ΠΑΡΙΣΙ. Το ερώτημα κατά πόσον η διαρκής ειδησεογραφική κάλυψη τρομοκρατικών επιθέσεων εκπληρώνει τους στόχους των τρομοκρατών και δίνει τροφή σε επιθέσεις μιμητισμού απασχολεί από χθες τα γαλλικά μέσα ενημέρωσης. Πολλά τηλεοπτικά δίκτυα και εφημερίδες ανακοίνωσαν ότι στο εξής δεν θα δημοσιεύουν φωτογραφίες των δραστών τρομοκρατικών επιθέσεων, ενώ ειδικοί συμβούλευσαν τα μέσα ενημέρωσης να ασχοληθούν με άλλα θέματα, επιδεικνύοντας την ίδια φειδώ στις λεπτομέρειες που επιδεικνύουν στις συνήθεις αυτοκτονίες, ώστε να μην παρακινούν σε αντίστοιχες ενέργειες.
«Μετά την επίθεση στη Νίκαια, συνειδητοποιήσαμε ότι μας προξενούσαν αμηχανία κάποιες από τις φωτογραφίες από το παρελθόν του δράστη», δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος της εφημερίδας «Λε Μοντ» Ζερόμ Φενολιό. Μετά τη δολοφονία 84 ατόμων με φορτηγό στη διάρκεια των εορτασμών της 14ης Ιουλίου στη Νίκαια, κυκλοφόρησαν ευρέως φωτογραφίες του δράστη Μοχάμεντ Μπουχλέλ από στιγμές διασκέδασης, καθώς και φωτογραφίες στις οποίες επεδείκνυε τους μυς του.
«Δεν θέλουμε να κρύβουμε τα γεγονότα ή το παρελθόν των δολοφόνων, και γι’ αυτό δεν συμφωνούμε με την απόκρυψη των ονομάτων τους», είπε ο Φενολιό. Αντίθετα, η εφημερίδα «Λιμπερασιόν» ανακοίνωσε ότι θα εξακολουθήσει να δημοσιεύει φωτογραφίες, με το σκεπτικό ότι «η δημοσίευση φωτογραφιών τρομοκρατών και η εξιδανίκευσή τους δεν είναι το ίδιο πράγμα». Η δημοσίευση άπαξ στον Τύπο είναι, όμως, διαφορετικό θέμα από τη διαρκή επανάληψη των ίδιων και των ίδιων εικόνων από τα τηλεοπτικά δίκτυα. «Οι φωτογραφίες είναι πολύ συμβολικές και προβάλλονται κατ’ επανάληψη. Τείνουν να τοποθετούν τους τρομοκράτες και τα θύματα στο ίδιο επίπεδο», είπε ο διευθυντής ειδήσεων του καναλιού BFMTV, που, όπως και οι συνάδελφοί του στα δίκτυα Europe 1 και RFI, αποφάσισε να διακόψει τη μετάδοση φωτογραφιών. Στη διάρκεια της χθεσινής επίθεσης σε εκκλησία της Νορμανδίας, οι δράστες έδωσαν κινητό τηλέφωνο σε έναν από τους ομήρους και τον υποχρέωσαν να τραβήξει φωτογραφίες και βίντεο από τη δολοφονία του ιερέα Ζακ Αμέλ. Η παραγωγή και η διάδοση οπτικοακουστικού υλικού με τις φρικαλεότητές τους διαδραματίζουν κεντρικό ρόλο στη στρατηγική των τζιχαντιστών.
«Αν δούμε για λίγο τα πράγματα από τη σκοπιά μιας τρομοκρατικής οργάνωσης, η διαρκής ειδησεογραφική κάλυψη είναι ακριβώς αυτό που θέλουν. Ολοι παρακολουθούν, όλοι τους φοβούνται, όλοι βλέπουν τι εκπροσωπούν», δήλωσε ο Αυστραλός καθηγητής Μάικλ Τζέτερ, που μελετά την εξέλιξη της τρομοκρατίας τις τελευταίες τέσσερις δεκαετίες.
Η ατυχής συγκυρία στην περίπτωση της Γαλλίας είναι ότι η έξαρση των τρομοκρατικών επιθέσεων έχει συμπέσει με την προεκλογική περίοδο ενόψει των προεδρικών εκλογών του 2017. Τόσο η πρόεδρος του Εθνικού Μετώπου Μαρίν Λεπέν όσο και ο επίδοξος υποψήφιος της συντηρητικής παράταξης Νικολά Σαρκοζί εξαπολύουν δριμείες επιθέσεις κατά του Σοσιαλιστή προέδρου Ολάντ, ζητώντας ακόμη αυστηρότερα αντιτρομοκρατικά μέτρα. Η Γαλλία τελεί σε καθεστώς εκτάκτου ανάγκης από τον περασμένο Δεκέμβριο, με 10.000 στρατιώτες σε μόνιμη περιπολία, ενώ η σοσιαλιστική κυβέρνηση έχει ψηφίσει διαδοχικά πακέτα αντιτρομοκρατικών μέτρων. Παρ’ όλα αυτά, η κάθε επίθεση (και η αέναη επανάληψή της) φέρνει τη Γαλλία πιο κοντά στην πλήρη συνθηκολόγηση μπροστά στις απαιτήσεις του «νόμου και της τάξης».
«Πρέπει να περάσουμε σε μια ζωή όπου δεν θα μπορεί κανείς να κουβαλάει σακίδια σε δημόσιους χώρους, όπου οι τσάντες θα ελέγχονται σοβαρά και συστηματικά, όχι από κουρασμένους υπαλλήλους που απλώς ρίχνουν μια ματιά», είπε στην ιστοσελίδα Politico ο αναλυτής Φρανσούα Εζμπούρ, ειδικός σύμβουλος του Γαλλικού Ινστιτούτου Στρατηγικών Ερευνών, φθάνοντας μέχρι του σημείου να προτείνει τη μετατροπή της Γαλλίας σε μεγάλο Ισραήλ. «Είναι σαφές, κατά την άποψή μου, ότι η κατεύθυνση προς την οποία πρέπει να κινηθούμε είναι το ισραηλινό μοντέλο», είπε.
Ο Γάλλος πρόεδρος Ολάντ υιοθέτησε διαφορετικό μοντέλο χθες, καλώντας στο προεδρικό μέγαρο εκπροσώπους όλων των Εκκλησιών. «Δεν μπορούμε να συρθούμε στην πολιτική του Νταές (Ισλαμικού Κράτους), που θέλει να σφάζονται μεταξύ τους τα παιδιά της ίδιας οικογένειας», δήλωσε ο αρχιεπίσκοπος του Παρισιού, καρδινάλιος Αντρέ Βεν-Τρουά, εξερχόμενος από το προεδρικό μέγαρο.