Τις τελευταίες 10 ημέρες έχει επανέλθει με εμφατικό τρόπο στη δημοσιότητα η πιθανότητα δρομολόγησης λύσης για το Κυπριακό. Η εξέλιξη των τελευταίων επαφών ανάμεσα στον πρόεδρο της Κύπρου Ν. Αναστασιάδη και τον Τουρκοκύπριο ηγέτη Μουσταφά Ακιντζί, η σχεδόν βέβαιη συνάντησή τους στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ και οι εντεινόμενες πολλαπλές πιέσεις από όλους τους σημαντικούς διεθνείς παράγοντες, συνιστούν στοιχεία που συνηγορούν υπέρ όσων εκτιμούν ότι μια λύση πιθανώς βρίσκεται κοντά. Προτού φθάσουν ώς το κτίριο του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη, οι δύο ηγέτες θα έχουν συναντηθεί τουλάχιστον ακόμη τέσσερις φορές (6, 7, 10 και 14 Σεπτεμβρίου) στην Κύπρο, ευελπιστώντας ότι εντός αυτής της περιόδου θα καταφέρουν να εντοπίσουν κάποια κοινά σημεία.
Επειτα από την τελευταία συνάντηση την Παρασκευή, ο κ. Αναστασιάδης δήλωσε ότι για πρώτη φορά άκουσε από την τουρκοκυπριακή πλευρά κάτι διαφορετικό περί εγγυήσεων από τις Συνθήκες του 1960. Λίγες ημέρες νωρίτερα και συγκεκριμένα την Τρίτη, ο Τούρκος ΥΠΕΞ Μεβλούτ Τσαβούσογλου ανέφερε στην αποκλειστική συνέντευξή του στην «Κ» ότι τάσσεται «υπέρ ενός συστήματος των εγγυήσεων που ικανοποιεί τις ανησυχίες και των δύο πλευρών». Στην ίδια συνέντευξη, ο κ. Τσαβούσογλου επισήμανε ότι «αν υπάρχει πολιτική βούληση, μια συμφωνία στο Κυπριακό είναι δυνατή και εντός του 2016». Από την ελληνική πλευρά δεν έγινε σχεδόν τίποτε γνωστό για το περιεχόμενο των εκτεταμένων συνομιλιών που είχαν την περασμένη Κυριακή στην Κρήτη ο κ. Τσαβούσογλου με τον ομόλογό του κ. Ν. Κοτζιά, πέρα, βεβαίως, από το γεγονός ότι συζητήθηκε και το Κυπριακό (και πώς θα μπορούσε να λείπει από το μενού διμερών επαφών σε αυτό το επίπεδο).
Οι προσδοκίες
Αν και αρκετοί μοιράζονται την αισιοδοξία που καλλιεργείται περί μοναδικής ευκαιρίας επίλυσης του Κυπριακού, διπλωματικές πηγές χαμηλώνουν τον πήχυ των προσδοκιών, τονίζοντας ότι στη συζήτηση επί του θέματος θα πρέπει να λαμβάνεται πολύ σοβαρά υπόψη η πολιτική κατάσταση αλλά και οι τριβές που εξακολουθούν για σειρά ζητημάτων που θεωρούνται ορισμένες φορές παράπλευρα, αλλά έχουν κομβική σημασία.
Ως προς το ζήτημα των εγγυήσεων αλλά και της ασφάλειας ορισμένες πηγές αναφέρουν ότι η τουρκική πλευρά προτείνει τη δημιουργία μιας πολυεθνικής δύναμης, η οποία θα περιλαμβάνει στρατιωτικούς και από τις εγγυήτριες δυνάμεις (Τουρκία, Ελλάδα, Βρετανία). Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, η Ελλάδα διατηρεί την ακριβώς αντίθετη άποψη, βάσει της οποίας η πολυεθνική δύναμη θα πρέπει να περιλαμβάνει οποιαδήποτε εθνικότητα στον πλανήτη πέρα από τις τρεις προαναφερόμενες και τούτο διότι επιθυμεί ακύρωση του συστήματος των εγγυήσεων. Σε κάθε περίπτωση, οι ίδιες πηγές εκτιμούν ότι δεν είναι αδύνατο να βρεθεί μια λύση στο θέμα των εγγυήσεων και της ασφάλειας. Αντιθέτως, ανησυχία εκφράζεται για το ενδοκυπριακό πολιτικό παιχνίδι και τη δυνατότητα των δύο ηγετών να καταλήξουν σε κάποια συμφωνία για θέματα όπως το περιουσιακό και το εδαφικό, τα οποία αποδεικνύονται ακανθώδη και αναλώνουν σημαντική μερίδα των διαπραγματεύσεων Αναστασιάδη-Ακιντζί.
Τις τελευταίες ημέρες αναδείχθηκε μια ακόμα προβληματική πτυχή των συζητήσεων ανάμεσα στις δύο κοινότητες, με αφορμή την υπογραφή –με κάθε επισημότητα– μεταφοράς κυπριακού φυσικού αερίου στην Αίγυπτο. Η συμφωνία καταγγέλθηκε από την αποκαλούμενη «κυβέρνηση» του ψευδοκράτους, ενώ λίγες ημέρες νωρίτερα είχε προηγηθεί η παρεμπόδιση ενός ελληνοκυπριακού σκάφους να διεξαγάγει έρευνες σε πεδίο κοιτάσματος ανατολικά της Κύπρου, από πλοία του Πολεμικού Ναυτικού της Τουρκίας, με αιτιολογία την «παραβίαση» της τουρκικής ΑΟΖ. Τα ενεργειακά πεδία, αλλά και η οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών της Κύπρου με γειτονικά κράτη, όπως π.χ. η Αίγυπτος και το Ισραήλ, περιλαμβάνονται στο γενικότερο, περίπλοκο παζλ που θα πρέπει να συναρμολογηθεί, ώστε η λύση του διαιωνιζόμενου πολιτικού προβλήματος της Κύπρου να αποκτήσει νόημα.