ΑΓΚΥΡΑ. Την πρώτη εβδομάδα του Απριλίου ενδέχεται να πραγματοποιηθεί το δημοψήφισμα για συνταγματική μεταρρύθμιση στην Τουρκία, η οποία θα οδηγήσει στη θεσμοθέτηση της εκτελεστικής προεδρίας, ενισχύοντας τις εξουσίες του προέδρου Ταγίπ Ερντογάν, σύμφωνα με χθεσινές δηλώσεις του αντιπροέδρου της κυβέρνησης, Νουρεντίν Τσανικλί.
Τη συζήτηση για τη συνταγματική μεταρρύθμιση εγκαινίασε χθες η Εθνοσυνέλευση της Αγκυρας, με το μεγαλύτερο κόμμα της αντιπολίτευσης, το Λαϊκό Δημοκρατικό Κόμμα (CHP), να εκφράζει ενστάσεις ως προς τη συγκέντρωση υπερεξουσιών στα χέρια του προέδρου, αλλά και τη δυνατότητα εκλογής του προέδρου για δύο ακόμη πενταετείς θητείες.
«Προσπαθούν να μετατρέψουν το κοινοβουλευτικό δημοκρατικό πολίτευμα σε αυταρχικό», είπε χθες, μιλώντας στην Εθνοσυνέλευση ο επικεφαλής του CHP, Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου. Η συζήτηση στην Εθνοσυνέλευση αναμένεται να διαρκέσει δύο εβδομάδες. Η συνταγματική μεταρρύθμιση πρέπει να εγκριθεί από την Εθνοσυνέλευση με πλειοψηφία τουλάχιστον 330 ψήφων, σε σύνολο 550.
Παρότι το κυβερνών κόμμα του προέδρου Ερντογάν, το AKP, υπολείπεται κατά 14 ψήφων του «μαγικού αριθμού» των 330 βουλευτών, φέρεται να έχει εξασφαλίσει τη στήριξη του ακροδεξιού, εθνικιστικού MHP του Ντεβλέτ Μπαχτσελί. Αν η μεταρρύθμιση εγκριθεί από τη νομοθετική εξουσία, η κυβέρνηση θα θέσει το πακέτο μέτρων υπ’ όψιν των ψηφοφόρων, σε δημοψήφισμα.
Χρήση δακρυγόνων
Δακρυγόνα χρησιμοποίησε χθες η αστυνομία της Αγκυρας εναντίον ομάδας μελών της Εθνοσυνέλευσης, δικηγόρων και άλλων διαδηλωτών, που αποπειράθηκαν να αποκλείσουν την είσοδο του κτιρίου, διαμαρτυρόμενοι για τις προτάσεις αλλαγής του συντάγματος.
Μεταξύ των προτάσεων συνταγματικής μεταρρύθμισης ξεχωρίζει η αύξηση του αριθμού των εδρών της Εθνοσυνέλευσης, από 550 σε 600, η μείωση του ελάχιστου ορίου ηλικίας των βουλευτών από τα 25 στα 18 έτη και η πραγματοποίηση βουλευτικών και προεδρικών εκλογών την ίδια ημέρα.
Η τουρκική κυβέρνηση εκτιμά ότι η ενίσχυση των προεδρικών εξουσιών θα περιορίσει την πολιτική αστάθεια, προλαμβάνοντας παράλληλα φαινόμενα στάσης, όπως το αποτυχημένο πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου.
«Μας ερωτούν: γιατί ασχολείσθε με συνταγματικές μεταρρυθμίσεις, όταν η χώρα αντιμετωπίζει τρομοκρατική απειλή; Τους απαντούμε ότι σήμερα η ανάγκη για συνταγματική μεταρρύθμιση είναι πιο μεγάλη από ποτέ άλλοτε», είπε την περασμένη εβδομάδα ο πρωθυπουργός Μπιναλί Γιλντιρίμ.
Οι επικριτές της συνταγματικής μεταρρύθμισης υποστηρίζουν, όμως, ότι το τροποποιημένο σύνταγμα θα επιτρέπει στον Ερντογάν να κυβερνά χωρίς ουσιαστικό έλεγχο από τη νομοθετική εξουσία, επισημαίνοντας ότι ο Τούρκος πρόεδρος έχει ήδη επανειλημμένως υπερβεί τις συνταγματικά κατοχυρωμένες αρμοδιότητές του, κυβερνά παρασκηνιακά και αγνοεί επιδεικτικά τη νομοθεσία, που υποχρεώνει τον πρόεδρο να παραμένει ουδέτερος στην πολιτική σκηνή. Ο Ερντογάν αντιτείνει, όμως, ότι εξελέγη χάρη στη λαϊκή ψήφο, γεγονός που του επιτρέπει να επιζητεί την επέκταση των εξουσιών του.
Στο μεταξύ, σε χθεσινές του δηλώσεις, μιλώντας ενώπιον Τούρκων διπλωματών στην ετήσια σύνοδο του διπλωματικού σώματος στην Αγκυρα, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου υπογράμμισε την πεποίθησή του ότι ο εν αναμονή πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ δεν θα επαναλάβει τα σφάλματα της απερχόμενης αμερικανικής κυβέρνησης, σε ό,τι αφορά τις σχέσεις ΗΠΑ – Τουρκίας.
Ο κ. Τσαβούσογλου είπε ότι αναμένει από τη νέα κυβέρνησης της Ουάσιγκτον την έκδοση του αυτοεξόριστου στην Πενσιλβάνια των ΗΠΑ ιεροκήρυκα Φετουλάχ Γκιουλέν και την άμεση διακοπή της συνεργασίας του αμερικανικού Πενταγώνου με τη συριακή κουρδική πολιτοφυλακή του YPG.