Παρά τη γενικευμένη κρίση στην Ευρώπη και τον κόσμο η Γερμανία διατηρεί μια καλή γενική εικόνα. Ωστόσο η αγωνία και ο φόβος των πολιτών για το μέλλον δεν έχουν εξαφανιστεί. Αυτό τουλάχιστον επισημαίνει o πολιτικός και οικονομικός αναλυτής Χορστ Οπασόφσκι από το Ινστιτούτο Ερευνών για το Μέλλον του Αμβούργου βάσει έρευνας που εκπόνησε από κοινού με το γερμανικό ινστιτούτο δημοσκοπήσεων Ipsos. Όπως αναφέρει ο ίδιος, αν και δεν μπορεί να ειπωθεί ότι οι Γερμανοί διακατέχονται από απόλυτη αισιοδοξία για το μέλλον, εντούτοις δεν είναι και εντελώς απαισιόδοξοι. Η αλήθεια κρύβεται κάπου στη μέση.
Η πλειοψηφία αντιστέκεται στο φόβο της τρομοκρατίας
Όπως προκύπτει από τη δημοσκόπηση, οι Γερμανοί φαίνονται λιγότερο απαισιόδοξοι σε σχέση με παρόμοια έρευνα που είχε διεξαχθεί το 2015. Φέτος το 36% των ερωτηθέντων δηλώνει ότι βλέπει το 2017 με σκεπτικισμό και ανάμεικτα συναισθήματα, σε αντίθεση με πέρυσι, όπου το αντίστοιχο ποσοστό ξεπερνούσε το 50%. Ωστόσο και φέτος το ποσοστό των πολιτών που δηλώνει ότι το 2017 «θα φέρει καλύτερες μέρες» κυμαίνεται, όπως και στην έρευνα του 2015, στο 18%. Σύμφωνα με τον Οπασόφσκι, μπορεί εντούτοις να υποστηριχθεί ότι «η αίσθηση ότι περνάει η κρίση σιγά σιγά τείνει να σταθεροποιηθεί». Όπως φαίνεται από την έρευνα, οι τρομοκρατικές ενέργειες στο Άνσμπαχ και το Μόναχο δεν έκαμψαν το ηθικό των Γερμανών. Πρέπει ωστόσο να σημειωθεί ότι η φετινή δημοσκόπηση ολοκληρώθηκε στα τέλη Νοεμβρίου, πριν από το τρομοκρατικό χτύπημα στο Βερολίνο.
Πάντως σύμφωνα με τα δημοσκοπικά ευρήματα μόλις το 20% των ερωτηθέντων –το 21% στη δυτική Γερμανία και το 17% στην ανατολική – δηλώνει ότι θα αλλάξει τον τρόπο ζωής του εξαιτίας του φόβου τρομοκρατικών χτυπημάτων. Η συντριπτική πλειοψηφία (80%) θα συνεχίσει να ζει κανονικά την καθημερινότητα. «Απέναντι στο ενδεχόμενο νέων τρομοκρατικών χτυπημάτων το 2017, οι Γερμανοί επιλέγουν μια στάση αντίστασης», σημειώνει ο γερμανός ειδικός. Κι αυτό παρά το γεγονός ότι η συντριπτική πλειοψηφία των ερωτηθέντων θεωρεί πιθανά νέα τρομοκρατικά χτυπήματα.
Διαφορές μεταξύ 2016 και 2015
Ο Χορστ Οπασόφσκι τονίζει ότι η βασική διαφορά με την περσινή έρευνα είναι ότι το 2015 οι Γερμανοί είχαν αντιδράσει πολύ πιο ενστικτωδώς απέναντι στην προσφυγική κρίση. Tότε ο αριθμός των απαισιόδοξων ήταν σημαντικά μεγαλύτερος. Αν και φέτος το ποσοστό αυτό έχει μειωθεί, αυτό δεν συνεπάγεται ότι έχουν βελτιωθεί και οι προσδοκίες των Γερμανών πολιτών ως προς την κοινωνική ένταξη των προσφύγων. Μάλιστα ενώ το 2015 το 21% πίστευε ότι η πολιτική ένταξης των προσφύγων θα ήταν πετυχημένη, φέτος το ποσοστό αυτό έχει πέσει στο 15%. «Η συντριπτική πλειοψηφία είναι απογοητευμένη», αναφέρει ο γερμανός ερευνητής. Την ίδια άποψη συμμερίζεται και ο επικεφαλής του ινστιτούτου του Αμβούργου, Ούλριχ Ράινχαρντ, ο οποίος εκτιμά ότι «το προσφυγικό ζήτημα θα συνεχίσει να ταλανίζει τη Γερμανία και την Ευρώπη τα επόμενα χρόνια».
Ανησυχητικό είναι τέλος ότι το 40% των πολιτών θεωρεί ότι την επόμενη χρονιά θα παρατηρηθεί άνοδος της ξενοφοβίας και της βίας κατά αλλοδαπών. Τα ποσοστά αυτά παρουσιάζονται πιο αυξημένα στην ανατολική Γερμανία, όπου συν τοις άλλοις οι κοινωνικές και οικονομικές ανισότητες παραμένουν έντονες. Τέλος, όπως σημειώνει ο Οπασόφσκι, με μια δεύτερη ανάγνωση της έκθεσης διαφαίνεται μεγαλύτερος ο φόβος των πολιτών για κοινωνικές αναταραχές παρά για ενδεχόμενα τρομοκρατικά χτυπήματα.