Εντονη πολιτική αντιπαράθεση στο εσωτερικό της Τουρκίας πυροδότησε η ιδέα του προέδρου της χώρας Ταγίπ Ερντογάν να δοθεί η δυνατότητα απόκτησης της τουρκικής υπηκοότητας στους Σύρους πρόσφυγες που έχουν καταφύγει στη χώρα του.
Σε μια προσπάθεια να διασκεδάσει τις αιτιάσεις της αντιπολίτευσης, ο αντιπρόεδρος της τουρκικής κυβέρνησης, Νουμάν Κουρτουλμούς, δήλωσε χθες ότι η διπλή υπηκοότητα δεν θα προσφερθεί σε όλους τους Σύρους πρόσφυγες –οι οποίοι αριθμούν περί τα τρία εκατ.– αλλά σε εκείνους που έχουν υψηλό μορφωτικό επίπεδο και λευκό ποινικό μητρώο.
«Μελετάμε με ποιον τρόπο εκείνοι οι Σύροι που μπορούν να ωφελήσουν την Τουρκία, που δεν έχουν αναμειχθεί σε τρομοκρατικές ενέργειες και μπορούν να λειτουργήσουν ως γέφυρα μεταξύ της χώρας μας και της Συρίας, θα μπορέσουν να γίνουν Τούρκοι πολίτες», δήλωσε ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης σε συνέντευξη Τύπου που παρέθεσε, σε διάλειμμα της τακτικής, εβδομαδιαίας συνεδρίασης του υπουργικού συμβουλίου. Ο Τούρκος αξιωματούχος διευκρίνισε επίσης ότι το υπουργείο Εσωτερικών δεν έχει ακόμη καταλήξει στην ακριβή διαδικασία και τις προϋποθέσεις για την απόκτηση της τουρκικής υπηκοότητας, κάτι που αναμένεται να γίνει το προσεχές διάστημα.
Το θέμα μπήκε στην ημερήσια διάταξη της τουρκικής πολιτικής ζωής στις 2 Ιουλίου από τον Ταγίπ Ερντογάν. «Θα δώσουμε τη δυνατότητα στους (Σύρους) αδελφούς και αδελφές μας να αποκτήσουν την (τουρκική) υπηκοότητα μέσω γραφείων που θα δημιουργήσει το υπουργείο Εσωτερικών», είχε ανακοινώσει τότε ο Τούρκος ηγέτης.
Η τοποθέτησή του προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων από τα κόμματα της αντιπολίτευσης, τα οποία διείδαν μικροκομματικές σκοπιμότητες και μεγάλους κινδύνους – καθένα από τη δική του ιδεολογική και εθνική σκοπιά. Κοινός παρονομαστής ήταν η εκτίμηση των αντιπολιτευόμενων κομμάτων ότι ο Ερντογάν αξιοποιεί την προσφυγική κρίση για να δημιουργήσει μια νέα, πιστή σε αυτόν, εκλογική πελατεία.
Ο γενικός γραμματέας του κεμαλικού κόμματος CHP, Καμίλ Οκιάι Σιντίρ, κατηγόρησε το κυβερνών ισλαμικό κόμμα ΑΚΡ ότι κάνει διακρίσεις μεταξύ των προσφύγων, βάσει των προσόντων τους και ότι τους αντιμετωπίζει ως μια κατηγορία από την οποία μπορεί να αποκομίσει ιδιοτελή οφέλη. Από την πλευρά του, το εθνικιστικό κόμμα ΜΗΡ κατήγγειλε τον Ερντογάν για «λαϊκισμό» και προειδοποίησε ότι οι υποσχέσεις για διπλή υπηκοότητα θα αποθαρρύνουν τους πρόσφυγες από το να επιστρέψουν στις εστίες τους. Σε διαφορετικό μήκος κύματος, το αριστερό φιλοκουρδικό κόμμα HDP προειδοποίησε ότι η πολιτική του Ερντογάν απειλεί να ενισχύσει τις προκαταλήψεις και την εχθρότητα τμημάτων του λαού απέναντι στους Σύρους πρόσφυγες.
Οι δυσοίωνες εκτιμήσεις του HDP ενισχύονται από σειρά πρόσφατων ενδείξεων. Η διαδικτυακή καμπάνια «Οχι στους Σύρους» (#suriyellerehayir), που εγκαινιάστηκε αμέσως μετά τις δηλώσεις Ερντογάν, έγινε σύντομα εξαιρετικά δημοφιλής στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Εξάλλου, τη νύχτα του Σαββάτου προς Κυριακή ξέσπασαν έντονες βιαιοπραγίες μεταξύ Σύρων προσφύγων και Τούρκων πολιτών στο Ικόνιο, με αποτέλεσμα δύο άνθρωποι να χάσουν τη ζωή τους και τρεις να τραυματιστούν σοβαρά.
Στην προαναφερθείσα συνέντευξη Τύπου, ο αντιπρόεδρος της τουρκικής κυβέρνησης Νουμάν Κουρτουλμούς χαρακτήρισε το επεισόδιο του Ικονίου «ανησυχητικό, αλλά τοπικής σημασίας», κάνοντας μάλιστα λόγο για «προβοκάτσια». Ο Τούρκος αξιωματούχος εξέφρασε την πεποίθηση ότι παρόμοια «μεμονωμένα» συμβάντα δεν απειλούν να πυροδοτήσουν κύμα ξενοφοβίας και ρατσισμού, ενώ εγκωμίασε την «ξεχωριστή» τουρκική κουλτούρα που επιτρέπει στη χώρα του να φιλοξενεί τρία εκατομμύρια πρόσφυγες χωρίς να αντιμετωπίζει μείζον κοινωνικό πρόβλημα.