ΜΠΡΑΖΙΛΙΑ. Ο γκριζομάλλης γερουσιαστής από τα δυτικά σύνορα της Βραζιλίας φορούσε ακόμη τις πιτζάμες του όταν άνδρες της ομοσπονδιακής αστυνομίας χτύπησαν την πόρτα της σουίτας του στη «Βασιλική Τουλίπα», το πολυτελές φουτουριστικό ξενοδοχείο που φιλοξενεί μεγάλο μέρος της πολιτικής ελίτ της χώρας. Τα ρολόγια έδειχναν 6 π.μ.
Οι αστυνομικοί είχαν στα χέρια τους μια μυστική ηχογράφηση που έμοιαζε να έχει βγει από σενάριο χολιγουντιανού θρίλερ. Ο εν λόγω γερουσιαστής, ο Ντελτσίντιο ντο Αμαράλ, «πιάστηκε στα πράσα» καθώς περιέγραφε λεπτομερώς σχέδιο φυγάδευσης στο εξωτερικό, με ιδιωτικό αεροπλάνο, ενός επιχειρηματία της πετρελαϊκής βιομηχανίας που εμπλέκεται στο μέγα σκάνδαλο το οποίο συγκλονίζει τη Βραζιλία: αυτό του κολοσσού της Petrobras.
Μέχρι εκείνο το πρωινό, στα τέλη του περασμένου Νοεμβρίου, ο 61χρονος Αμαράλ ήταν ο ισχυρότερος παράγοντας του κυβερνώντος Κόμματος Εργατών στη Γερουσία της Βραζιλίας. Πέρασε κάμποσες εβδομάδες στη φυλακή προτού κλείσει συμφωνία με τους εισαγγελείς, αφού προηγουμένως τους έδωσε σειρά ενοχοποιητικών στοιχείων για πρώην συντρόφους του, οδηγώντας την κυβέρνηση της προέδρου Ντίλμα Ρούσεφ στο χείλος της κατάρρευσης.
«Μια ευκαιρία»
«Ενιωσα σαν να είχα προσκρούσει σε τοίχο ύστερα από καταδίωξη υψηλής ταχύτητας. “Τα έκανα θάλασσα” και αισθάνθηκα ότι χρειαζόμουν μια ευκαιρία για να επανορθώσω. Πρέπει να είναι κανείς πραγματιστής», δηλώνει ο κ. Αμαράλ, ο οποίος αποφυλακίστηκε τον Φεβρουάριο.
Οι διωκτικές αρχές έδωσαν στην υπόθεση Αμαράλ την κωδική ονομασία «επιχείρηση Κατιλίνα», παραπέμποντας στον Ρωμαίο πατρίκιο του 1ου αιώνα π.Χ., ο οποίος έμεινε στην Ιστορία για τη συνωμοσία του εναντίον της αριστοκρατικής Συγκλήτου. Οι αποκαλύψεις του μας δίνουν μια ιδέα για το πώς ένα κόμμα που ανέβηκε στην εξουσία με την υπόσχεση ότι θα πατάξει τη διαφθορά μιας προνομιούχας πολιτικής ελίτ κατέληξε να αναπαράγει τις πρακτικές των προκατόχων του. Ακόμη και ο δικαστής που αρχικά επαινέθηκε για το θάρρος του να κινήσει διώξεις εναντίον των ισχυρών σήμερα τελεί και ο ίδιος υπό δικαστική δίωξη για αποκάλυψη στοιχείων της ανάκρισης.
Η αναταραχή ξεκίνησε προ διετίας, οπότε οι εισαγγελείς άρχισαν να ξετυλίγουν το σκάνδαλο γύρω από την εθνική πετρελαϊκή βιομηχανία Petrobras. Προμηθευτές κατέβαλαν μίζες της τάξης των 3 δισ. δολαρίων σε κρατικούς αξιωματούχους, οι οποίοι, με τη σειρά τους, χρηματοδοτούσαν τις προεκλογικές εκστρατείες των κομμάτων που συμμετέχουν στον κυβερνητικό συνασπισμό. Εκτοτε έχουν φυλακισθεί περισσότεροι από 40 πολιτικοί, επιχειρηματίες και μεσάζοντες της «μαύρης» αγοράς.
Πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα οικονομικά σκάνδαλα στον αναπτυσσόμενο κόσμο. Εκτυλίχθηκε σε μια περίοδο τεράστιων οικονομικών προκλήσεων, καθώς η πτώση στις τιμές των πρώτων υλών εκτόξευσε την ανεργία στο 9,5% έναντι 6,8% που ήταν ένα χρόνο πριν. Η διπλή κρίση, οικονομική και πολιτική, έθεσε σε δεινή δοκιμασία τις διεθνείς φιλοδοξίες της Βραζιλίας τη χειρότερη δυνατή στιγμή, καθώς ο γίγαντας της Λατινικής Αμερικής πλήττεται από τον ιό Ζίκα, ενώ προετοιμάζεται και για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του καλοκαιριού.