Μπροστά στο ιστορικό Flatiron Building, που από το 1902 υψώνεται ανάμεσα στην 5th Avenue, την Broadway και την 23rd Street, οι περαστικοί κοντοστέκονται. Φωτογραφίζουν το 22 ορόφων τριγωνικό κτίριο που στις αρχές του περασμένου αιώνα ήταν ένα από τα ψηλότερα στη Νέα Υόρκη, αλλά όχι μόνο. Εδώ και μερικές εβδομάδες, το Flatiron έχει ισχυρό ανταγωνιστή στα «πόδια» του, το εντυπωσιακό έργο –μεταξύ γλυπτού και εγκατάστασης– που βρίσκεται στην ομώνυμη πλατεία: δέκα λευκά τόξα από ατσάλι, φωτισμένα με λαμπάκια LED. Κάτω από αυτές τις μεταλλικές καμάρες υπάρχουν λευκές αιώρες που προ(σ)καλούν τους διαβάτες να κάνουν μια στάση, να απολαύσουν την ηρεμία που προσφέρει αυτό το ξέφωτο.
Η τοξωτή… έκπληξη ονομάζεται Flatiron Skyline και είναι έργο δύο Ελλήνων αρχιτεκτόνων, της Ελένης Πεταλωτή και του Λεωνίδα Τραμπούκη, ιδιοκτητών του αρχιτεκτονικού γραφείου LOT με έδρα μοιρασμένη ανάμεσα στη Νέα Υόρκη και τη Θεσσαλονίκη.
«Συμμετείχαμε, μαζί με άλλα οκτώ αμερικανικά γραφεία, στον 3ο ετήσιο διαγωνισμό γιορτινού στολίσματος των Flatiron/23rd Street Partnership Business Improvement District και του Ινστιτούτου Van Alen, που στόχο είχε τη δημιουργία ενός προσωρινού τοπόσημου στην καρδιά της περιοχής, ώστε αυτό να αποτελέσει πυρήνα των εορταστικών εκδηλώσεων. Και βγήκαμε πρώτοι!», εξηγεί ο Λεωνίδας, μην μπορώντας να κρύψει τη χαρά του. Εύλογη η υπερηφάνειά του. Πρόκειται για την πιο γνωστή πλατεία της αμερικανικής μητρόπολης μετά την Times Square. Και ενδεικτικό της απήχησης που είχε το έργο τους είναι το γεγονός ότι το σχετικό βίντεο, το οποίο αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα του Time Out New York, έχει κατά πολύ ξεπεράσει τα 7 εκατ. views.
Τι σημαίνει αυτό για το γραφείο τους; «Οτι ολοένα και περισσότερες πόρτες ανοίγουν. Ηδη έχουμε μια πρόταση για ένα ξενοδοχείο και για τα γραφεία μιας μεγάλης εταιρείας στη Νέα Υόρκη. Στις ΗΠΑ τα πράγματα δεν είναι όπως στην Ελλάδα. Υπάρχει άνθηση αλλά και πάρα πολύ σκληρός ανταγωνισμός. Ειδικά για νέους αρχιτέκτονες όπως εμείς. Ομως, ευτυχώς, έχουμε αρχίσει να πείθουμε ότι μπορούμε να αναλάβουμε μεγάλα πρότζεκτ».
Oι δύο συνεργάτες –που είναι και σύζυγοι– πέρασαν τον Ατλαντικό στις αρχές της δεκαετίας για μεταπτυχιακές σπουδές στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια, έχοντας αποφοιτήσει από το Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του ΑΠΘ. Ταυτόχρονα, άρχισαν να κάνουν τα πρώτα τους επαγγελματικά βήματα στις Ηνωμένες Πολιτείες. Ο Λεωνίδας εργάστηκε, μεταξύ άλλων, στο αρχιτεκτονικό γραφείο SOM που ανέλαβε την ανακατασκευή του Παγκόσμιου Κέντρου Εμπορίου μετά την κατάρρευση των Δίδυμων Πύργων, ενώ η Ελένη, συνδυάζοντας την αρχιτεκτονική με την τέχνη, συνεργάστηκε με το ίδρυμα Γκούγκενχαϊμ, ενώ διετέλεσε και διευθύντρια του μη κερδοσκοπικού ιδρύματος FAOU, το οποίο ίδρυσε η Γιαπωνέζα καλλιτέχνις Μαρίκο Μόρι με στόχο τη δημιουργία μεγάλης κλίμακας γλυπτών και εικαστικών εγκαταστάσεων.
To 2012 ίδρυσαν το δικό τους γραφείο και πολύ σύντομα οι δουλειές τους –από αντικείμενα και εγκαταστάσεις σε εσωτερικούς χώρους μέχρι κτίρια– άρχισαν να ξεχωρίζουν για τον κομψό μινιμαλισμό, το ξεχωριστό στυλ αλλά και τη λειτουργικότητά τους. Διόλου τυχαία, το 2014 το περιοδικό Wallpaper, το… Ευαγγέλιο του ντιζάιν, τους επέλεξε ανάμεσα στα ανερχόμενα αρχιτεκτονικά ταλέντα από όλο τον κόσμο.
«Ανήσυχοι» και δημιουργικοί, έχουν μέχρι σήμερα σχεδιάσει ένα loft στο Μπρούκλιν, ένα pop-up εστιατόριο στο Βέλγιο, ένα μουσείο στο Μίσιγκαν, ένα exclusive Beach Club στη Μύκονο, καθώς και το βραβευμένο συγκρότημα κατοικιών Cubic Housing στη Θέρμη, κ.ά. Κατέθεσαν πρόταση για την κατασκευή σχολείου στη Φινλανδία. Μετέτρεψαν μια εγκαταλελειμμένη οικοδομή του 1950 σε σύγχρονη ιδιωτική φοιτητική εστία στη Θεσσαλονίκη. Συμμετείχαν στη Διεθνή Εκθεση Επίπλων στο Μιλάνο, στην Μπιενάλε Interieur 2014 στο Βέλγιο και στην Μπιενάλε Αρχιτεκτονικής στο Σικάγο. Πιο πρόσφατη δουλειά τους είναι το εστιατόριο Nolita μέσα στο ξενοδοχείο Semiramis, του Δάκη Ιωάννου, στην Κηφισιά: εκεί δημιούργησαν ένα ιδιαίτερο σκηνικό από φυσικά, ζεστά υλικά, με έντονο το στοιχείο του πρασίνου και χαμηλό ατμοσφαιρικό φωτισμό, ώστε η ανοιχτή κουζίνα και το μπαρ απέναντί της να κερδίζουν τις εντυπώσεις.
Η νέα χρονιά βρίσκει την Ελένη και τον Λεωνίδα ανάμεσα σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και Νέα Υόρκη. Με πολλές φιλοδοξίες, όνειρα και όρεξη για δουλειά. «Επενδύσαμε στην εξωστρέφεια, αλλά ούτε στιγμή δεν σταματήσαμε να πιστεύουμε στη χώρα μας», λένε. «Δεν είναι εύκολα τα πράγματα στην Ελλάδα, αλλά αρνούμαστε να ζήσουμε με γκρίνια και απαισιοδοξία. Θα συνεχίσουμε να δίνουμε τις μάχες μας…».