Εκατοντάδες επιστολές και φωτογραφίες αποκαλύπτουν μια ιστορία αγάπης και εγκάρδιας φιλίας ανάμεσα στον Προκαθήμενο της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας (1978-2005) Πάπα Ιωάννη Παύλο Β’ και μια παντρεμένη γυναίκα από την Πολωνία, τη φιλόσοφο Αννα-Τερέζα Τιμιενιέσκα. Πρόκειται για μια βαθιά ανθρώπινη σχέση που κρατήθηκε μακριά από τα αδιάκριτα βλέμματα για πάνω από τριάντα χρόνια. Οι επιστολές και τα σημειώματα, που φυλάσσονται στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Πολωνίας, αποκαλύπτουν μια ξεχωριστή πλευρά του Πάπα, που άφησε την τελευταία του πνοή το 2005.
Η στενή φιλιά των δύο ξεκίνησε το 1973, οπότε η Τιμιενιέσκα επικοινώνησε με τον τότε αρχιεπίσκοπο Κρακοβίας, Κάρολο Βοϊτίλα, τον μετέπειτα Πάπα Ιωάννη Παύλο Β’, προκειμένου να ανταλλάξουν απόψεις για ένα βιβλίο φιλοσοφίας που είχε συγγράψει. Η πενηντάχρονη γυναίκα, μάλιστα, είχε ταξιδέψει από τις ΗΠΑ στην Πολωνία για να συζητήσουν το έργο του. Λίγο αργότερα, το ζευγάρι άρχισε να αλληλογραφεί. Αρχικά, τα γράμματα του Βοϊτίλα ήταν τυπικά, αλλά, καθώς η φιλία τους εξελισσόταν, το περιεχόμενο έγινε πιο προσωπικό. Ετσι, το ζευγάρι αποφάσισε να συνεργαστεί σε μία νέα έκδοση του βιβλίου του Βοϊτίλα «Σε ενεργό πρόσωπο». Οι δυο τους συναντήθηκαν πολλές φορές, άλλοτε μόνοι και άλλοτε παρουσία του γραμματέως του Βοϊτίλα, ενώ συνέχισαν να ανταλλάσσουν επιστολές.
Το 1974, ο Βοϊτίλα έγραφε ότι ξαναδιάβαζε τις τέσσερις επιστολές που του είχε γράψει η γυναίκα εντός ενός μηνός, γιατί «ήταν γεμάτες νόημα και ήταν βαθιά προσωπικές». Ακόμα και στις φωτογραφίες ο Κάρολος Βοϊτίλα εμφανίζεται ήρεμος και χαλαρός. Μάλιστα, όπως αποκαλύπτεται, είχε προσκαλέσει τη φιλόσοφο να τον ακολουθήσει στις χειμερινές του διακοπές, για σκι ή για περιπάτους στην εξοχή, ενώ φαίνεται ότι συμμετείχε και σε ένα ομαδικό ταξίδι που οργάνωσε ο Πάπας και τον επισκέφθηκε και στο Βατικανό.
Το 1976, ο καρδινάλιος Βοϊτίλα συμμετείχε σε συνέδριο της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας στις ΗΠΑ, και η κυρία Τιμιενιέσκα τον προσκάλεσε να μείνει με την οικογένεια της στο εξοχικό τους στη Νέα Αγγλία, όπου φαίνεται ότι του αποκάλυψε τα βαθιά συναισθήματα που έτρεφε για αυτόν. Οπως διαφαίνεται από τις επιστολές εκείνης της περιόδου, ο Βοϊτίλα αναζητεί να βρει νόημα στη φιλία που τους συνδέει, με χριστιανικούς, όμως, όρους. Σε μία επιστολή του, η οποία χρονολογείται στον Σεπτέμβριο του 1976, ο Πάπας γράφει: «Αγαπητή μου Τερέζα, έλαβα και τις τρεις επιστολές σου. Γραφείς ότι έχoυμε απομακρυνθεί, αλλά δεν μπορώ να βρω απάντηση σε αυτό», ενώ λίγο αργότερα της γράφει ότι η ίδια είναι «θείο δώρο». Η Μάρσα Μαλινόφσκι, έμπορος σπάνιων χειρογράφων, που διαπραγματεύθηκε την πώληση των επιστολών, υποστηρίζει ότι η Τιμιενιέσκα ερωτεύτηκε τον καρδινάλιο Βοϊτίλα ήδη από τις πρώτες ημέρες της σχέσης τους. «Αυτό φαίνεται πολύ καθαρά μέσα από την αλληλογραφία τους. Mέσα από τις επιστολές αποκαλύπτεται, εξάλλου, ότι ο Βοϊτίλα είχε δωρίσει στη γυναίκα ένα είδος ροζαρίου που φοριέται γύρω από τους ώμους.
Σε γράμμα που χρονολογείται στις 10 Σεπτεμβρίου 1976 έγραφε: «Ηδη από την περασμένη χρονιά, έψαχνα για μια απάντηση σε αυτές τις λέξεις, “σου ανήκω”, και τελικά, προτού φύγω από την Πολωνία, βρήκα τον τρόπο: ένα ροζάριο. Η διάσταση στην οποία σε δέχομαι και σε νιώθω παντού, σε κάθε κατάσταση, όταν είσαι κοντά, αλλά και όταν είσαι μακριά».
Οταν ο Βοϊτίλα ανέλαβε τα καθήκοντα του Προκαθήμενου της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας έγραφε: «Γράφω έτσι ώστε η αλληλογραφία μας να εξακολουθήσει. Υπόσχομαι ότι θα θυμάμαι τα πάντα σε τούτο το νέο στάδιο του ταξιδιού μου».
Ο καρδινάλιος Βοϊτίλα είχε φιλικές σχέσεις με αρκετές γυναίκες, ανάμεσα στις οποίες και η ψυχίατρος Ουάντα Πολτάφσκα, με την οποία αλληλογραφούσε πολλά χρόνια. Ομως, οι επιστολές του προς την Τιμιενιέσκα είναι έντονα συναισθηματικές, σαν να προσπαθούσε ο ιεράρχης να βρει το νόημα σε αυτή τη σχέση.