Στον απόηχο του αποτυχημένου πραξικοπήματος, ο πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν δεν καταδιώκει μόνο τους υποστηρικτές του ιεροκήρυκα Φετουλάχ Γκιουλέν στο εσωτερικό της Τουρκίας. Πιέζει ταυτόχρονα άλλες χώρες, όπου δραστηριοποιείται η οργάνωση, να κινηθούν εναντίον του κινήματος Χιζμέτ. Η διπλωματική επίθεση αυτή θέτει πολλά κράτη προ διλήμματος, καλώντας τα να επιλέξουν μεταξύ της εύνοιας της Αγκυρας και της διατήρησης δημοφιλών σχολείων και νοσοκομείων, τα οποία χρηματοδοτεί η οργάνωση του Γκιουλέν.
«Η παρουσία του κινήματος του Γκιουλέν σε πολλές χώρες έχει ιστορία δεκαετιών και η διείσδυσή του στο κράτος και στην κοινωνία των χωρών αυτών είναι βαθιά εδραιωμένη. Η αλλαγή των τοπικών αντιλήψεων δεν θα είναι εύκολη υπόθεση», λέει στην εφημερίδα Financial Times ο καθηγητής τουρκικού πανεπιστημίου Αχμέτ Χαν.
Στο Κιργιζιστάν, ο πρώην υπουργός Εντίλ Μπασίλοφ εξηγεί ότι τα σχολεία του Γκιουλέν προσφέρουν σημαντικές υπηρεσίες. «Το 90% της συμπάθειας που νιώθει η νεολαία για την Τουρκία οφείλεται στη φοίτησή τους σε τέτοια σχολεία. Αν κλείσουν, είμαι σίγουρος ότι οι Ρώσοι θα χαρούν πολύ. Αυτό θέλει ο Ερντογάν;», αναρωτιέται ο Μπασίλοφ.
Στις αρχές της δεκαετίας του 1990, το δίκτυο υποστηρικτών του Γκιουλέν επεκτάθηκε πέρα από την Τουρκία, προς τα Βαλκάνια και την Κεντρική Ασία, προτού απλωθεί στη Λατινική Αμερική και την Αφρική. Στο απόγειό του, το κίνημα είχε παρουσία σε 160 χώρες.
Παρότι ισχυρές χώρες, όπως οι ΗΠΑ, εγείρουν αντιρρήσεις στη διακοπή λειτουργίας κοινωφελών ιδρυμάτων του κινήματος Γκιουλέν, κράτη τα οποία εξαρτώνται οικονομικά από την Τουρκία, όπως πολλές χώρες της Κεντρικής Ασίας και του Καυκάσου, διέταξαν ήδη το κλείσιμο τέτοιων σχολείων.
Το Αζερμπαϊτζάν, που θεωρεί την Τουρκία τον στενότερο και πολυτιμότερό του σύμμαχο, διέκοψε τη λειτουργία τηλεοπτικού δικτύου πριν αυτό προβάλει συνέντευξη του Γκιουλέν. Η κυβέρνηση του Μπακού διέταξε επίσης την αλλαγή της διοίκησης πανεπιστημίου με δεσμούς με το κίνημα Γκιουλέν.
Σε πολλές περιπτώσεις, η Αγκυρα πρότεινε στα κράτη να αναλάβει αυτή τη διοίκηση και χρηματοδότηση τέτοιων ιδρυμάτων.
Ο ειδικός του κινήματος του Γκιουλέν, Τζόσουα Χέντρικ, στο Πανεπιστήμιο Λογιόλα του Μέριλαντ των ΗΠΑ, λέει ότι η Αγκυρα αντιμετωπίζει σημαντική πρόκληση σε ό,τι αφορά την ανάληψη των ευθυνών αυτών.
«Η κυβέρνηση στην Αγκυρα έχει άραγε την ικανότητα και τη βούληση να αναλάβει τέτοιες ευθύνες σε όλο τον κόσμο;», αναρωτιέται ο Χέντρικ.