Το Βίζεγκραντ είναι μια γραφική λουτρόπολη στην όχθη του Δούναβη, 35 χιλιόμετρα από τη Βουδαπέστη, στα σύνορα με τη Σλοβακία. Τελευταία έχει αρχίσει να γίνεται ευρέως γνωστό για τη «φιλοδοξία» του να διεκδικήσει ρόλο στα ευρωπαϊκά πολιτικά και οικονομικά δρώμενα, με θορυβώδη ενίοτε τρόπο, με πιο πρόσφατο παράδειγμα τη σταυροφορία για απομόνωση της Ελλάδας στο προσφυγικό ζήτημα.
Ας πάμε όμως λίγο πίσω, στον… Μεσαίωνα, όταν το Βίζεγκραντ ήταν η έδρα και το κέντρο ισχύος του βασιλείου των Ούγγρων. Εκεί, στο περίφημο παλάτι του Ούγγρου ηγεμόνα Καρόλου Α΄ το 1335, έγινε μια σύναξη ηγεμόνων της περιοχής που σήμερα περικλείεται στα σύνορα Ουγγαρίας, Τσεχίας, Σλοβακίας και Πολωνίας και έθεσαν τις βάσεις μιας συνεργασίας σε τελωνειακό επίπεδο. Σύμφωνα, μάλιστα, με κάποιους ιστορικούς, έκοψαν για ένα διάστημα και κοινό νόμισμα. Αιώνες μετά, και συγκεκριμένα στις αρχές της δεκαετίας του ‘90 (1991), συγκεντρώθηκαν στο Βίζεγκραντ οι «απόγονοι» των ηγεμόνων του Μεσαίωνα και συμφώνησαν να διεκδικήσουν από κοινού την ένταξη των απελευθερωμένων πλέον από τη «σοβιετική ηγεμονία» κρατών τους στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Ηταν οι ηγέτες της Ουγγαρίας –σε ρόλο οικοδεσπότη, όπως και στον Μεσαίωνα– της Πολωνίας, της Τσεχίας και της Σλοβακίας, που συγκρότησαν σ’ εκείνη τη σύναξη την ομάδα Βίζεγκραντ, η οποία έκανε ιδιαίτερα αισθητή την παρουσία της με το ξέσπασμα της προσφυγικής κρίσης, αρνούμενη να δεχθεί πρόσφυγες στη βάση του καταμερισμού που αποφασίστηκε στη Σύνοδο Κορυφής στις Βρυξέλλες και υψώνοντας το «λάβαρο» του αποκλεισμού των βορείων συνόρων της Ελλάδας.
Οι Ευρωπαίοι είδαν στην αρχή με θετικό μάτι την πρωτοβουλία του Βίζεγκραντ, η οποία με το πέρασμα του χρόνου άρχισε να διαμορφώνει και να προωθεί δική της ατζέντα. Μετά την έλευση στην εξουσία του Βίκτορ Ορμπαν στην Ουγγαρία, η ομάδα αυτοπροβάλλεται ως ο πυρήνας μιας αναδυόμενης «νέας Ευρώπης» με διακριτά χαρακτηριστικά απέναντι στην «παλιά».
Στις Βρυξέλλες και τις άλλες «γερασμένες» ευρωπαϊκές δημοκρατίες, όμως, άρχισαν να ανησυχούν με τις αποφάσεις τόσο της κυβέρνησης Ορμπαν όσο και αυτής των ομοϊδεατών της στην Πολωνία, να θέσουν υπό ασφυκτικό έλεγχο τα δημόσια μέσα ενημέρωσης και να χειραγωγήσουν τη Δικαιοσύνη, καθώς και για την ξενοφοβική έως ρατσιστική ρητορική τους στα θέματα των προσφύγων. Παρά ταύτα, οι ηγέτες της, «με πρώτο βιολί» τον Ορμπαν, συνεχίζουν απτόητοι τη συντεταγμένη τους πολιτική εντός Ε.Ε., η οποία στον πυρήνα της επιδιώκει τη διατήρηση της εθνικής κυριαρχίας των κρατών σε μια φεντεραλιστική Ευρώπη, γεγονός που τους ταυτίζει με την ατζέντα του Ντέιβιντ Κάμερον. Ταυτόχρονα, επιχειρούν να διευρύνουν την ομάδα με άλλα γειτονικά κράτη του παλαιού γερμανικού τόξου επιρροής, όπως η Βουλγαρία, η Ρουμανία και ίσως η ΠΓΔΜ.
Κινούνται οι πολιτικές τους ελίτ στον αστερισμό του εθνικισμού της ακροδεξιάς και του ρατσισμού; Οχι ακριβώς, λένε Ευρωπαίοι αναλυτές που παρακολουθούν την πορεία των διεργασιών σε αυτές τις χώρες.
«Περισσότερο τούς κατατάσσουν στους national conservatism (εθνοσυντηρητικούς) παρά στην εθνικολαϊκιστική ακροδεξιά», λέει στην «Κ» διπλωματική πηγή. Η εμμονή, πάντως, στην απομόνωση της Ελλάδας στο προσφυγικό έφερε τον Ορμπαν πριν από λίγες ημέρες στη Σόφια, σε μια προσπάθεια να πείσει τον Μπόικο Μπορίσοφ να κλείσει τα σύνορα με την Ελλάδα. Ο Βούλγαρος ηγέτης δεν έδειξε ιδιαίτερα πρόθυμος.
Γι’ αυτό τον κάλεσαν στην επικείμενη (αύριο) συνεδρίαση της ομάδας Βίζεγκραντ στην Πράγα, όπου θα επιχειρήσουν να τον πείσουν.