Ερωτηθείς ποια είναι η μεγαλύτερη πρόκληση για την αμερικανική εθνική ασφάλεια, ο υποψήφιος για το χρίσμα των Δημοκρατικών, Μπέρνι Σάντερς, απαντά «η κλιματική αλλαγή». Είναι αλήθεια ότι καμία ξένη δύναμη και καμία τρομοκρατική οργάνωση δεν απειλεί εκατομμύρια ζωές σε πυκνοκατοικημένες παράκτιες ζώνες των ΗΠΑ με την προβλέψιμη βεβαιότητα που αυτές απειλούνται από την άνοδο της στάθμης των ωκεανών και τους όλο και σφοδρότερους κυκλώνες.
Αλλά η επίκληση του σοβαρότατου αυτού ζητήματος δεν απαλλάσσει τον Σάντερς από την ανάγκη να αρθρώσει συνεκτικό και πειστικό λόγο στην εξωτερική πολιτική – κάτι που αποφεύγει συστηματικά. Οι νεαροί ψηφοφόροι που παρακολουθούν τον Σάντερς να ανατέμνει με ριζοσπαστική ματιά τις παθογένειες του αμερικανικού πολιτικού και οικονομικού συστήματος, δυσκολεύονται να διακρίνουν τι το καινούργιο φέρνει στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής.
Περί πολεμικών… πολιτικών
Στον κατάλογο των μεγαλοσυμφερόντων, τα οποία ο Σάντερς υπόσχεται με πάθος να πολεμήσει, σπανίως μνημονεύονται οι κολοσσοί του στρατιωτικοβιομηχανικού συμπλέγματος, κάτι που οδηγεί τους εξ αριστερών επικριτές του να υποστηρίζουν ότι ο προοδευτισμός του 74χρονου γερουσιαστή σταματάει στα αμερικανικά σύνορα. Ο «αντάρτης» υποψήφιος για το χρίσμα των Δημοκρατικών έχει ψηφίσει υπέρ των επεμβάσεων στο Κόσοβο, στο Αφγανιστάν και στη Λιβύη, έχει ταχθεί υπέρ των συνεχιζόμενων αμερικανικών βομβαρδισμών με μη επανδρωμένα αεροσκάφη σε σειρά χωρών και έχει εμπλακεί στη συζήτηση για το νέο μαχητικό F-35, όχι για να καταγγείλει το αστρονομικό κόστος του ή τη χρησιμότητά του, αλλά για να πιέσει ώστε τα νέα αεροσκάφη να σταθμεύσουν στην πόλη του, στο Μπέρλιγκτον του Βερμόντ.
Στο τελευταίο ντιμπέιτ ανάμεσα στον Σάντερς και στη Χίλαρι Κλίντον, έγινε για μία ακόμη φορά σαφές ότι στην εξωτερική πολιτική, ο Σάντερς παίζει εκτός έδρας απέναντι σε μία αντίπαλο που έχει περάσει τέσσερα χρόνια ως επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ και οκτώ χρόνια ως πολιτικά δραστήρια Πρώτη Κυρία στο Λευκό Οίκο. Η Κλίντον καλεί τους ψηφοφόρους να επιλέξουν την υποψήφια που θα είναι σε θέση να παίρνει αποφάσεις από την πρώτη ημέρα, αντί του υποψηφίου που δεν έχει παρά ελάχιστη εμπειρία στην εξωτερική πολιτική.
Χτυπήματα κάτω από τη ζώνη
Τα πράγματα για την Κλίντον δεν είναι εύκολα ούτε καν στο κατεξοχήν πεδίο ειδίκευσής της. Ο Σάντερς τής επιτίθεται με κύριο όπλο την ψήφο της, το 2002, υπέρ της εισβολής στο Ιράκ. Η σημαντική συμβολή του Σάντερς στη δημόσια συζήτηση είναι ότι δεν αφήνει την αμερικανική κοινή γνώμη να ξεχάσει την ευθύγραμμη σχέση ανάμεσα στην αμερικανική εισβολή του 2003 και στη διάλυση κρατών που έθρεψε το ISIS. Στην ιστοσελίδα του, ο Σάντερς έχει αναρτήσει το κείμενο με το οποίο τότε προέβλεπε τι θα συμβεί μετά την ανατροπή του Σαντάμ Χουσεΐν και καλεί τους ψηφοφόρους να το διαβάσουν και να κρίνουν εάν έχει επιβεβαιωθεί. «Μία ψήφος το 2002 δεν είναι σχέδιο κατά του ISIS. Πρέπει να κοιτάξουμε τις απειλές που αντιμετωπίζουμε τώρα», του απάντησε την Πέμπτη η Κλίντον.
Ως προς τις απειλές αυτές, οι προτάσεις της Κλίντον είναι συστηματικά πιο «σκληρές» από τις απαντήσεις του Λευκού Οίκου του Μπαράκ Ομπάμα, με τις οποίες συντάσσεται ο Σάντερς. Παρά το γεγονός ότι τόσο ο Σάντερς όσο και η Κλίντον υποστηρίζουν ότι οι αμερικανικές χερσαίες δυνάμεις δεν πρέπει να επανέλθουν στη Μέση Ανατολή (με την εξαίρεση μερικών χιλιάδων εκπαιδευτών και μελών των ειδικών δυνάμεων) η Κλίντον έχει εκφραστεί υπέρ της δημιουργίας ζωνών απαγόρευσης πτήσεων πάνω από τη Συρία. Ο Σάντερς υποστηρίζει πως οι ζώνες χρειάζονται επιτήρηση και αυτό θα εμπλέξει τις ΗΠΑ σε κλιμακούμενο πόλεμο απέναντι στον Ασαντ και στον βασικό προστάτη του, που δεν είναι άλλος από τη Ρωσία.
Επίσης, παρότι και οι δύο υποψήφιοι έχουν επαινέσει την πυρηνική συμφωνία με το Ιράν, η Κλίντον παρουσιάζει τον Σάντερς ως υπερβολικά ήπιο απέναντι στην Τεχεράνη, κλείνοντας το μάτι στους πιο συντηρητικούς κύκλους του κατεστημένου στις ΗΠΑ και στο Ισραήλ. Οι κύκλοι αυτοί έχουν «ψηφίσει με το πορτοφόλι» την Κλίντον, παρά το γεγονός ότι ο Σάντερς είναι εβραϊκής καταγωγής.