Ηταν 2006. Ενας δημοσιογράφος που είχε πολύ καλή πρόσβαση στον πρόεδρο Πούτιν είχε γράψει ένα άρθρο για τη σχέση του προέδρου με διάσημη αθλήτρια. Ως διευθύντρια μηνιαίου περιοδικού, τηλεφώνησα στον συνάδελφο, ο οποίος μου είπε ότι είχε βγάλει το θέμα από το κεφάλι του. Είχα περάσει χρόνια διδάσκοντας νέους δημοσιογράφους ότι, αν δεν έχουν δει ένα συμβάν με τα μάτια τους, χρειάζεται να το επιβεβαιώσουν μιλώντας με τουλάχιστον δύο διαφορετικές πηγές, οι οποίες δεν πήραν την πληροφορία η μία από την άλλη. Κι όμως, δεν με εξέπληξε η δήλωση του συναδέλφου ότι επινόησε το θέμα, ούτε ήξερα αν όντως το επινόησε ή αν ήταν υποχρεωμένος να το διαψεύσει. Ετσι είχε καταντήσει η δημοσιογραφία: έπρεπε να σταθμίζουμε την πιθανότητα μια πληροφορία να είναι αλήθεια, με την προσωπική ατζέντα της κάθε πηγής για να προσπαθήσουμε να σχηματίσουμε μια εικόνα για το τι συνέβη με βάση περισσότερο τις απόψεις παρά τα γεγονότα.
Η συνέντευξη του Ντόναλντ Τραμπ την περασμένη Τετάρτη μου φάνηκε οικεία. Ενας εκλεγμένος πρόεδρος που ψεύδεται συστηματικά. Μέσα ενημέρωσης που χάνουν την πρόσβαση στην πληροφορία, όχι μόνον επειδή η νέα κυβέρνηση είναι ακόμη πιο αδιαφανής από την προηγούμενη, αλλά και επειδή το κυβερνών κόμμα (οι Ρεπουμπλικανοί) ελέγχει και τα δύο σώματα του Κογκρέσου, κάτι που καθιστά πιο αδιαφανή και τη νομοθετική διαδικασία.
Την ίδια στιγμή, υπάρχει κρίση εμπιστοσύνης στις μυστικές υπηρεσίες. Πολλοί υποστηρίζουν ότι το FBI επηρέασε τις προεδρικές εκλογές, ενώ κάποιοι, μεταξύ αυτών και εγώ, θεωρούμε ότι η έκθεση των υπηρεσιών για τον ρόλο της Ρωσίας στις εκλογές δεν αντέχει στον έλεγχο. Εκτός αυτού, μεγάλη μερίδα πολιτών φαίνεται ότι έχει αντικαταστήσει τα γεγονότα με μια οπτική που διαμορφώνεται μόνο από απόψεις.
Στο δοκίμιο «Αλήθεια και πολιτική», η Χάνα Αρεντ επεσήμανε ότι η αλήθεια δεν αλλάζει ανάλογα με το πόσοι άνθρωποι την αποδέχονται.
Αυτό που συμβαίνει τώρα στις ΗΠΑ το είδα στη Ρωσία. Καθώς ο Πούτιν εδραιωνόταν στην εξουσία, γινόταν όλο και πιο δύσκολο να γράψουμε ή να μεταδώσουμε γεγονότα. Χάσαμε την πρόσβαση σε πολλές θεσμικές πηγές, ενώ άλλες απώλεσαν σιγά σιγά την αξιοπιστία τους. Ούτε τα δικαστήρια, η αστυνομία ή άλλοι θεσμοί μπορούσαν να μας βοηθήσουν να διασταυρώσουμε πληροφορίες.
Παλιοί κανόνες, όπως η απαίτηση για «πολλαπλές ανεξάρτητες πηγές», φαίνεται αναπόφευκτο ότι θα εγκαταλειφθούν, γιατί είναι πια αδύνατο να τηρηθούν. Αλλά η εμπειρία μου στη Ρωσία λέει ότι αυτό δεν έχει καλό τέλος. Αυτό που χάνεται στην πορεία είναι η αλήθεια.