H Ευρωπαϊκή Ένωση αποφάσισε χθες στη Μάλτα να παράσχει οικονομική βοήθεια στην Αφρική και να προτείνει στην Τουρκία τη διεξαγωγή συνόδου κορυφής με θέμα τη διευθέτηση της προσφυγικής κρίσης γύρω στα τέλη Νοεμβρίου, ελπίζοντας ότι οι εταίροι αυτοί θα βοηθήσουν να σταματήσει η μεταναστευτική ροή που ασκεί όλο και μεγαλύτερη πίεση στην Ευρώπη.
Οι ευρωπαίοι ηγέτες που συνήλθαν την Τετάρτη και την Πέμπτη στη Βαλέτα ανακοίνωσαν τη διεξαγωγή "το συντομότερο δυνατόν" μιας συνόδου κορυφής με την Τουρκία για να την πείσουν να παρεμποδίζει τις ροές προσφύγων, οι οποίοι έχουν κατακλύσει τις τελευταίες ημέρες αρκετές ευρωπαϊκές χώρες.
Η Σλοβενία τοποθέτησε συρματοπλέγματα κατά μήκος των συνόρων της με την Κροατία πριν η Σουηδία ανακοινώσει την επαναφορά των ελέγχων.
"Η διάσωση του Σένγκεν", οι συμφωνίες που διέπουν την ελεύθερη κυκλοφορία στην ΕΕ, "είναι μια κούρσα με τον χρόνο και είμαστε αποφασισμένοι να την κερδίσουμε", υπογράμμισε ο Ντόναλντ Τουσκ, πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου (στο οποίο μετέχουν οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων των χωρών μελών της ΕΕ), απέναντι στους φόβους μιας "Ευρώπης φρουρίου".
Η σύνοδος μεταξύ της ΕΕ και της Τουρκίας, που αναμένεται να πραγματοποιηθεί πιθανόν στις 22 Νοεμβρίου ή αρχές Δεκεμβρίου, έχει στόχο την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων με την Άγκυρα, δήλωσε ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ. Ωστόσο το μεγάλο καθήκον της Άγκυρας θέτει επίσης "προβλήματα χρηματοδότησης", παραδέχτηκε. Η Επιτροπή, η οποία προτίθεται να παράσχει βοήθεια σχεδόν τριών δισεκατομμυρίων ευρώ στην Τουρκία για δύο χρόνια, δεσμεύτηκε να συμβάλει με 500 εκατομμύρια ευρώ και ζήτησε από τα 28 κράτη μέλη να δώσουν τα υπόλοιπα 2,5 δισεκατομμύρια.
"Οι χρηματοδοτήσεις δεν αποφασίστηκαν" χθες από τους ευρωπαίους ηγέτες, παραδέχτηκε ο πρόεδρος της Γαλλίας Φρανσουά Ολάντ.
Η Επιτροπή είχε ανακοινώσει πριν από μερικές εβδομάδες ότι έθεσε τις βάσεις ενός σχεδίου κοινής δράσης, αλλά η Άγκυρα είχε παγώσει την αισιοδοξία της λέγοντας ότι δεν το έχει ακόμη εγκρίνει.
Το περιεχόμενο του σχεδίου δράσης είναι γνωστό. Η ΕΕ ζητεί από την Τουρκία, που φιλοξενεί ήδη 2,2 εκατομμύρια πρόσφυγες κυρίως Σύρους, να σταματήσει την αναχώρησή τους προς την Ευρώπη δίνοντάς της τα οικονομικά μέσα να τους φιλοξενήσει για περισσότερο χρονικό διάστημα.
Το θέμα αναμένεται να συζητηθεί επίσης τη Δευτέρα από τον Ντόναλντ Τουσκ και τον τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στο περιθώριο της συνόδου κορυφής της G20, της Ομάδας των 20 πλουσιότερων χωρών του πλανήτη, που θα διεξαχθεί στο τουρκικό θέρετρο της Αττάλειας.
Οι ευρωπαίοι ηγέτες συμφώνησαν επίσης να ιδρύσουν ένα ταμείο έκτακτης βοήθειας για την Αφρική ύψους 1,8 δισεκατομμυρίου ευρώ με αντάλλαγμα οι αφρικανικές χώρες να καταβάλλουν προσπάθειες ώστε να σταματήσουν τις αφίξεις παράτυπων μεταναστών στην Ευρώπη.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία θα αποδεσμεύσει το ποσό αυτό από τον προϋπολογισμό της ΕΕ, κάλεσε και εδώ τα 28 κράτη μέλη να συνδράμουν. Ευρωπαϊκές χώρες έχουν υποσχεθεί μέχρι τώρα συνολικά τη χορήγηση 78 εκατομμυρίων ευρώ.
Πέρα από τους "μη επαρκείς πόρους" του ταμείου αυτού, όπως δήλωσε ο νιγηριανός πρόεδρος Μαχαμάντου Ισούφου, η επιμονή των Ευρωπαίων να στέλνουν πίσω στις χώρες τους Αφρικανούς που δεν έχουν νόμιμα έγγραφα προκάλεσε τη δυσαρέσκεια ορισμένων από τους 30 αφρικανούς ηγέτες που ταξίδεψαν στη Μάλτα.
Παρά ταύτα, οι αφρικανοί αξιωματούχοι ενέκριναν μαζί με τους ευρωπαίους εταίρους τους ένα κοινό σχέδιο δράσης με πρωτοβουλίες που πρέπει γρήγορα να τεθούν σε εφαρμογή.