Παρόλο που ζει στο Πεκίνο εδώ και 23 χρόνια, η Λι Σούε δεν έχει πάει πότε σχολείο, ούτε καν για μία ημέρα. Η Κίνα παρέχει δωρεάν, εννιαετή εκπαίδευση σε κάθε παιδί αλλά η Λι δεν ήταν ένα από αυτά. Για τα τελευταία 23 χρόνια, δεν είχε πρόσβαση σε καμία μορφή κοινωνικής πρόνοιας. Δεν της επιτρεπόταν να παντρευτεί, να βρει δουλειά ή να ανοίξει τραπεζικό λογαριασμό.
Όλα αυτά διότι η Λι ήταν το δευτερότοκο παιδί των γονιών της και λόγω της πολιτικής του ενός παιδιού που ίσχυε στην Κίνα από το 1978 περίπου έως το 2015 με στόχο να ανακοπεί η αύξηση του πληθυσμού, ήταν ανύπαρκτη σύμφωνα με τα αρχεία της κινεζικής κυβέρνησης.
Η Λι είπε ότι οι γονείς της προσπάθησαν να την δηλώσουν στο αστυνομικό τμήμα όταν γεννήθηκε αλλά οι αστυνομικοί αρνήθηκαν και τους ζήτησαν γραπτή έγκριση από την τοπική επιτροπή οικογενειακού προγραμματισμού. Χωρίς αυτή την επιστολή που να εγκρίνει την γέννησή της, οι γονείς της Λι προκειμένου να την δηλώσουν επίσημα βρέθηκαν αντιμέτωποι με την προοπτική ενός πολύ υψηλού προστίμου για την παραβίαση της πολιτικής του ενός παιδιού, αλλά δυστυχώς δεν είχαν την οικονομική δυνατότητα να το κάνουν.
Έκτοτε, η οικογένεια ενεπλάκη σε μια μάχη δύο δεκαετιών με τις κρατικές υπηρεσίες έως ότου η Κίνα κατήργησε πέρυσι την πολιτική του ενός παιδιού και η Λι επιτέλους έλαβε επίσημα έγγραφα που αποδεικνύουν την ύπαρξή της.
Ο τερματισμός της πολιτικής του ενός παιδιού άφησε παιδιά όπως η Λι να προσπαθούν να καλύψουν τα χαμένο χρόνο, νιώθοντας πικρία καθώς φοβούνται ότι η αναγνώρισή τους ίσως έχει αργήσει πολύ και αβεβαιότητα για το τι θα κάνει η κυβέρνηση για να τους βοηθήσει να αναπληρώσουν αυτά τα χρόνια.
Η Λι δεν είχε επίσημη εκπαίδευση και προσπάθησε πολύ για να μάθει τα πάντα μόνη της, με βιβλία που δανείστηκε από τη βιβλιοθήκη χρησιμοποιώντας το όνομα της μεγαλύτερης αδελφής της καθώς η οικογένειά της δεν είχε τη δυνατότητα να πληρώσει κάποιο δάσκαλο.
«Την μητέρα μου την έδιωξαν από τη δουλειά της γιατί με γέννησε» δήλωσε η Λι στο Thomson Reuters Foundation σε συνέντευξή στο σπίτι της στο Πεκίνο. «Και οι τέσσερις έπρεπε να ζούμε με τον πενιχρό μισθό του πατέρα μου».
Η μητέρα της Λι, Μπάι Σιουλίνγκ, πρώην εργάτρια εργοστασίου, είπε ότι η κόρη της έκλαιγε όταν έβλεπε τα άλλα παιδιά να πηγαίνουν σχολείο. «Ήθελε να πάει σχολείο αλλά δεν μπορούσε. Το παιδί μου ήδη έχασε την εννιαετή υποχρεωτική εκπαίδευση. Ο χρόνος αυτός δεν εξαγοράζεται με τίποτα», δήλωσε.
Σύμφωνα με την τελευταία απογραφή του κινεζικού πληθυσμού, που έγινε το 2010, υπάρχουν 13 εκατ. μη καταγεγραμμένοι πολίτες όπως η Λι, σχεδόν το 1% του συνολικού πληθυσμού της χώρας.
«Οι περισσότεροι από αυτούς είναι παιδιά που γεννήθηκαν εκτός της πολιτικής του ενός παιδιού», δήλωσε ο Τζιαντάγνκ Μα, ο τότε επικεφαλής της στατιστικής υπηρεσίας της Κίνας που διενήργησε την απογραφή.
Σύμφωνα με έρευνα του 2015 από την Ακαδημία Μακροοικονομικών Ερευνών στην Εθνική Επιτροπή Ανάπτυξης και Μεταρρυθμίσεων, σχεδόν οι μισοί από τους μη καταγεγραμμένους πολίτες της Κίνας είναι αμόρφωτοι ή δεν έχουν λάβει επίσημη εκπαίδευση.
Αυτό οφείλεται στο ότι τα χρόνια κατά τα οποία ίσχυε η πολιτική του ενός παιδιού, τα δευτερότοκα παιδιά δεν μπορούσαν να καταγραφούν στο επίσημο σύστημα για τα νοικοκυριά εκτός κι αν κατέβαλαν βαρύ πρόστιμο με κάποιες εξαιρέσεις. Οι γεννήσεις εκτός γάμου επίσης θεωρούνται παραβίαση των αυστηρών κανονισμών οικογενειακού προγραμματισμού και τα ανύπαντρα ζευγάρια έπρεπε να πληρώσουν πρόστιμο για να δηλώσουν το νεογέννητό τους.