ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ – ΑΠΟΣΤΟΛΗ. Η δημοσιογραφική αποστολή που διοργάνωσαν από κοινού η αντιπροσωπεία της Κομισιόν στην Αθήνα και η ολλανδική προεδρία και στην οποία συμμετείχε και η «Κ» πραγματοποιήθηκε σε μια ιστορική συγκυρία:
Βρεθήκαμε στις Βρυξέλλες τρεις ημέρες μετά τη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος στο Ηνωμένο Βασίλειο, είδαμε να προσέρχεται για τελευταία φορά στην έδρα της Κομισιόν ο Ντέιβιντ Κάμερον, καθίσαμε στην καρέκλα τού ήδη παραιτηθέντος Βρετανού επιτρόπου Τζόναθαν Χιλ, είδαμε να μονοπωλείται η καθημερινή ενημέρωση των δημοσιογράφων, που γίνεται από τον εκπρόσωπο του Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, από ερωτήσεις σχετικά με το Brexit σε μια αίθουσα στην οποία φαινόταν σαν να είχε μεταφερθεί όλο το δυναμικό του BBC και των λοιπών βρετανικών ΜΜΕ.
Ο κ. Μαργαρίτης Σχοινάς μάταια ανέμενε ερωτήσεις για άλλα θέματα και μόνο έπειτα από καμιά τριανταριά ερωτήσεις σχετικά με την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ε.Ε., έγινε και μία για το αποτέλεσμα των ισπανικών εκλογών, μιας και αυτές είχαν προηγηθεί μια ημέρα πριν.
Αν και σε κάθε ευκαιρία οι κοινοτικοί αξιωματούχοι τονίζουν ότι δεν μπορούν να εκτιμήσουν τις επιπτώσεις όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά συνολικά στην Ε.Ε, το βέβαιο είναι ότι δεν αντικρίζουν με αισιοδοξία το μέλλον.
Οι δέκα στρατηγικές προτεραιότητες τις οποίες είχε θέσει ο σημερινός πρόεδρος της Κομισιόν στην αρχή της θητείας του αποτελούν μάλλον «όνειρο θερινής νυκτός». Οι στρατηγικές αυτές «μπαίνουν στο συρτάρι» ή τουλάχιστον οι περισσότερες από αυτές, ενώ την ίδια ώρα πολλοί από τους πόρους θα πρέπει πλέον να θυσιασθούν στη διαχείριση του post Brexit. Kάτι που δεν αποκλείεται να αποβεί εις βάρος κυρίως των χωρών της ευρωπαϊκής περιφέρειας, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας.
Πέραν του οικονομικού αντικτύπου, βλέπουν να ξεκινά μια περίοδος έντονου διχασμού στην Ε.Ε. Δεν λείπουν εκείνοι που δηλώνουν ότι η μεγάλη διεύρυνση του 2004 ήταν ίσως η αρχή του τέλους και εκτιμούν ότι στην καλύτερη περίπτωση θα επικρατήσει η σχολή του ρεαλισμού έναντι της σχολής της ουτοπίας. Η πρώτη λέει «να δούμε τι μας κρατά μαζί και να μην το καταλύσουμε και αυτό, η δεύτερη είναι οπαδός του φεντεραλιστικού άλματος της Ε.Ε., είναι η σχολή που πιστεύει στην ιδέα της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης μέσα από την πολιτική ένωση και την ύπαρξη ακόμη και κοινού ευρωπαϊκού στρατού. Σε κάθε περίπτωση, η Ε.Ε. καλείται να μαζέψει γρήγορα τα κομμάτια της, καθώς όπως επισήμαναν και στελέχη της ολλανδικής προεδρίας, «ο ανταγωνισμός από την Ασία δεν θα περιμένει».
Τα συναισθήματα
Και τα συναισθήματα που επικρατούν στους διαδρόμους της Κομισιόν; Οργή, θλίψη, ανησυχία από τα ξημερώματα της 24ης Ιουνίου, οπότε έγινε γνωστό το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος. Οργή, διότι θεωρούν την απόφαση Κάμερον να σύρει τη χώρα σε δημοψήφισμα ως αποτέλεσμα μικροπολιτικής σκοπιμότητας και το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος συνέπεια επικράτησης λαϊκιστικών φωνών, θλίψη για την κατάσταση αμφισβήτησης της ευρωπαϊκής ιδέας, ανησυχία για το πού ακριβώς αυτή η αμφισβήτηση μπορεί να οδηγήσει.
Υπάρχει, όμως, και ένα άλλο συναίσθημα: η ανακούφιση, διότι δεν έχουν παράλληλα να διαχειρισθούν μία ακόμη κρίση στην Ελλάδα, σαν αυτή του καλοκαιριού του 2015. Αλλωστε κοινοτικοί αξιωματούχοι ανεπισήμως ομολογούν ότι «έβαλαν λίγο το χεράκι» τους, έτσι ώστε να μην έχουν να ασχολούνται παράλληλα με το Brexit και με το «ελληνικό ζήτημα».