ΣΤΡΑΣΒΟΥΡΓΟ. Το Συμβούλιο της Ευρώπης έθεσε εκ νέου χθες την Τουρκία υπό επιτήρηση, επικρίνοντας τις συνταγματικές μεταρρυθμίσεις που υιοθετήθηκαν στις 16 Απριλίου ως «ασύμβατες με τη θεμελιώδη κοινή αντίληψη περί δημοκρατίας». Η Αγκυρα αντέδρασε με οργή, χαρακτηρίζοντας την απόφαση «εξευτελιστική» για το όργανο στο οποίο και η ίδια συμμετέχει.
Το Συμβούλιο της Ευρώπης, με 47 κράτη-μέλη και έδρα το Στρασβούργο, θεωρείται θεματοφύλακας της δημοκρατίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην ευρωπαϊκή ήπειρο. Το ψήφισμα για την έναρξη της διαδικασίας επιτήρησης της Τουρκίας εγκρίθηκε χθες από την κοινοβουλευτική συνέλευση του Συμβουλίου με 113 ψήφους υπέρ και 45 κατά. Η συντάκτρια του ψηφίσματος, Μαριάν Μικό, είπε ότι δεν πρόκειται για «τιμωρία» της Τουρκίας αλλά για προσπάθεια ενίσχυσης του διαλόγου με την Αγκυρα.
Οι αντιδράσεις της Αγκυρας δείχνουν ότι μάλλον δεν το αντελήφθη έτσι. «Η απόφαση είναι άδικη, λανθασμένη και δεν έχει καμία σχέση με την πραγματικότητα της Τουρκίας» δήλωσε ο υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Τουρκίας Ομέρ Τσελίκ, σύμφωνα με την εφημερίδα «Χουριέτ». «Αυτές που χρειάζονται επιτήρηση είναι οι ευρωπαϊκές χώρες». Ο Τούρκος πρωθυπουργός Μπιναλί Γιλντιρίμ σημείωσε ότι οι σχέσεις της Τουρκίας με την Ευρώπη βρίσκονται στα χαμηλότερα επίπεδα των τελευταίων ετών και σημείωσε ότι η χώρα εξετάζει τα επόμενα βήματα μετά την απόφαση. Η Τουρκία είχε εξέλθει από την επιτήρηση το 2004 και η απόφαση να επιστρέψουν οι επιθεωρητές του Συμβουλίου της Ευρώπης είναι ιδιαίτερα επίπονη λόγω του ανοικτού διαλόγου που διατηρούσε η Αγκυρα με το όργανο αυτό. Η ηγεσία του Συμβουλίου είχε επιχειρήσει να αμβλύνει τις εντάσεις ανάμεσα στην Αγκυρα και στην Ε.Ε., παρότι το συμβούλιο είναι ξεχωριστό όργανο από την Ενωση. Η έναρξη της διαδικασίας επιτήρησης δεν διευκολύνει την προσέγγιση της Αγκυρας με τις Βρυξέλλες, ενισχύοντας τα επιχειρήματα υπέρ του τερματισμού των ενταξιακών διαπραγματεύσεων Ε.Ε.-Τουρκίας. Το ζήτημα της Τουρκίας θα συζητηθεί σήμερα στο Ευρωκοινοβούλιο, την Παρασκευή στο Συμβούλιο Υπουργών και το Σάββατο στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.
Παραίτηση Γιλντιρίμ;
Παράλληλα, πληροφορίες που μεταδίδει ο αναλυτής της «Κ» Νίκος Στέλγιας αναφέρουν ότι ο πρωθυπουργός της Τουρκίας, Μπιν Αλί Γιλντιρίμ, έχει παραιτηθεί από την ηγεσία του κυβερνώντος κόμματος ΑΚΡ.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες αυτές, ο κ. Γιλντιρίμ λίγα εικοσιτετράωρα μετά το τέλος του δημοψηφίσματος πληροφόρησε τον πρόεδρο Ερντογάν ότι είναι έτοιμος να αποχωρήσει από το αξίωμα του προέδρου του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ). Η νέα κίνηση του κ. Γιλντιρίμ έρχεται τη στιγμή που συζητείται στο τουρκικό πολιτικό προσκήνιο η επικείμενη επιστροφή του κ. Ερντογάν στην ηγεσία του κόμματός του. Επίσης, κάποιοι κύκλοι της κυβέρνησης εκφράζουν προβληματισμό για την εκλογική απόδοση της ηγεσίας του κ. Γιλντιρίμ.
Ο κ. Γιλντιρίμ, ανακοινώνοντας την πρόθεσή του για παραίτηση από την ηγεσία του ΑΚΡ, διευκρίνισε στον κ. Ερντογάν ότι με την αναθεώρηση του συντάγματος πλέον δεν υπάρχουν εμπόδια που χωρίζουν τον ίδιο από το ΑΚΡ.
Αυτή την ώρα, στην Αγκυρα, συζητείται το ενδεχόμενο της επιστροφής του κ. Ερντογάν στην αρχηγία του ΑΚΡ τον επόμενο μήνα, με ένα έκτακτο συνέδριο του κυβερνώντος κόμματος. Την ίδια στιγμή συζητείται και ένα άλλο σενάριο. Σύμφωνα με κάποια κορυφαία στελέχη του ΑΚΡ, με απώτερο στόχο την εξασφάλιση της νέας νίκης στις εκλογές του 2019, η κυβέρνηση πρέπει να αποδεχθεί μια ώρα αρχύτερα στους κόλπους της στελέχη του Κόμματος Εθνικιστικής Δράσης (ΜΗΡ).