ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ – ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ. Σε λίγες ώρες θα γνωρίζουμε αν η Μεγάλη Βρετανία θα μείνει ή θα φύγει από την ευρωπαϊκή οικογένεια. Αν αποφασίσει να φύγει τότε θα ταρακουνήσει τα πολιτικά θεμέλια της ηπείρου αλλά ακόμα και αν αποφασίσει να μείνει η Ε.Ε. θα έχει αλλάξει μια για πάντα.
Από το 1957, όταν υπογράφτηκε από έξι χώρες η συμφωνία της Ρώμης για μία Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα και μέχρι σήμερα, 59 χρόνια αργότερα, κανένα κράτος μέλος από τα 28 που πλέον συμμετέχουν δεν έχει φύγει. Με μία έξοδο κράτους μέλους, οι πολλαπλές κρίσεις που αντιμετωπίζει ήδη η Ευρώπη καθώς προσπαθεί να τα βγάλει πέρα με οικονομικά προβλήματα, τεράστια χρέη σε μερικές χώρες, τις πρωτοφανείς μεταναστευτικές ροές, την πολιτική αστάθεια σε διάφορες χώρες αλλά και την αύξηση του λαϊκισμού και των αντιευρωπαϊκών κομμάτων θα οξυνθούν πολύ σημαντικά.
Από την πιο μικρή συνέπεια, ότι για τα επόμενα χρόνια η ΕΕ θα ασχολείται σε πολύ μεγάλο βαθμό με τις διαπραγματεύσεις για την νέα σχέση μεταξύ ΕΕ και Βρετανίας και όχι με τα υπόλοιπα προβλήματα της, μέχρι την πιο σημαντική , ότι θα δώσει δηλαδή τεράστια δύναμη στα αντιευρωπαϊκά κόμματα που αν βρεθούν στην εξουσία θα κάνουν και αυτά με την σειρά τους δημοψηφίσματα θέτοντας σε κίνδυνο ολόκληρο το οικοδόμημα. Μέσα στον επόμενο χρόνο θα εξελιχτούν εκλογές στα τρία ίσως πιο σημαντικά κράτη της ΕΕ, Ολλανδία Γαλλία και Γερμανία και οι σημερινές εξελίξεις αναμένεται να επιρεάσουν πολύ έντονα τα εκλογικά αποτελέσματα. Ο ακραίος ευρωσκεπτικιστής Ολλανδός Γ. Βίλντερς που βλέπει τις δημοσκοπήσεις να τον φέρνουν ακόμα και πρώτο κόμμα δήλωνε πως μία έξοδος της Αγγλίας από την ΕΕ θα δημιουργούσε μία “πατριωτική άνοιξη που θα τελείωνε μία και καλή την Ευρωπαϊκή Ένωση” ενώ αντίστοιχες απόψεις έχει εκφράσει η Γαλλίδα Μαρί Λε Πεν.
Ακόμα όμως και αν αποφασίσουν οι Βρετανοί να παραμείνουν στην Ευρώπη οι αλλαγές θα είναι αναπόφευκτες. Ο κ. Κάμερον με την συμφωνία που εξασφάλισε τον Φεβρουάριο από τους ευρωπαίους εταίρους του βασικά βάζει ένα φραγμό σε αυτό που πολλά κράτη μέλη βλέπαν ως φυσική εξέλιξη, δηλαδή μία πιο στενά συνδεδεμένη ομοσπονδιακή ένωση.
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες από την επομένη μέρα θα πρέπει να σκεφτούνε πιο δρόμο θα επιλέξουν και τι αλλαγές είναι διατεθειμένοι να κάνουν. Το επιχείρημα ότι οι Βρετανοί ψήφισαν να παραμείνουν στην ευρωπαϊκή οικογένεια και έτσι δε υπάρχει λόγος για οποιαδήποτε αλλαγή δεν ακούγεται πλέον από κανέναν.
Στους διαδρόμους του Συμβουλίου αυτό που ακούγεται κυρίως είναι “τι έχει πάει τόσο λάθος;” ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια. Διπλωμάτες και αξιωματούχοι τονίζουν ότι υπάρχει πολύ μεγάλη απόσταση ανάμεσα σε αυτά που αποφασίζεται στα δωμάτια διαπραγμάτευσης και σε αυτά που εφαρμόζονται στα κράτη μέλη. “Ο μέσος ευρωπαίος πολίτης δεν καταλαβαίνει τι κάνουμε εδώ και τι αποφάσεις παίρνουμε” λεει ευρωπαίος διπλωμάτης και “αν αυτό δεν αλλάξει άμεσα τότε η κατάρρευση θα είναι θέμα χρόνου προσθέτει.