ΒΕΡΟΛΙΝΟ. Τη στιγμή που οι αφίξεις προσφύγων στη Γερμανία φέτος αγγίζουν το ένα εκατομμύριο, η καγκελάριος Αγκελα Μέρκελ γιόρτασε χθες τα 60 χρόνια από την έλευση των πρώτων οικονομικών μεταναστών στη χώρα της, των επονομαζόμενων Gastarbeiter, διακηρύσσοντας ότι η μετανάστευση μπορεί να εμπλουτίσει την κοινωνία της χώρας. Με αυτό τον τρόπο η Μέρκελ φάνηκε να αψηφά τις πιέσεις από μέλη του κυβερνητικού συνασπισμού για την εισροή 964.574 νέων αιτούντων άσυλο τους πρώτους έντεκα μήνες. Μόνο μέσα στον Νοέμβριο οι αφίξεις προσφύγων ξεπέρασαν τις 206.000, ένα νέο ρεκόρ σε μηνιαία βάση, αφού τον Οκτώβριο ο αντίστοιχος αριθμός ήταν 181.166. Μιλώντας μια μέρα μετά τη σαρωτική επικράτηση του ακροδεξιού Εθνικού Μετώπου στη γειτονική Γαλλία, η καγκελάριος εξήρε τη συνδρομή των οικονομικών μεταναστών στη γερμανική οικονομία κατά τη μεταπολεμική περίοδο. «Πολλοί από σας έχετε εμπειρίες τις οποίες δεν μπορούμε εμείς να προσφέρουμε», είπε στους Gastarbeiter και τους απογόνους τους, πολλοί εκ των οποίων κατάγονται από την Τουρκία, την Ελλάδα και τα Βαλκάνια. Η εκδήλωση είχε στόχο τον εορτασμό της 60ής επετείου από την έναρξη του προγράμματος, που έδωσε ώθηση στην τότε δυτικογερμανική οικονομία, μετατρέποντάς την μάλιστα σε μια πολυεθνική κοινωνία.
Η εξοικείωση με περισσότερη από μία κουλτούρες υπήρξε «ένα απίστευτο συν» σε έναν διαρκώς διευρυνόμενο κόσμο με κύριο χαρακτηριστικό την παγκοσμιοποίηση και τον εκμηδενισμό των αποστάσεων. «Ουδείς πρέπει να ξεχάσει τις ρίζες του», πρόσθεσε η Μέρκελ. Λίγο μετά την ομιλία της, ο υπουργός Εσωτερικών Τόμας ντε Μεζιέρ ανακοίνωσε ότι 965.000 πρόσφυγες έφτασαν στη χώρα από τον Ιανουάριο ώς τα τέλη Νοεμβρίου. Η Γερμανία υποδέχεται την πλειονότητα των προσφύγων που εγκαταλείπουν τις πατρίδες τους, τον πόλεμο και την ανέχεια στη Μέση Ανατολή, την Αφρική και την Ασία, αναζητώντας καταφύγιο στην Ευρώπη. Ο συνολικός αριθμός τους αναμένεται φέτος να ξεπεράσει το ένα εκατομμύριο.
Οι τοπικές αρχές μάχονται να διαχειριστούν τη μαζική ροή προσφύγων και ορισμένοι Γερμανοί, ανάμεσά τους και μέλη του συντηρητικού συνασπισμού της καγκελαρίου, ανησυχούν για τις μακροπρόθεσμες κοινωνικές και πολιτισμικές επιπτώσεις της πρωτοφανούς αυτής κλίμακας μετανάστευσης. Ως κόρη προτεστάντη πάστορα που μεγάλωσε στην κομμουνιστική Ανατολική Γερμανία, η Μέρκελ επιμένει στο μήνυμα αλληλεγγύης της έναντι των προσφύγων παρά τις σοβαρές επιφυλάξεις στελεχών της κυβέρνησής της. Στην ομιλία της χαρακτήρισε την ενσωμάτωση αμοιβαία διαδικασία και συνάντηση των προσφύγων και των κατοίκων της Γερμανίας.
Υπενθυμίζεται ότι η προσφυγική κρίση έχει ενισχύσει την υποστήριξη για το αντιμεταναστευτικό κόμμα «Εναλλακτική για τη Γερμανία», το οποίο συγκεντρώνει τώρα πάνω από 10% στις δημοσκοπήσεις. Παρά τις ανησυχίες πάντως για την κρίση, η Μέρκελ δεν δείχνει να χάνει τον έλεγχο της εξουσίας, καθώς ουδείς μοιάζει να την απειλεί, ούτε από αριστερά ούτε από δεξιά. Προβάλλοντας τα πλεονεκτήματα της μετανάστευσης, η καγκελάριος έχει ανακρούσει πρύμναν από την προηγούμενη θέση της, πριν από πέντε χρόνια, ότι η πολυπολιτισμική κοινωνία στη Γερμανία απέτυχε. Το χθεσινό μήνυμά της ήταν ακριβώς το αντίθετο: «Πρέπει να μάθουμε, όπως και όσοι ζουν στη Γερμανία εκατοντάδες χρόνια ότι η ανοιχτή κοινωνία και η περιέργεια για άλλους πολιτισμούς δεν μας αφαιρεί κάτι, αλλά μας κάνει πλουσιότερους», είπε χαρακτηριστικά.