Το 2015 δεν ήταν η χρονιά της προσφυγικής κρίσης – ήταν όμως η χρονιά κατά την οποία η προσφυγική κρίση έφθασε στην Ευρώπη. Σε παγκόσμιο επίπεδο, 60 εκατομμύρια άνθρωποι υποχρεώθηκαν τη χρονιά που πέρασε να εγκαταλείψουν τις εστίες τους, με τη διεθνή κοινότητα αδιάφορη ή ανίκανη να καλύψει τις ανάγκες πολλών εξ αυτών.
Το ένα εξηκοστό του αριθμού αυτού (περίπου 1 εκατομμύριο) έφθασε το 2015 στην Ευρώπη, ως επί το πλείστον διαμέσου της Ελλάδας. Μέσα σε λίγες εβδομάδες, το καλοκαίρι του 2015, η έννοια της προσφυγιάς, θεωρητική ώς χθες για πολλούς κατοίκους της Γηραιάς Ηπείρου, έγινε χειροπιαστή, επενδύθηκε με εικόνες που συγκλόνισαν την κοινή γνώμη και προξένησε οξύτατες και συνεχιζόμενες διαμάχες.
Η χρονιά που πέρασε θα μείνει στη συλλογική μνήμη ως η χρονιά του πλέον πολύνεκρου ναυαγίου στη Μεσόγειο (περίπου 800 ψυχές τον Απρίλιο στα ανοιχτά της Λιβύης), ως η χρονιά που οι στατιστικές έγιναν πρόσωπα και ο κόσμος δάκρυσε με τη φωτογραφία του 3χρονου Αϊλάν, που ξεβράστηκε στις ακτές της Αλικαρνασσού, αποτυπώνοντας σε μια εικόνα τον φόβο κάθε γονιού.
Θα θυμόμαστε επίσης το 2015 για την εικόνα του στρατιωτικού από τη Ρόδο που διασώζει από τα αφρισμένα νερά τη γυναίκα από την Ερυθραία και τις άπειρες άλλες εικόνες αυτοθυσίας εθελοντών που βοηθούν τους ανθρώπους που φθάνουν στις ακτές της Λέσβου, που χρειάζονται περίθαλψη στη Σερβία και φαγητό στη Σλοβενία.
Οταν, τον Αύγουστο, η Ουγγαρία έκλεισε τον κεντρικό σταθμό της Βουδαπέστης για τους πρόσφυγες και δημιουργήθηκε το αδιαχώρητο, η Γερμανία αποφάσισε να αφήσει τα τρένα να περάσουν. Οι εικόνες των Γερμανών που συνωστίζονταν στον σταθμό του Μονάχου για να καλωσορίσουν και να βοηθήσουν τους νεοαφιχθέντες σημάδεψαν επίσης τη χρονιά, δείχνοντας ένα διαφορετικό πρόσωπο της Γερμανίας.
Λόγω της οικονομικής της ευρωστίας, η Γερμανία έγινε προορισμός για την πλειονότητα των προσφύγων, στοιχείο που δημιούργησε μεγάλες εντάσεις στο εσωτερικό της χώρας. Οι πόροι και το ανθρώπινο δυναμικό που κινητοποίησε το γερμανικό κράτος προκειμένου να εξυπηρετήσει το 1 εκατομμύριο ανθρώπους που έφθασαν στη χώρα φέτος ήταν πολύ λιγότερα από όσο απαιτούνταν, με αποτέλεσμα να πέσει τεράστιο βάρος στις πλάτες των εθελοντών, κάτι που αναγνώρισε η Γερμανίδα καγκελάριος Μέρκελ στο χθεσινό διάγγελμά της.
Οι πολιτικές δυνάμεις που διαφωνούν με την εισδοχή προσφύγων (PEGIDA, AFD) ενισχύθηκαν, ενώ σε πανευρωπαϊκό επίπεδο τη μεγαλύτερη εχθρότητα απέναντι στους πρόσφυγες εξέφρασαν χώρες όπως η Ουγγαρία, που τους απέκλεισε με φράχτη, και η Τσεχία, της οποίας ο πρόεδρος έφθασε να μιλήσει για «οργανωμένη εισβολή».