Η βρετανική κυβέρνηση έχασε την έφεση επί της απόφασης των αγγλικών δικαστηρίων, σύμφωνα με την οποία η αγγλική κυβέρνηση οφείλει να έχει την έγκριση της Βουλής για την ενεργοποίηση της διαδικασίας εξόδου από την Ε.Ε., όπως ορίζεται στο άρθρο 50 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Με την έφεσή της, η βρετανική κυβέρνηση υποστήριζε πως μπορούσε να προχωρήσει σε επίκληση του άρθρου χωρίς την ψήφο του βρετανικού Κοινοβουλίου, αρκούμενη στην εντολή του δημοψηφίσματος.
Σύμφωνα όμως με τη δευτεροβάθμια απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου της Βρετανίας, που εκδόθηκε με ψήφους 8 υπέρ και 3 κατά, η κυβέρνηση πρέπει υποχρεωτικά να «περάσει» το νομοσχέδιο για το Brexit από τη Βουλή και να λάβει τη ρητή έγκρισή της πριν εκκινήσει τις διαδικασίες που θα οδηγήσουν στο Brexit.
Το Ανώτατο Δικαστήριο ξεκαθάρισε παράλληλα με ομόφωνη απόφαση πως για την ενεργοποίηση του μηχανισμού εξόδου δεν απαίτείται και η έγκριση από τα εθνικά κοινοβούλια Σκωτίας, Ουαλίας και Βόρειας Ιρλανδίας.
«Το δημοψήφισμα είναι θεσμός υψίστης πολιτικής σημασίας, αλλά η νομοθετική πράξη με την οποία θεσμοθετήθηκε δεν ανέφερε συγκεκριμένα τι θα συνέβαινε ως αποτέλεσμα αυτού. Επομένως, οποιαδήποτε νέα αλλαγή στη νομοθεσία η οποία θα αποτελούσε εφαρμογή του αποτελέσματος του δημοψηφίσματος, θα πρέπει να πραγματοποιηθεί με τον μοναδικό τρόπο που επιτρέπει η βρετανική συνταγματική παράδοση, δηλαδή με την έγκριση του Κοινοβουλίου», ανέφερε ο πρόεδρος του Ανωτάτου Δικαστηρίου, Ντέιβιντ Νιουμπέργκερ.
«Εάν προχωρούσαμε με οποιονδήποτε άλλον τρόπο, θα επρόκειτο για μία σαφή παραβίαση συνταγματικών αρχών καθιερωμένων εδώ και αιώνες», προσέθεσε ο Δικαστής.
Υπενθυμίζεται πως η Βρετανή πρωθυπουργός Τερέζα Μέι είχε αρχικά δεσμευθεί να προχωρήσει σε επίκληση του άρθρου 50 το αργότερο μέχρι τις 31 Μαρτίου 2017. Όμως η Μέι έδειξε σημάδια υποχώρησης στον λόγο της την προηγούμενη Τρίτη για τη διαδικασία εξόδου της Βρετανίας από την Ε.Ε., είχε δηλώσει πως θα επιδιώξει την έγκριση από το Κοινοβούλιο, ανεξάρτητα από την απόφαση του Δικαστηρίου, σεβόμενη τις αρχές του κοινοβουλευτισμού και της δημοκρατίας.
Πρώτες δηλώσεις κυβέρνησης και αντιπολίτευσης
Ο Γενικός Εισαγγελέας εξερχόμενος από το Δικαστήριο δήλωσε απογοητευμένος από την απόφαση, σημειώνοντας πως η εφαμοργή του Brexit θα έπρεπε να είναι πολιτικό και όχι νομικό θέμα.
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος της πρωθυπουργού υπογράμμισε πως η απόφαση του Δικαστηρίου δεν ανατρέπει το πλάνο της κυβέρνησης να θέσει σε εφαρμογή το άρθρο 50 μέχρι τα τέλη Μαρτίου. Προσέθεσε πως η κυβέρνηση θα σεβαστεί την απόφασή του και θα οργανώσει τα επόμενα βήματά της ώστε να θέσει το σχέδιο ενώπιον της Βουλής το συντομότερο δυνατόν. Σημείωσε πάντως πως το Κοινοβούλιο έχει ήδη δώσει δείγματα υποστήριξης της διαδικασίας εξόδου από την Ε.Ε.
Ο Ντέιβιντ Ντέιβις, υπουργός αρμόδιος για το Brexit, ανακοίνωσε πως η βρετανική κυβέρνηση σκοπεύει να παρουσιάσει «μέσα στις προσεχείς ημέρες» στο Κοινοβούλιο τη νομοθετική της πρόταση για την εκκίνηση της διαδικασίας εξόδου από την Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ προσέθεσε ότι το νομοσχέδιο «θα υιοθετηθεί εγκαίρως» ώστε να επιτραπεί η ενεργοποίηση του άρθρου 50 πριν από το τέλος Μαρτίου, σύμφωνα με τα αρχικά σχέδια της κυβέρνησης.
Από την πλευρά της αντιπολίτευσης, ο αρχηγός των Εργατικών, Τζέρεμι Κόρμπιν, ανέφερε πως οι Εργατικοί θα απαιτήσουν συγκεκριμένο σχέδιο από την κυβέρνηση για την εφαρμογή του Brexit, και θα διαβεβαιώσει πως η κυβέρνηση θα λογοδοτεί στο Κοινοβούλιο σε όλα τα στάδια της διαδικασίας.
Αντιδράσεις από τα εθνικά Κοινοβούλια
«Η βρετανική κυβέρνηση είναι πολιτικά υποχρεωμένη να συμβουλευθεί τα υπόλοιπα Κοινοβούλια για το Brexit, ανεξάρτητα από την απόφαση που εξέδωσε νωρίτερα σήμερα το Ανώτατο Δικαστήριο», δήλωσε η πρωθυπουργός της Σκωτίας Νίκολα Στέτζον, τονίζοντας ότι πρόκειται για ένα «ηθικό» καθήκον της κυβέρνησης.
«Οι ισχυρισμοί ότι η Σκωτία είναι ισότιμος εταίρος αποδεικνύεται ότι δεν είναι τίποτε περισσότερο από κενή ρητορική, και τα ίδια τα θεμέλια των ρυθμίσεων για τη μεταβίβαση των εξουσιών που υποτίθεται ότι προστατεύουν τα συμφέροντά μας αποδεικνύεται ότι είναι άνευ αξίας», προσέθεσε.