ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ. Λίγες ημέρες πριν από τις βουλευτικές εκλογές της 1ης Νοεμβρίου στην Τουρκία, υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις για αλλαγές στο πολιτικό σκηνικό, που όμως δεν προβλέπεται ότι θα προκύψουν από εκπλήξεις στα ποσοστά των κομμάτων, αλλά από τις πιθανές μετεκλογικές συνεργασίες.
Γεγονός είναι ότι ο πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν διατηρεί την πρωτοβουλία για τις πολιτικές εξελίξεις στην Τουρκία, παρά τη σαφή αποδυνάμωσή του μετά το εκλογικό αποτέλεσμα του περασμένου Ιουνίου που στέρησε από το ΑΚΡ την κυβερνητική πλειοψηφία. Από τις δικές του επιλογές θα εξαρτηθεί, ουσιαστικά, εάν η χώρα θα οδηγηθεί σε μια τρίτη εκλογική αναμέτρηση στην περίπτωση που το ΑΚΡ δεν εξασφαλίσει και πάλι την αυτοδυναμία, ή θα συγκροτηθεί συμμαχική κυβέρνηση από το ΑΚΡ και κάποιο από τα κόμματα της μειοψηφίας. Το ενδεχόμενο να υπάρξει και τρίτη εκλογική αναμέτρηση δεν αποκλείεται από τους Τούρκους πολιτικούς αναλυτές, εάν το ΑΚΡ κατορθώσει να λάβει ποσοστό υψηλότερο από το 40,8% του περασμένου Ιουνίου, ακόμη και στην περίπτωση που απολέσει και πάλι την πλειοψηφία. Δημοσκοπικά, το ΑΚΡ κυμαίνεται από 39% – 42%. Αν επιβεβαιωθεί η αισιόδοξη πρόβλεψη για μικρή άνοδο, ενδέχεται ο κ. Ερντογάν να την παρουσιάσει ως νίκη του κόμματός του και να προκαλέσει τρίτη εκλογική αναμέτρηση, με την προσδοκία ότι τότε το ΑΚΡ θα εξασφαλίσει την κυβερνητική πλειοψηφία. Το διακύβευμα για τον Τούρκο πρόεδρο είναι μεγάλο, καθώς με αυτοδύναμη κυβέρνηση θα κατορθώσει να προωθήσει τις συνταγματικές αλλαγές που θα μετατρέψουν την Τουρκία από προεδρευομένη σε προεδρική Δημοκρατία και τον ίδιο σε απόλυτο θεσμικό κυρίαρχο του πολιτικού σκηνικού.
Εάν το ΑΚΡ υποστεί μείωση των ποσοστών του σε σύγκριση με τον περασμένο Ιούνιο, τότε υποχρεωτικά θα διερευνηθούν και πάλι οι δυνατότητες για σχηματισμό κυβέρνησης συνεργασίας. Το πιο πιθανό σενάριο, σύμφωνα με τις πολιτικές εκτιμήσεις, είναι η συνεργασία του ΑΚΡ με το ακροδεξιό Κόμμα Εθνικιστικής Δράσης (MHP) του Ντεβλέτ Μπαχτσελί, που προβλέπεται ότι θα διατηρήσει την εκλογική του δύναμη γύρω στο 15% που έλαβε στις προηγούμενες εκλογές. Σε αυτό το σενάριο, η παραμονή του Αχμέτ Νταβούτογλου στη θέση του πρωθυπουργού θεωρείται αδιαμφισβήτητη. Η συμμαχία του ισλαμιστικού κόμματος του κ. Ερντογάν με τους ακροδεξιούς εθνικιστές του κ. Μπαχτσελί θεωρείται «ανίερη» από πολλούς Τούρκους. Η πραγματικότητα είναι ότι στο MHP έχουν προσχωρήσει πολλοί πρώην ψηφοφόροι του ΑΚΡ μετά τις κατηγορίες κατά του κ. Ερντογάν για εμπλοκή σε οικονομικά σκάνδαλα.
Σύμφωνα με τους πολιτικούς αναλυτές, η πιο αισιόδοξη προοπτική για τη χώρα θα ήταν η μετεκλογική συνεργασία του ΑΚΡ με το λαϊκό (κεμαλικό) Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα του Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου. Ο τελευταίος, με πρόσφατες δηλώσεις του, άφησε να εννοηθεί ότι είναι ανοιχτός να συζητήσει τη συμμετοχή του κόμματός του σε μια κυβέρνηση συνεργασίας με το ΑΚΡ. Αυτή θα είναι φυσικά μια επίσης ανίερη συμμαχία, όχι μόνο γιατί ο κ. Κιλιτσντάρογλου έχει κατηγορήσει ευθέως τον κ. Ερντογάν για εμπλοκή σε σκάνδαλα, αλλά κυρίως λόγω της διαφορετικής πολιτικής ατζέντας των δύο κομμάτων. Με δεδομένο όμως ότι το CHP καταγράφει δημοσκοπική άνοδο 1-3 ποσοστιαίων μονάδων από το περίπου 25% του περασμένου Ιουνίου, μία τέτοια μετεκλογική συνεργασία θα συγκροτούσε μια αυθεντική κυβέρνηση εθνικής ενότητας με ποσοστό γύρω στο 70%, ικανή να αντιμετωπίσει όχι μόνο την αναζωπύρωση του κουρδικού ζητήματος και τα προβλήματα των προσφυγικών ροών, αλλά και την επιδείνωση της κατάστασης της τουρκικής οικονομίας που αποτυπώνεται πλέον με ευκρίνεια στους οικονομικούς δείκτες.
Το HDP του Σελαχατίν Ντεμιρτάς δεν φαίνεται ότι θα παίξει κάποιο ρόλο στις μετεκλογικές εξελίξεις. Ομως, καθώς οι δημοσκοπήσεις το φέρνουν στο 11% – 13%, εξασφαλίζει την είσοδο στην Εθνοσυνέλευση, στερώντας και πάλι από το ΑΚΡ την αυτοδυναμία. Αυτή θα είναι ξανά η μεγάλη του νίκη.