ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ. Αποφασισμένος να κλείσει το κεφάλαιο Γκουαντάναμο, έστω και με προεδρικό διάταγμα, εφόσον το Κογκρέσο εξακολουθεί να αντιδρά, εμφανίστηκε χθες ο Αμερικανός πρόεδρος Ομπάμα. Στη στρατιωτική φυλακή στην αμερικανική βάση στην Κούβα κρατούνται ακόμη χωρίς προοπτική απελευθέρωσης, χωρίς απαγγελία κατηγοριών και χωρίς δίκη δεκάδες συλληφθέντες της περιόδου 2001-2002.
«Ας κλείσουμε αυτό το κεφάλαιο», είπε ο Μπαράκ Ομπάμα. «Η λειτουργία αυτών των εγκαταστάσεων αντιβαίνει στις αξίες μας. Θεωρείται κηλίδα στην ευρύτερη προσήλωσή μας στο κράτος δικαίου».
Το σχέδιο που παρουσίασε χθες ο Αμερικανός πρόεδρος περιλαμβάνει 13 πιθανές τοποθεσίες στις ηπειρωτικές ΗΠΑ, όπου θα μεταφερθούν όσοι από τους κρατουμένους δεν απελευθερωθούν. Ο πληθυσμός της στρατιωτικής φυλακής, που στο παρελθόν ανήλθε στους 780 κρατουμένους, βρίσκεται σήμερα στους 91. Χθες, ο Ομπάμα δεσμεύθηκε ότι η απελευθέρωση των 35, που έχει ήδη εγκριθεί, θα προχωρήσει.
Το ερώτημα, όμως, του τι θα συμβεί με τους υπόλοιπους 56 συνεχίζει να προξενεί έντονες αντιδράσεις. Ο ύπατος αρμοστής του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα Ζεΐντ Ραάντ αλ Χουσεΐν καλωσόρισε την πρόταση του Αμερικανού προέδρου και σημείωσε ότι κανένας κρατούμενος δεν πρέπει να παραμείνει έγκλειστος επ’ αόριστον χωρίς απαγγελία κατηγοριών ή δίκη. «Ολοι οι κρατούμενοι στο Γκουαντάναμο πρέπει να μεταφερθούν σε κανονικές φυλακές στις ΗΠΑ ή σε άλλες χώρες, όπου μπορούν να διεξαχθούν δίκαιες δίκες ενώπιον τακτικών δικαστηρίων, σύμφωνα με τους διεθνείς κανόνες», είπε ο Αλ Χουσεΐν. «Εάν δεν υπάρχουν επαρκή στοιχεία για να κατηγορηθούν για κάποιο αδίκημα, πρέπει να αφεθούν ελεύθεροι στη χώρα τους και, αν βρίσκονται υπό διωγμό στη χώρα τους, να αφεθούν σε τρίτη χώρα».
Ο επικεφαλής των Ρεπουμπλικανών στη Γερουσία, Μιτς Μακ Κόνελ αντέδρασε στην πρόταση Ομπάμα με τον αναμενόμενο απορριπτικό τρόπο. «Θα εξετάσουμε το σχέδιο του πρόεδρου», είπε ο Μακ Κόνελ. «Αλλά εφόσον περιλαμβάνει τη μεταφορά επικίνδυνων τρομοκρατών σε σωφρονιστικά καταστήματα σε αμερικανικούς δήμους, πρέπει να ξέρει ότι το Κογκρέσο έχει εκφράσει διακομματικά την άρνησή του στην πρόταση αυτή».
Ο Ομπάμα σημείωσε ότι ο προκάτοχός του Τζορτζ Μπους, στα τελευταία χρόνια της προεδρίας του, απελευθέρωσε εκατοντάδες κρατουμένους από το Γκουαντάναμο και σκόπευε να το κλείσει, ενώ ο Ρεπουμπλικανός αντίπαλός του για την προεδρία, πρώην αιχμάλωτος πολέμου Τζον Μακ Κέιν, είχε επίσης υποσχεθεί να το κλείσει. Επίσης, ο Αμερικανός πρόεδρος επικαλέστηκε οικονομικά επιχειρήματα, δηλώνοντας ότι η κράτηση σε φυλακές επί αμερικανικού εδάφους θα κοστίσει στους φορολογουμένους 65 ώς 85 εκατ. δολάρια λιγότερα από ό,τι η συνεχιζόμενη κράτηση στην Κούβα. Ο Αμερικανός πρόεδρος υπέβαλε τις σχετικές προτάσεις στο Κογκρέσο, ζητώντας να «σταθμίσει δίκαια» την υπόθεση.
Εφόσον όμως η έκκληση πέσει στο κενό, o Αμερικανός πρόεδρος θεωρείται πιθανό να εκδώσει διάταγμα για το κλείσιμο της φυλακής, όπως υπονοεί και η δέσμευσή του να μην αφήσει το ζήτημα στον ή στη διάδοχό του.