ΤΙΡΑΝΑ – ΑΠΟΣΤΟΛΗ. Είναι για την Αλβανία, χώρα με ισχυρό μουσουλμανικό στοιχείο, αλλά και την ευρύτερη περιοχή της Βαλκανικής, η «φιλοξενία» τριών χιλιάδων εμπειροπόλεμων Ιρανών μουτζαχεντίν (ΜΕΚ) μία δυνάμει βραδυφλεγής βόμβα την οποία εγκατέστησαν στα Τίρανα οι ΗΠΑ, ή πρόκειται για φιλήσυχους απόμαχους «πολεμιστές του λαού», που μεταφέρθηκαν για ανθρωπιστικούς και μόνο λόγους στην Ευρώπη από το Ιράκ, όπου κινδύνευε η ζωή τους; Η κυριακάτικη «Κ» δημοσίευσε το πρώτο μέρος της έρευνάς της στα Τίρανα στο οποίο οι ίδιοι οι μουτζαχεντίν εμφάνισαν εαυτούς ως υπέρμαχους της δημοκρατίας που αντιτίθενται στο θεοκρατικό καθεστώς του Ιράν, που τους έχει προσάψει την κατηγορία του «τρομοκράτη». Στο ίδιο πνεύμα ήταν και οι δηλώσεις του υπουργού Εσωτερικών, κ. Σαϊμίρ Ταχίρι.
Υπάρχουν, ωστόσο, και εκείνοι που ερευνούν την «γκρίζα πλευρά του φεγγαριού», όπως ο διευθυντής του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου Ασφαλείας και ειδικευμένος σε θέματα θρησκευτικού φανατισμού και τρομοκρατίας αναλυτής κ. Αριάν Ντουρμίσι.
«Είναι σαφές πως η άφιξη στην Αλβανία χιλιάδων εκπαιδευμένων ανθρώπων με ισχυρό κίνητρο και πείρα στη μάχη, οι οποίοι μάλιστα είναι μέλη μίας αποτελεσματικής οργάνωσης που εδώ και πολύ καιρό είχε καταταχθεί από τις ΗΠΑ και τις ευρωπαϊκές χώρες ανάμεσα στις πιο επικίνδυνες τρομοκρατικές οργανώσεις στον κόσμο, αποτελεί μία εγγενή απειλή για τη χώρα», λέει στην «Κ». «Το γεγονός ότι χρειάστηκε πολύ καιρό για να βρεθεί μια χώρα υποδοχής γι’ αυτούς, καθώς καμία άλλη χώρα την οποία προσέγγισαν οι ΗΠΑ δεν τους δέχθηκε, δείχνει πως η τάση τους να καταφεύγουν στη βία είναι υπαρκτή και ισχυρή, παρά τον όρκο τους πως πλέον δεν έχουν καμία σχέση με την τρομοκρατία».
Στην ερώτηση γιατί εν τοιαύτη περιπτώσει η αλβανική κυβέρνηση δέχθηκε να τους φιλοξενήσει, αψηφώντας το πολιτικό και οικονομικό κόστος, ο γνωστός αναλυτής απάντησε: «Οι ΗΠΑ το ζήτησαν από την Αλβανία, όταν απέτυχαν να πείσουν άλλες χώρες να το κάνουν. Οι ΗΠΑ κατάφεραν να φτάσουν σε συμφωνία με την κυβέρνηση Μπερίσα το 2014 και η κυβέρνηση Ράμα απλώς τίμησε την προηγηθείσα συμφωνία. Από αυτή την άποψη, δεν υπάρχουν μεγάλες πολιτικές διαφωνίες επί του θέματος μεταξύ κυβέρνησης και κομμάτων της αντιπολίτευσης. Από οικονομικής άποψης, οι ΗΠΑ έχουν κάνει μία δωρεά 20 εκατ. δολαρίων στην υπηρεσία προσφύγων του ΟΗΕ, ώστε να βοηθήσει την αλβανική κυβέρνηση στην υλοποίηση του προγράμματος. Είναι δύσκολο, βέβαια, να φανταστεί κανείς πώς αυτό το ποσό θα επαρκεί για να συντηρήσει οικονομικά τους ανθρώπους αυτούς, καθώς οι περισσότεροι είναι πολύ προχωρημένης ηλικίας και θα χρειαστούν οικονομική ενίσχυση για να επιβιώσουν, αφού δεν μπορούν να ενταχθούν στην αγορά εργασίας της Αλβανίας.
Κατά τον κ. Ντουρμίσι, «η ιδεολογική βάση του ΜΕΚ είναι ένα μείγμα μαρξισμού, ισλαμισμού και φεμινισμού». Οπως επισημαίνει, «οι μουτζαχεντίν του ΜΕΚ πέρα από μια συνεκτική ιδεολογική βάση έχουν καλλιεργήσει ένα πνεύμα επαναστατικής αντίστασης και την κουλτούρα του μισθοφόρου, στοιχεία που εκμεταλλεύονται όταν τους δοθεί σχετική ευκαιρία».
Το Ιράν αντέδρασε σκληρά στη «φιλοξενία» των μουτζαχεντίν από την αλβανική κυβέρνηση καθώς θεώρησε ότι τα Τίρανα θα εξελιχθούν σε ορμητήριο «τρομοκρατών» εναντίον του, ενώ πρώην υψηλόβαθμο στέλεχός τους και εκπρόσωπος Τύπου της οργάνωσης, ο Μπάνι Σαντρ, που όπως δήλωσε κατάφερε να «διαφύγει» από την οργάνωση, επιτέθηκε με σφοδρότητα εναντίον των πρώην συντρόφων του αναφέροντας, μεταξύ άλλων, ότι «όλα τα μέλη της οργάνωσης αποδέχονταν τις επιθέσεις αυτοκτονίας των ΜΕΚ και τις δολοφονίες στο Ιράν ως επαναστατικές πράξεις».
Μυστικές υπηρεσίες
Πηγές στα Τίρανα ανέφεραν στην «Κ» το ενδιαφέρον ξένων μυστικών υπηρεσιών, αλλά και διπλωματικών αποστολών, για την παρουσία και τις καθημερινές δραστηριότητες των «μουτζαχεντίν του λαού». Μετά τον πόλεμο του Αφγανιστάν, πάντως, η Αλβανία είχε φιλοξενήσει δεκάδες Ουιγούρους (μουσουλμάνους της Κίνας) οι οποίοι είχαν ανακριθεί επί δύο και τρία χρόνια στο Γκουαντάναμο ως ύποπτοι για συνεργασία με την Αλ Κάιντα και «αποχαρακτηρισμένοι», πλέον, έχουν μετεγκατασταθεί στα Τίρανα.