σύμφωνα με πηγές στις Βρυξέλλες τις οποίες επικαλείται το πρακτορείο ειδήσεων Ρόιτερς.
Η πρόταση αυτή διατυπώθηκε μετά την αποτυχία των υπουργών Εσωτερικών της ΕΕ τη Δευτέρα να συμφωνήσουν σε ένα σύστημα ποσοστώσεων για τη δικαιότερη κατανομή της πίεσης που ασκεί η τεράστια εισροή προσφύγων και μεταναστών στην Ευρώπη φέτος. Μεγάλο μέρος των ανθρώπων αυτών είναι πρόσφυγες που εγκατέλειψαν εμπόλεμες ζώνες στη Συρία και στο Ιράκ.
Δεν είναι πάντως ακόμη σαφές το εάν, στην περίπτωση που η Κομισιόν κάνει μια νέα πρόταση με αυτό το περιεχόμενο, θα την αποδεχθούν η Γερμανία και η Γαλλία, αφού θα κατέληγαν να υποδεχθούν πολύ περισσότερους πρόσφυγες και μετανάστες από ό,τι βάσει του συστήματος των υποχρεωτικών ποσοστώσεων.
Καθώς το συμβούλιο εσωτερικών υποθέσεων προετοιμάζεται για μια νέα έκτακτη σύνοδο την 22η Σεπτεμβρίου, Ευρωπαίοι διπλωμάτες καταβάλλουν προσπάθειες για την αποφυγή μιας νέας αποτυχίας.
«Ο στόχος της [Ευρωπαϊκής] Επιτροπής είναι να διαφυλάξει την ενότητα της Ευρώπης», δήλωσε νωρίτερα σήμερα ο Ευρωπαίος επίτροπος Μετανάστευσης Δημήτρης Αβραμόπουλος ενώπιον των μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στις Βρυξέλλες.
Ωστόσο ένα στέλεχος της Κομισιόν επισήμανε ότι «το σχήμα των υποχρεωτικών ποσοστώσεων δεν είναι πλέον μια επιλογή» που θεωρείται πως μπορεί να εγκριθεί και πρόσθεσε: «αυτό που έχει σημασία είναι να κρατήσουμε τον αριθμό των 120.000» αιτούντων άσυλο που θα ανακατανεμηθούν στις χώρες μέλη.
Η Ουγγαρία, η Σλοβακία, η Τσεχία, η Ρουμανία και η Πολωνία είναι οι χώρες που αντιτάσσονται πιο σθεναρά στην πρόταση για την δημιουργία ενός συστήματος υποχρεωτικών ποσοστώσεων. Οι κυβερνήσεις τους επιχειρηματολογούν ότι αυτό το σύστημα θα προσήλκυε ακόμη περισσότερους μετανάστες στην Ευρώπη και θα προκαλούσε μεγάλα προβλήματα στις κοινωνίες των άλλοτε κρατών-μελών του Συμφώνου της Βαρσοβίας, που είναι κάθε άλλο παρά συνηθισμένες στην υποδοχή προσφύγων.
Η Ουγγαρία απορρίπτει το σύστημα των ποσοστώσεων παρότι, όπως και η Ελλάδα και η Ιταλία —χώρες που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της μεταναστευτικής κρίσης— θα στέλνουν πολύ περισσότερους πρόσφυγες σε άλλα ευρωπαϊκά κράτη από όσους θα υποδέχονται.
«Εάν η Ουγγαρία δεν θέλει να συμμετέχει, μπορούμε να ανακατανείμουμε αιτούντες άσυλο από άλλες χώρες», σχολίασε στέλεχος της Κομισιόν. «Δεν έχουμε ασφαλώς έλλειψη προσφύγων στην Ευρώπη αυτή τη στιγμή», πρόσθεσε.
Άλλος ένας συμβιβασμός που εξετάζεται στην Κομισιόν είναι να αποσυρθεί η πρόταση για την επιβολή οικονομικών κυρώσεων σε βάρος των κρατών που δεν υποδέχονται την ποσόστωση των αιτούντων άσυλο που έχουν συμφωνήσει.
Το αρχικό σχέδιο που είχε υποβάλει ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ προέβλεπε την επιβολή προστίμων ύψους έως και 0,002% του ΑΕΠ των χωρών που δεν θα υποδέχονταν τον αριθμό που τους αναλογούσε προς το παρόν.
Για την Πολωνία επί παραδείγματι, ένα τέτοιο πρόστιμο θα ανερχόταν σε περίπου 10 εκατομμύρια ευρώ.
Η πρόταση της Γερμανίας ήταν ακόμη πιο σκληρή και προέβλεπε την επιβολή περικοπών ύψους δισεκατομμυρίων ευρώ στην βοήθεια που χορηγεί η ΕΕ.
«Πρέπει να υπάρξει ένας συμβιβασμός ανάμεσα στην πολύ χαμηλή αποζημίωση που προτάθηκε από την Επιτροπή και την διακοπή της εκταμίευσης κοινοτικών κεφαλαίων που προτάθηκε από τη Γερμανία», υπέδειξε Ευρωπαίος διπλωμάτης.
Εάν δεν υπάρχει συμφωνία ενόψει στην έκτακτη σύνοδο της Τρίτης, το Λουξεμβούργο, η χώρα που ασκεί την εναλλασσόμενη προεδρία της ΕΕ, ενδέχεται να πιέσει να διεξαχθεί ψηφοφορία ώστε να υποχρεωθούν τα κράτη μέλη να αποδεχθούν τις ποσοστώσεις.
Η έγκριση μιας τέτοιας απόφασης με πλειοψηφία και όχι με ομοφωνία είναι «νομικά εφικτή, αλλά πολιτικά αντιπαραγωγική», επισήμανε αξιωματούχος της ΕΕ. «Πέραν αυτού, δεν μπορούμε να στέλνουμε αιτούντες άσυλο σε χώρες όπου δεν είναι ευπρόσδεκτοι», πρόσθεσε.